Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Hægstad: Nekrolog. 385
ofte ordi beter ved dei mange dôme han gjev paa bruket, sjaa t. d.
denta v., der me hev ei tyding, som er heilt upp karakteristisk
for Ross.
At det nynorske ordfang, som liver paa folkemunnen i byg-
derne, ikkje var uttömt ved dei tvo store ordsamlingar av Aasen
og Ross, synte seg alt fyrrenn Ross’ ordbok var ferdig fraa prente-
verket. For det kom straks eit tillegg med umkring 1500 ord,
og dessutan ei lista med umkring 800 ord som Sophus Bugge
hadde samla; so kom det i 1902 eit tillegg med umkr. 3,000 ord,
i 1910 eit nytt med yver 1000, i 1912 endaa eit tillegg, og endeleg
i 1913, eller aaret fyrr han döydde, kom det siste tillegget. I dei
3 sisce tilleggi er ei mengd med ord henta fraa nyare böker og
skrifter som: Beretning ura Sundhedstilstanden, Medicinalforhol-
dene, Veterinærvæsenet, og fraa Schjötts ”Dansk-Norsk Ordbog”
ofl. ; men der er ogso ein god hop ined ord som er stadfeste raed
finnestader i bygderne. At kjeldorne heller ikkje med dette er
torade er visst nok; men nokon arbeidsmann til aa halda fram
med innsamlingi hev nok ikkje enno meldt seg.
Det andre og siste store arbeid me hev fraa Ross si hand er
”Norske bygdemaal”, utgjeve av Kristiania vitskapsselskap, 1905
—1909 (400 sid.). Det er ei grammatik yver dei norske bygde-
maali, mest yver ljodverket. I den fyrste bolken, der han gjev ei
yversyn yver ”Dei Scandinaviske ell Nordrlendske bygdemaali”,
hev han i hovudsaki fylgt professor Lundeli ”Om de svenska folk-
raålens frändskaper osfr.” Stockholm 1880. Etter denne yversyni
kjem umröda av dei norske raaalföri i 16 bolkar. Det er den ut-
förlegaste utgreiding me hev um desse raaalföri. Ho skil seg fraa
Ivar Aasens ”Norsk Grammatik” ved di at ho umhandlar berre
dialektformer, og at alle slike former er skrivne med ljodskrift
(Johan Storms), raedan Ivar Aasen synte mest fram det aalmenne
grunndraget og samanhenget millom maalföri og einskapen i maal-
vokstren, og nytta dei vanlege skriftteikn ogso for dialektformerne,
slik som skikk og bruk var paa hans tid. Dei tvo arbeidi fyller
soleis kvarandre ut. Teksti i Ross’ grammatik er skrivi paa lands-
maal, som mykje lite skil seg fraa Aasens.
Dei ymse maalföri er elles ikkje alle urnhandla like utförlegt
i Ross’ Norske bygdemaal. I so maate er framsyningi mykje
ujamn. Medan maalföret i Vest-Telemark tek upp 64 sidor, lyt
rnaali paa Upplandi nögja seg med 17; og medan maalet paa Vest-
Agder fær 32 sidor, fær maalet i Nordhordland, som dessverre
ogso elles er lite etterrökt og difor lite kjent, berre-5, og Sogne-
maalet berre 4 sidor. Ein av grunnarne til denne ujamnen kann
vera den, at utgreidingi um desse sistnemnde bygdemaali er skrivi
i den seinste tidi, etter han vart tröytt og gamall; men elles er
vel den vigtugaste grunnen den same som er nemnd ovanfor i
umröda um ordboki, at det var bygdemaali i den synste lands-
luten, som fyre hans tid var minst kjende, og daa han nettupp
a r k i v r o » > o r i i i * k k ii.u i .u « ! X X XI, x t r i i u u x x v u . 26
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
