- Project Runeberg -  Annaler for nordisk oldkyndighed (og historie) / 1848 /
372

(1836-1863)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

372 anviiswko til at kjknbb dr arabiskr tal.

5 r= 25; af 6 = 36; qvadratus af 7 = 49; qvadratus
af 8 = 64; qvadratus af 9 = 81. Ok sú list til at finna
fingra margfaldan, sem ritat er fyrr. jiessi er fingra
marg-ialdan cubice: 3 rót, 27 cubus; 2 röt, 8 cubus; 4 rot,
64 cubus; 5 röt, 125 cubus; 6 röt, 216 cubus; 7 röt,
343 cubus; 8 röt, 512 cubus; 9 röt, 729 cubus.

17. Hver ferskeytt tala befir ij mælingar, þat er
breidd og lengd, en [ cubicus numerus (tala)1 hefir þrenna
mæling, þat er breidd ok lengd ok py kt eða hæd; ok því
kalla spekingar hvem sýnilegan likarna með fiessi tðlu
saman settan, at hann hefir ávalt þessa mæling þrenna.
Með því at eilif speki ok einn guð vildi heiminn sýnilegan
ok likamlegan skapa, þá setti hann fyrst ij hinar <ztu
höfuðskepnur, eld ok förd, Jiviat ekki má nattúrlega
sýni-legt vera utan þær, f)ar sem eldr gerir ljös ok hræring, en
jërö staðfesti ok hald. En meö |>vi at þau hafa þrenna
újafna hvílegleika ok gagnstaölega, þá var nátturuleg
nauö-syn at setja nakkvat milli þeirra þat er sarafiykkti þeirra
úsætti; ok sem fyrr var sagt, at eldr ok jfirð ok þat alt
sem likamlegt er, þá er með þrefaldri tðlu, er vér köllum
cubicum, samansett, f>á ritum vér þessa två cubicus: ritum
jCröina þessa Ieið: tysvarsinnum ij tysvar = 2. 4. 8;
en eldinn sva: prysvar Hj prysvar = 3. 9. 27. En með
jiví at ekki eitt miðskeið má meðal þessarra talna einna,
fjät er jafnri hluttekning beyri til hvárttveggja ök engra
annarra tveggja cuba, þá finnum vér tvær hlutfellingartðlur
á f)essa lund: leiðum röt hins meira cúbs i kvadratura
bins minna cúbs, þat er tymar ij prysvar = 2. 4. 12;
ok röt bins minna cúbs i kvadratum bins meira cúbs, þat
er prysvar prir tysvar — 3. 9. 18. fessar tvær tölur
heyra jafnt til tveggja hinna enna fyrstu cúba, fivíat 27
hafa i sér 18 ok helming af 18; en 18 hafa i sér 12 og

lala

’) fra [ cubus numerus».

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sat Dec 9 02:32:49 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/annordoldk/1848/0378.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free