Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Häfte 2 - Om brugen af konjunktiv i oldnorsk (M. Nygaard) - - II. Hypothetiske udsagn
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
144
Anm. 2. Istedetfor mynda bruges undertiden skylda(konj.
ei. ind.) med bibetydning af forsikring:
þeir skyldi hafa farit hingat hina mestu sneypu, ef vér hefðim
við verit (Nj. 50, 48), skyldi eigi svá farit hafa, ef ek hefða
við verit (Nj. 89, 74). fjörvi yðru skylduð ér firðir vera, ef
ek vissa þat fár fyrir (Sig. 2, 7). skyldak launa kögursveini
þínum kanginyrði, ef ek komumk yfir sundit (Harb. 13).
§ 21. Stundom er betingelsen ikke udtrykt i en fuldstændig
sætning, men antydet ved et enkelt ord eller udtryk (f. ex. ella,
elligar) eller ved sammenhængen:
ella væri þetta et bezta verk unnit (0. S. 117, 9). ella
hefði hann eigi haldit lög sín sjálfr (Hom. 173, 9). Bjarni
skaut hjá sér skildinum - ella hefði spjótit staðit í gegnum
hann (Nj, 145,, 67). ella mundi verr farit hafa (Fl. I, 149, 32).
í
ek mynda elligar fúsliga þiggja þetta boð (0. S. 156, 16).
gefi guð sunr Maríu, at lokin væri þín æfi; þá myndi hvárki
okkat til helvítis koma (Hom. 194, 13). eigi mundir þú svá
renna frá þínum manni ok ei skal ek (Jomsv. 63, 23). myndi
þat eigi þykkja líklegt enum fyrrum mönnum (vilde ikke have
synes O. S. 139, 8). barnit var atkomit dauða, ok myndi þat
fjándans maðr (vilde have været), en nú var þat guðs maðr
(0. S. 123, 10). myndi hann eigi þora (vilde ikke have turdet)
at segja þau verk hans, er bæði sjálfr höfðinginn ok allir þeir,
er heyrðu, vissu, at hann hefði hvergi nær verit; þat væri þá
háð en eigi lof (0. S. 3, 5). launat myndi ek þér því hafa
(Mork. 65, 3). þat myndi ek ekki gørt hafa (Mork. 65, 7). ’
Anm. 1. mér myndi ekki stoða at hafa úsætt við þik
(Hom. 193, 28) er egentlig et forkortet udtryk for: ef ek
hefða úsætt við þik, myndi þat (sc. at hafa úsætt veð þik) mér
ekki stoða. Saaledes kan betingelsen oftere ligge i en
infinitiv: væri oss þat órlausn at þurfa eigi lengra at fara at
kornkaupunum (0. S. 113,38). betra hefði þér verit at renna
eigi frá mágum þínum (Nj. 145, 196). fegnir myndim vér,
’ herra! því at hafa sunnar tekit land en Finnmörk (Mork. 107,12).
Ved en lignende forkortelse kan ogsaa en substantivisk
at-sætning i imperf. konj. repræsentere den betingelse, under
hvilken hovedsætningen udsiges:
þat væri nökkur várkunn, at þú heldir frænda þinn eða
fóstbróður (0. S. 145, 19 = ef þú heldir etc. - væri þat
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
