- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
153

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VI. Zanik słońc. — Powstawanie mgławic

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

153
wicowe około ciała centralnego. Te masy mgławicowe dają
prążki świecące. Ich siła świetlna, polega na ujemnie nała-
dowanych cząsteczkach, które wskutek ciśnienia światła z bli-
sko. leżących gwiazd a. szczególniej z ciała centralnego mgła-
wicy do nich wpadają. U nowych gwiazd to ciśnienie światła
zmniejsza się rychło i dlatego w tych razach światło mgła-
wicowe szybko zanika. W innych razach, jak n. p. u gwiazd
z jasnemi liniami wodoru i helu, promieniowanie ciała cen-
tralnego lub blisko leżących gwiazd, utrzymuje się długi czas
w pełnej sile.
Z mas mgławicowych hel i wodór zwolna uchodzą i kon-
densują się na „wybuchowe“ związki w blisko leżących gwia-
zdach. Hel zdaje się najchętniej wstępować w związki, on
pierwszy znika z atmosfery gwiazdy. Że w wysokiej tempera-
turze hel tworzyć może związki chemiczne, to zdaje się wy-
nikać z badań Ramsav’a, Cooke’a i Kohlschuttera.
Potem pochłonięty jest wodór, a światło ciała centralnego
wykazuje, że w atmosferze przeważają linie wapnia i linie
metali. Równocześnie z tern pojawiają się wreszcie i związki
chemiczne, wśród nich związki węglowe odgrywają główną
rolę i to zarówno w zewnętrznych częściach plam słonecznych
jak też w gwiazdach IV typu Secchiego, jako też w gazowych
otoczkach komet*). W końcu tworzy się stała skorupa; gwiazda
gaśnie.
*) Obecność sm ug w ęgla w widmach, nie koniecznie jest oznaką
niskiej tem peratury. Crew i H ale znaleźli, że z w idm a luku elektry-
cznego sm ugi te stopniowo znikały, gdy przez zm niejszanie prądu
obniżyć tem peraturę łuku.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0167.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free