Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
214 Haegstad: Anmälan.
dantaki hev inkje aa gjera med ljodsamhövet, som maa ha vore
heilt upp framandt for det maalföret Teit skreiv.
Det er soleis ein greid og paatakeleg maalskilnad millom dei
tvo brevi: innleidingsbrevet mesta utan merke etter det yngste u-
ljodbrigdet av a, og med ljodsamhöve i endingsvokalarne; sjölve
Saudebrevet med det nemnde ljodbrigde gjenomfört og utan merke
etter ljodsamhöve i endingarne.
Det maalföret Saudebrevet er skrive paa, höyrer soleis klaart
til ei onnor maalgrein enn det (vestlandsk-)tröndske me hev i inn-
leidingsbrevet.
Ei rekkja med gamle diplom og skrifter og no livande maal-
före syner at ei slik maalgrein med meir eller minder strengt
gjenomfört yngre w-ljodbrigde og utan ljodsamhöve i endingarne
— men elles med ymse skifte av vokalarne e og i, o og u — hev
aatt heima paa Sudvestlandet i Norig fraa Sogn til burtimot Barn-
ble, lengst aust i Kristianssands bispedöme. Til denne maalgreini
hev ogso höyrt islandsk, færöysk og hjaltlandsk. Det vert daa
millom desse maalföri me maa leita etter maalet i Saudebrevet.
Der kann vera tale baade nm hjaltlandsk og færöysk i sa-
manheng med Saudebrevet. Por i innleidingsbrevet er det sagt,
at hertug Haakon hadde sendt Sigurd lagmann paa Hjaltland aat
færöybispen Erlend til samraading med honom og den færöyske
aalmugen um dei ting som Saudebrevet umhandlar, og det er utan
,4
tvil desse tvo raenner som er hovudmenner for denne rettarboti.
At ein av deim kann ha havt med seg Teit fraa ein av desse
öyflokkarne var ikkje utenkjelegt.
Um maalet paa Hjaltland umkring 1300 er det ikkje mykje
me veit med nokor vissa. Diplomi derifraa er faa; det eldste er
fraa 1299, og so er der 4 fraa det 14:de hundr. Dei er mest like
vestnorske brev fraa same tidebilet, og hev berre faa sermerke.
Likevel peikar dei paa ei tidleg samandraging av tviljodarne au,
ei, ey til u, e, ø, til deils fyre 1300. Dette er der ikkje merke
etter i Saudebrevet. Merkeleg i hjaltlandsk er ogso yvergangen
á til o. Um dette minner siolffœslumenn 14, , i Saudebrevet (for
siálf-). Yvergangen á til o er truleg mykje gamall, endaa me
ikkje finn honom i diplomi fyrr enn i det 15de hundr. Men
nettupp med umsyn til ordet for "sjölv” er det mest likt til at
dette i hjaltlandsk ikkje hev havt á, men a (Hildinakvadet: shall
og chel) *), so her vert det heller ikkje noko a byggja paa. Eit
tryggare grunnlag for avgjerdi urn maalspursmaalet gjev endings-
vokalarne. Av hjaltlandsdiplomi er det berre eit, Dipl. norv. I 89
(1299), som hev endingarne i og u aa kalia, og endaa dette hey
e etter á i stavingi fyreaat og o i open utljod etter o (áre, voró).
Utanum dette, som visseleg er skrive etter eit norsk mynster,
peikar baade diplom og det me elles kann vita um hjaltlandsk paa
*) Sjaa: Hildinakvadet. Christiania 1900 (Vid. selsk. skrifter II 1899,
no. 3) sid. 42.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
