Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - IV. Ciśnienie światła
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
odrzuca, mogą spotykać się i zbierać w większe lub mniej’
sze agregaty w postaci pyłu kosmicznego lub kamieni me-
teorowych. Agregaty te po części spadają na inne gwiazdy,
planety, komety lub księżyce, lub też — i to w bardzo zna-
cznej ilości — krążą w przestrzeni. Tu albo tworzą większe
ciemne gwiazdy lub też dają rodzaj mgławicy która częściowo
odciąga nam światło odleglejszych ciał niebieskich. Dlatego
nie widzimy na całem sklepieniu niebieskiem gwiazd świecą-
cych, jakby to miało miejsce, gdyby (jak przypuszczać na-
leży) gwiazdy mniej więcej równomiernie w nieskończonej
przestrzeni wszechświata były rozrzucone, i gdyby żadna prze-
szkoda ich światła nam nie zasłaniała. Ale gdyby nie było ta-
kich gwiazd o bardzo niskiej temperaturze i znacznej rozcią-
głości, które by ciepło świecących słońc odbierały, to bardzo
prędko ciemne gwiazdy, meteory i ciemny pył kosmiczny, pro-
mieniowaniem słonecznem rozgrzany rozżarzyłyby się tak, że
strop niebieski byłby jednem żarzącem sklepieniem, którego
gorące promieniowanie na ziemię spaliłoby wszystkie żywe
jej twory.
Takiemi zimnemi ciałami niebieskiemi, które promienie
słoneczne wchłaniają i same się przy tern nie rozgrzewają,
są tak zwane mgławice. Nowsze badania wykazały, że te za-
dziwiające ciała niebieskie znajdują się właściwie wszędzie na
sklepieniu niebios. Cudowny mechanizm, który pozwala im po-
bierać ciepło bez podwyższenia temperatury, później omówimy
bliżej (porów, rozdział VII). Ponieważ te zimne mgławice zajmują
większą część obszaru niebieskiego, przeto większa część pyłu
kosmicznego w wędrówce swej przez niezmierzone przestrze-
nie w końcu do ich wnętrza wtargnąć musi. Pył trafia tam
na gazy które powstrzymują jego wtargnięcie. Ponieważ pył
zawiera przeważnie elektryczne ładunki ujemne, to i te gro-
madzą się w zewnętrznych warstwach mgławic. Trwa to do-
tąd, aż napięcie elektryczne stanie się tak silne, że rozpo-
czyna się wyładowywanie przez wyrzucanie elektronów. Wsku-
tek tego otaczające gazy świecić poczynają, chociaż tempera-
tura ich nie wiele tylko (o jakie 50°) wyższa jest od abso-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
