- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
17

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - I. Zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

w zupełnie łagodnej formie. Pochodzi to ztąd, że skorupa
ziemska przez długi okres geologiczny spoczywała tu spokoj-
nie i żadnym pęknięciom nie uległa. Stosunkowo silne trzę-
sienie ziemi, które 23 października 1904 w niezwykle gwał-
towny sposób nawiedziło zachodnie wybrzeże Szwecyi, nie
czyniąc jednak większych szkód (zawaliło się kilka kominów)
pochodziło z dość znacznej dla naszych północnych stosunków
fałdy w Skagerraku. Fałda ta jest dalszym ciągiem najgłębszej
fałdy na dnie morza północnego, tak nazwanej „rynny nor-
weskiej “ równoległej do norweskiego wybrzeża. V
VNiemczech
Palatynat i środkowe okolice Renu, oraz Szwajcarya często są
nawiedzane przez trzęsienia ziemi. W Europie częste stosun-
kowo trzęsienia ziemi przypadają na Włochy, Hiszpanię, pół-
wysep bałkański i na austryackie tak zwane kraje krassowe.
Według zdania komitetu ustanowionego z łona British
Association dla badań nad trzęsieniami ziemi — jego
prace znacznie przyczyniły się do poznania tych zjawisk —
znaczniejsze trzęsienia ziemi pochodzą z pewnych określo-
nych centrów: znajdujemy je na załączonej tu karcie (fig. 10).
Z pomiędzy nich najważniejszym jest centr, obejmujący Indo-
chiny, wyspy Sundzkie, Nową Gwineję i północną Australię;
na mapie oznaczony literą F. Z tego okręgu w ciągu 6 lat
1899—1904 wyszło nie mniej niż 249 trzęsień ziemi, które
w daleko położonych obserwatoryach zauważono. To centrum
trzęsień leży blisko centrum japońskiego (litera E), które
dało 189 trzęsień. Potem ze 174 trzęsieniami ziemi następuje
obwód R, obejmujący najważniejsze załamania skorupy ziem-
skiej na starym lądzie, z łańcuchami gór od Alp do Himala-
jów. Okręg ten jest ciekawy, gdyż wykazuje wielką liczbę
trzęsień ziemi, chociaż prawie cały leży na stałym lądzie.
Potem idą okręgi A. B. C. ze 125, 98 i 95 trzęsieniami. Leżą
one przy wielkich załamaniach kory ziemskiej wzdłuż ame-
rykańskich brzegów oceanu Spokojnego i na morzu kara-
ibskiem. To samo tyczy się okręgu D z 78 trząsieniami. Osta-
tnie wzmiankowane B. C. D. jako też i okręg G. między Ma-
dagaskarem a Włochami z 85 trzęsieniami, pozornie są zna-
P ow stanie św iata. 2

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0031.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free