- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
38

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - II. Ciała niebieskie, zwłaszcza ziemia, jako siedlisko istot żywych

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

metr ciała czarnego prostopadłego do promieni 2,5 gram. kalorii
na minutę, Christiansen obliczył temperaturę powierczhni roz-
maitych planet. Poniższa tabelka podaje również przeciętną od-
ległość planet od słońca (odległość ziemi od słońca — 149,5
miljonów kilometrów — wzięto za jednostkę.
P la n e ty P ro m ień M assa O dległość
p rz e ciętn a
T em p eratu ra
p rz e ciętn a
C iężar w ła-
ściw y
Merkury . . 0,341 0,0224 0,39 + 178° (332) 0,564
Wenera . . 0,955
1
0,815 0,72 65 0,936
Ziemia . . 1 1 + 6,5 1
(Księżyc) . . 0,273 0,01228 1 + 6,5(106) 0,604
Mars . . . . 0,53 0,1077 1,52 — 37 0,729
Jowisz . . . 11,13 317,7 5.2 — 147 0,230
Saturn . . . 9.35 95.1 9,55 — 180 0,116
Uranus . . . 3,35 14,6 19,22 — 207 0,388
Neptun . . . 3,43 17,2 30,12 — 221 0,429
Słońce . . . 109,1 332750 0 4-6200 0,256
Ponieważ Merkury zawsze tę samą stronę zwraca ku
słońcu to dla tej planety dodałem jeszcze jedną liczbę —332°
jest to temperatura powierzchni jego zwróconej ku słońcu,
która zapewne do 397° C dosięga, podczas gdy temperatura od-
wrotnej strony niedaleka od — 273° C poniżej zera być musi.
Podobny obrachunek wykonałem i dla księżyca, który tak
powolnie się obraca około swej osi (raz na 27 dni), że tempe-
ratura słońcem oświetlonej strony prawie tak samo wysoka
pozostaje (106°) jakgdyby zawsze tę samą stronę do słońca
zwracał. Według tego obrachunku najgorętszy jej punkt wy-
kazuje temperaturę 150°. Bieguny księżyca i ta część odwró-
conej od słońca strony, która najdłużej bez światła słonecznego
pozostaje, musi mieć temperaturę mało co wyższą nad abso-
lutne zero. Zgadza się to dobrze z temperaturą, jaką dla księ-
życa otrzymujemy z pomiarów jego promieniowania ciepl-
nego. Najdawniejsze takie pomiary wykonał lord Rossę, znalazł
on, że oświetlona słońcem tarcza księżyca (zatem pełni) tyleż
ciepła promieniuje co ciało (czarne) o -j-110° Celsiusa. Później-
szy pomiar amerykanina Very’ego zdaje się stwierdzić, że naj-
gorętszy punkt księżyca ma temperaturę 180° a zatem około
30° wyższą niż wskazuje ten rachunek. U Merkurego i księ-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0052.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free