Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Häfte 2 - Om brugen af konjunktiv i oldnorsk (M. Nygaard) - - I. Konjunktiv i hovedsætninger
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has been proofread at least once.
(diff)
(history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång.
(skillnad)
(historik)
jartegnir, at menn finni, at hann iðrist í huginum, þótt hann
komi eigi tungunni til, ok skal þó grafa hann at kirkju (Grág.
12,10). nú sýnist mér hitt vitrligra at vera heldr hjá þeim er
um mik hyggr - þótt þar sé heldr fjölmenni, en hinnug, þótt
menn sé fáir ok sé þar engi til umbóta (Mork. 39, 23). hvat
stoðar þér, þóattu eignisk allan heiminn, en þú bíðir skaða andar
þinnar (Hom. 36, 11).[1]
þar er maðr tekr við fé byskups ok hverfi fé þat eða glatisk
annan veg, ok heldr sá eigi ábyrgð, er við tók (Grág. 20, 5).
hvervetna þess er vegnar sakir standa úbættar á milli manna,
enda vili menn sættask á þau mál, þá . . . (Grág. II 20, citeret
i Oxforderordbogen). þá skal nótt vera á haust ok á vetr, er eigi
má sjá dag, ok veri hann þar, er hann mætti sjá í haf út í veðri
skýlausu (Grág. 36, 7).
legg einn hlut í félag við þeim mönnum, er jafnan sitja í
kaupstöðum, ok sé þeir tryggvir ok kunni vel við kaup (Kgs. 9, 14).
ef lík finnst á fjöllum þeim, er vatnföll deila merki, ok skal sá
maðr færa lík til kirkju, er næst býr vötnum þeim i héraði, er
næst sprettr upp líkinu á fjallinu, enda eigi hann II húskarla ok
um sjálfum sér (Grág. 11, II).[2]
Anm. 2. Hvis disse i § 6 anførte konjunktiver rigtig
opfattes som koncessive, har man altsaa den grammatiske
uregelmæssighed, at en hovedsætning ved en sideordnende konjunktion
er knyttet til en bisætning, paa grund af, at den logisk træder i
samme forhold til hovedudsagnet som denne bisætning. Endnu
mere paafaldende er det, naar enkeltvis en saadan koncessiv
konjunktivsætning med betydning af betingelsessætning er
sideordnet med en bisætning af anden art (f. ex. en aarsagssætning):
máttu á þat líta, at dýrit mun deyja fyrir þér, þars (saasom)
it þurfut vistir miklar, en sé fé farit (Mork. 62, 16). segðu þat
ið þriðja alls þik svinnan kveða, ok þú Vafþrúðnir vitir (Vafþ.
24; hvor der neppe rigtigt er rettet til ef).
§ 9. Endelig bruges præs. konj. stundom i spørgsmaal forat
udtrykke overveielse eller tvil, (conj. dubitativus s. deliberativus):
hví um segjak þér mikinn móðtrega? (Sk. 4; hvorfor skulde jeg
sige dig), hve um þreyjak þrjár? (Sk. 42). hvat megi fótr fæti
veita? (Hamd. 14). hvar mega ek betr mína roðu hefja heldr
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
