Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
40
Fedraheimen.
6te Marts 1880.
J Anledning af Stykket »Balach og Bileam
Anno Christi 1880« maa det vaere mig tilladt at
oplyse, at hin Naboproest ikke, som der berettes, var
buds endt eller anmodet om at besøgeKvindeforeningen
i ,,ei Fjellbygd«, men var kommen af egen Tilskyn-
delse for at gjøre sig bekjendt med dens Indret-
ning, da han ønskede at oprette en lignende i sit
eget Præstegjceld. Den paaankede Yttring iBibel-
lceZUiUgen er misforstaaet FraTalerens Side var
den ikke ment at skulle have nogen Adresse til For-
eningen for Santhalmissionen, og saaledes blev
den heller ikke iAlmindelighed opfattet.
· Presten i ,,ei Fjellbygd««.
Bldst. hev fenget tilsendt eit annat Stykkje
og, som-bet: paa same Leidi som dette. Det er
sraa »den«Bygdi, der »Vileam« skulde hoyra heime,
og stemmer i alle større Ting med dette her. Di-
syre kann det vael ikkje vera verdt aa taka det upp
no; Saki er knapt so stor, at her bør gjerast no-
kon Bladstrid um henne. Det er hyggjelegt aa
høyra, at Soga ikkje var so leid som ho lyddest;
Ein kann vel ikkje segja nokot paa han, som skreiv
um ,,Balach og Bileam« held, at han vilde sor-
telja det han hadde hoyrt fyr sannt, naar det var
av sovoret Slag; —- og naar no Motparten hev
fenget forsoara seg, so bør vcel den Saki vera upp-
gjord. ’ dest.
Seljord —Miuncfcst for Fedrariic (Vrev).
Den 14de i denne heldt me Fest til dei Gamles
Minne. Me var inkje so vande um Datoenz dce
var oss meir um aa gjera, at Festen kunde bli
halden. Salen paa Bjerge var paa dei tri Veg-
s gjerne tekkt mae Flak; midt paa den inste Veggjen
myllom Flakji var uppsett ein Bautastein, og inne
i den brann mange Ljos, so Navni: Henrik Ver-
geland, Ueland, Vinje o. fl. slamma som i Gall.
Skulegjenturne hadde bunde vene Kransar av Gram-
bar, Tollebar aa Brisk, som Salen var krandsa
mee. Umkring 200 var inbodne; der var inkje mce
godom Hue-rum til sleire. Gtterat me hadde druk-
kjeKasfe aa sete Kveitebollar aa ete saman i smaa
Flokkar aa goprata, opna Jørund« Telnes Festen
mae ei Tale-W etterpaa tala Ullman sagert um
Smaaborni som hadde flatt fraa oss, og so tala
Oddmund— Vik so umlag for Henrik Vergeland:
,,Og staar jeg i vor egen Gaard
. et Stjernebilled Øiet slaar
med alt sitt rige Under.
Det lyser Henrik Wergeland
udover Norges blege Land
i Mindets klare Stunder.
Eg nemner Wergeland no, av di han stend
og i lange Tider vil standa som Stjernebilcetet
yver all vaar Framgang, alt vaart Arbeid. Det
er i hans Tid og i hans Arbeid, at Tankarne tek
til aa rulla. Vil me hava Tak i fyrste Enden av
eit Folkekrav, so maa meleita der. Me finn Tran-
den og rekkjer han upp som av Nystur. Ein Traad
gjev oss Mennerne Ueland, Jaabek, Sverdrup og
mange andre i same Rekkje: ein annan Jvar Aasen,
Vinje, Krohn, og mange som heve arbeidt i Aul-
vor og Tru syr detNorske Maalet, og soleids
vidare: Rekkjur av Menn og Tankar· Det er ikkje
mange, som sær eit so ovrikt Livsyrkjet Difyr er
det vel helder ikkje mange som kann ganga sojub-
lande glade herfraa som han. Hans Yrkje var so
stort, at han sjolo vart smaalaaten. Han kunde
paa det seinste vera glad i den mindste Tingen;
han kunde smila til »Foraaret« og til sin ,,Gyl-
denlak:«
,,Og sig, jeg ønsker, ats paa min Grav
den blomstrer af.«
Meir bad han ikkje um syr seg sjølv, for han
saag inn i ,,den smukke Familie,« daa han sloknad.
Men fyr sin Jubel vart han til Stjernebilcetett
Og skulde eg ynskja nokot godt fyr oss, so er det
——— lik Profeten — at me i den seinste Stundi
maa eiga ein Gneiste av den Jubel, som laag yver
Wergeland; for daa maa vaart Arbeid hava voret
i Ætt med hans-l«
P) som kjem i Ordrag i næste No.
So tala Ullnian um Henrik Krohn, Aslak
Haukom um Kivlemoyarne aa um Ole Vig; Stu-
dent Vrandt for Student Karl Johan Nilsen, o. m. fl-
Millom Talunne Song. Leiv Sansdalen spila dei
tri KjivlemoysSlaattarne for oss. Dae var ein
mykjy til morosam Koeld, aa ein Kveld, som breidde
baade Ljos aa Hugnad kring seg. Me heve mange
sæle Stunder under Skorve no, aa der ·fell verke–
leg mange fagre Ljosstraalar inni Stugurne fraa
den gamle Skrivargarden, der so mange Bøndar·
ført stod og skalv mæ Hatten i Haandi. Me vil
seia um Hogskulelceraranne vaare paalag som det,
stend i ei gamal Bise um Fruva Anna Arnold paa
Borgestad:
Dei lyser i Staaga, dei pryder i Gar,
Dei heve so mykjy aa gjera
Moe Bonden, som.uppe i Fjollo bur
Naar han netil Bjorge maa fara.
Gud lat dei liva evindeleg vcel!
Dei hjvlper paa Bonden, er ingjen for stor,
Due maa me i Fjpllo berøma,
Dei er for okkon ei nyttug blid Mor
Gud skaa dei derfyre hina. ·
Gud lat dei liva evindeleg vcel!
Telemarkinganne er inkje so lite upplagde
til Kritik. aa her vankar stundom inkje so’ lite av
den; men etterpaa dette Lagje heve eg inkje hoyrt
anna en alt væl, naar eg undatek, at dei tottest
Punsen var noko klen. Og han var no inkje
rar helder. Jortitid Telnes.
Statsrcvisok·Bcr11cr hev sendt inn Forslag
til Thinget um ein ny Skipiiad av Embcetti i He-
ren. Han vil atOfficerarne ikkje skal vera Osfice-
rar berre, det er so smaae Postar og so lite aa
gjern, at dei maa taka seg onnor Fortenest attaat,
kor som er, segjer han, som det au er sannt. Nei
dei skal attaat upplcerast, so dei kann hava an-
dre borgarlege Embaette paa same Tidi, allvisst
daa med Toll- og Skog- og Post- og Skri-
vargreidur o. s. b. som kann hova for dei.
Daa vert det den Goden fyr Officerarne sjdlve,
at dei sæt hugre Latter, og fyr Staten med di, at
Hermennerne kami verta litt meir som Folk er flest
og ikkje slikt eit Serstand, som det stend Kvekk av,
berre du kjem burtaat det, og so vil det vertainn-
sparat utalleg med Lpner og Etterloner. — Under-
officerarne dei skal au anten vera Skulemeistarar
hell noko annat. Paa den Maaten vil Skulever-
ket faa baade betre lvnte og meir lærde Menn, og
so kann dei au læra upp Smaaguten so godt paa
Skulen i Eksis, at dei kann spara inn mange Da-
gar paa Moen, ja baade i Tid og Pening. Ber-
ner vil daa, at dette skuldeinnsvrast litt um Senn,
men naar det vert fullfort, meiner han, atdetkaun
spara Riket for millom ein og tvo Mill. Kruniir.
Regjcringi vil hava eit nytt Rikslaan paa
21 Mill. Kr. ·
Studcntarnc heldt Minnefesten fyr Fedrarne no
um Tysdagen.
Kongen hev gjevet 200 Kr. til Skulemeistar
Asbjurn Knudsen, for det han likad so godt desse
»Billeder til Norgeshistorien for Skolen og Hjem-
met", som han hev gjevet ut.
Storthiugsmcmterne Qnam og L. Beutscu
hev sett srain Forslag um Skulelogi paa Landet,
at Lærararne i Folkeskulen skal utnemnast av Sku-
lekomisionen, og at denne sjvlv skal velja Ord-fora-
ren sin. Paa den Maaten vert ikkje Presten sjølv-
sagt Ordforar soleids som han til no hev voret.
Stortbingsmann Uelaiid hev voret so klein,
at dei hev lote kalla inn Supleanten, som og hei-
ter Ueland og er Broder hans. — Quam hev au
fenget Heimlov for eit Bil.
Eill ,,Nllrman(d?)« i ,,Opl. Avis« er harm,
fyrdi det er nokon her i Landet som vaagar aa
tenkja paa ei ny norsk Bibelsoga, etter at prem
hev skrivet si. Der Heyem hev saret,
Jngen sara etter. At Vestmannalaget no vil
hava ei ny Bibelsoga er altso galet, endaa
um denne Boki ikkje er lagd paa same
Leidi som Høyems· Det er »Formstrceo« ,,Sne-
verhjertethed,« ,,bygdemæssig Optræden« o. s. sr.,
maa .
og Vestmannalaget fcer høyra, at det hev ,,arbei-
det sig Ud i en Gammelmandstilvcerelse,« er i
,,Forstenelse« o. m. dl.
»Fedraheimen« held og paa med aa ,,sorstenes.«
Men av ein annan Grunn. Jkkje fyrdi det er for
,,landsmaalsk,« men syrdidet er for »bygdemaalsk,«
og daa serleg alt for telemarkisk· Det er altso
like galet, anten Gin held strengt paa Landsmaa-
let, som Vestmannalaget, elder Einjamsides Lands-
maalet dreg sram gode Bygdemaal, som ,,Fed1:h.«
Alt er Formstroeo, Bygdestrcev, Forsteining· Det
einaste som duger, er — Høyem»
Naa! prem all Æral »Fedth.« hev iallfall
ikkje lagt Vinn paa aa motarbeida denne Mannen.
Men me trur, at baade Hoyem og serleg hans
,,Englar« ikkje bør gjera seg for djerve held. Det
maa daa andre Folk og faa Rom til aa liva og
arbeida i Landet enn Høyem? — Upplandsnor-
man(d?)en synest allvist ikkje aa vera den, som
hev Rett til aa skriva um »Sneverhed« o. s. b.;
Tonen i hans eiget Stykke er reint ut» stygg mot
dei, som ikkje heyrer Hoyem og hans Lag til.
Utlaudct. Rysslands Keisar Aleksander
den andre heldt Fest den Ydre Mars, det var
Femogtjugeaarsdagett etter at han kom paa Trona.
Stuslegare Hogtid hev sulla sjeldan voret haldi.
Dei mange og lange Telegramm fraa St. Peters-
borg inneheld ikkje stort annat enn Fraasegner um
ymse Velynskjingar og Keisarens Svar paa deim.
Det hadde paa Fyrehand voret meint, at Keisaren
vilde den Dagen sæla Folket sitt med aa gjeva det
den frie Riksskipnaden, som det hev voret talat so
mykje um; men det vart ikkje nokot av, anten han
no aldri hev tenkt aa gjera det, elder den sidste
Mordfreistnaden hev gjort honom uhugad. Helder
ikkje hev han takkat av, som mange meinte han
vilde gjera, naar denne Dagen rann upp. Og li-
kevel hev han paa ein Maate gjevet Herredomet
fraa seg; han hev lotet standa til fyr seg sjglv, at
han er magtlaus vorten, og so hev han leitat ut
millom Herfararom sine ein Mann, som var sterk
nog til aa styra Riket. J Staden fyr Generalgu-
vernementet fyr St.«Petersborg, som General Gurko
hadde inne, vart det den 26de Februar tilskipat ei
Yverstyringsnemnd under Greive Loris Melikov,«
som hev aa taka seg retteleg paa Tak fyr aa gjera
Ende paa Umstgytsusingarne. Loris Melikov hev
fenget sull ,,diktatorisk» Magt, og ikkje berre syr
St. Petersborg, men syr heile Riket· Han hev
ingen annan aa svara fyr enn Keisaren sjolv·
Jkkje lenger enn det er, sidan han vart upphagd
til det nye Embættet, so hev han daa alt fenget
smaka, kor svtt det er no for Tidi aa vera i Sta-
den syr Sjolvherskaren yver alle Rysserne. Han
hev alt voret ute fyr ein Mordfreistnad» Den Zdje
Mars burtimot Kl. 2 um Ettermiddagen, som han
steig utor Vogni utanfyr Bustaden sin, loyste ein
ukjennd Mann paa 30 Aar eit Revolverskot imot
honom; fyrr han fekk fyrt av eit nytt Skot, slog
Melikov Revolveren utor Handi paa honom, og
daa han vilde taka til Vei-us, rennde ein Smaa-
gut ’n yver Ende. Han vart daa sett fast-
J Frankrike hev dei sett fast ein Mann,
som kallar seg Mayer, men som dei trur skal heita
Hartmann og vera Hovudmannen fyr Mardfreistna-
den ved Jarnvegen i Moskau· Frankrike og Nysg-
land hev ingi Semja um aa levera ut Brotsmen-
ner, som verr sakkad i eitfav Londom, men hoyrer
heime i det andre, og det er uvisst, kvat Regje-
ringi kjem til aa gjera ved det. »
Det aalmenne Ordskifte um Ferrys Skulelog
vart fraa-seg-gjort i Senatet den 28de Februar-
Jules Simon stridde imotForslaget, fyrdi det var
eit styggt Jnngrip i Samvits- og Tru-Fridomen,
og han vilde som Republikaner leggja ned Motlegg
imot det aa gjera Paagang paa Fridomen og Hus-
sederne og Huslydarne. Det maatteikkje gløymast,
at dei livde i» eit Land med aalmenn Røysterett,
som lett kunde gjeva upp Republiken, dersom denne
gjekk for langt burt fraa Fridomen. Sidan hev
Senatet teket ved dei 6 fyrste Artiklar av Forsla-
det. Artikel 7 skulde det taka syr seg um Tors-
dagen· .
Ktistiania. Trykt i Ningvolds Boltrykkeri«
·" (Jernbauegata No 6.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
