- Project Runeberg -  Fataburen / 1927 /
10

(1906)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

10 LOUISE HAGBERG.

Uppsala, gift med en kyrkoherdedotter ifrån Våla. Möjligt är ju,
att »Mose Buske» på hennes tid varit i bruk i denna del av
Västmanlands län. Sannolikare ar dock, att det varit prosten Mathias3 hustru,
Christina Maria Berg, f. 1778 d. 1844, och enligt uppgift från Sala
landsförsamling,1 som fört denna sed från sitt föräldrahem i den
västmanländska bergslagen till sitt nya hem i Rasbo prostgård, för
så vitt den ej där gjort sitt inträde från alldeles främmande håll.
Men i förstnämnda fall skulle man då få räkna med, att det skett redan
år 1795, då hon trädde i äktenskap med Floderus.

Den julaftonskvällen brinnande »Mose Buske» synes emellertid
stå i betydligt mycket närmare samband med vår nutida julgran an
Risinge julbuske, vilken någon dag vid juletid av brudklädda flickor
inbars i dansstugan. På några undantag när synes dock samtliga
»buskar» ha hört hemma i bergslagstrakterna.

ZUSAMMENFASSUNG.

Louise Hagberg: Weihnachtsbusch, Weihnachtskrone und Moses’
bren-nender Busch.

Ein häufig erwähntes und diskutiertes Tema ist die Mitteilung E-. Dybecks
von dem »julbuske» (Weihnachtsstrauch) in Risinge Bergslag
(Bergwerks-distrikt) in Östergötland, ein mit Kerzen geschmiicktes Tannenbäumchen,
das von zwei weiss gekleideten und mit Krönen versehenen Mädchen in den
Tanzsaal hin ein ge trägen wird. Anlässlich einer von Professor Nils Lithberg
neulich angetroffenen Handschrift, welche von Doktor N. E. Hammarstedt
als den urspriinglichen Text dieser Angabe erklärt ist, wird diese Frage
wieder aktuell. Ausser der Dybeckischen Schilderung ist dieser Brauch auch
von der im Kirchspiel Risinge im Jahre 1837 geborenen Verfasserin Math.
Lönnberg erwähnt worden. Ini Kirchspiel Risinge sind heutzutage, laut
dieses Jahr angestellter Nachforschungen, keine derartigen Traditionen mehr
vorhanden, dagegen hat die Verfasserin solche im angrenzenden Kirchspiel
Skedevi notiert. Infolge dessen gibt sie Aufschluss dariiber was mit
»Risinge Bergslag» zu verstehen ist, und demgemäss hat sie Untersuchungen
auch in den anderen dortigen Kirchspielen angefangen. Im Kirchspiel
Vånga hat man freilich von dem »julbuske» Erwähnung getan; er scheint
aber mit dem jetzt gewöhnlichen Weihnachtsbaum ganz identisch zu sein.
Die Benennung »julbuske» statt Christbaum ist nicht ungewöhnlich gewesen,
wovon Beispiele von 1820 und 1830 aus Södermanland und Västmanland
gegeben sind. Mit den Traditionen von dem Risingejulbuske scheinen die

1 För de Floderuska släktuppgifterna har förf. att tacka lektor Matts Floderus i
Västerås.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 00:52:35 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/fataburen/1927/0016.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free