Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
62
chrahcinccn.
17de April 1880.
danteket fraa all menneskeleg Kritikk og liksom ein
serskild, vælbrøytt ·Aalmannveg til Vaarsherre
Kannhenda um det hadde voret under strengare
Kritikk, so hadde det havt mindre ao alt dette
usunne, uppskroyode Væsen, som det no lid under,
og mindre av dette uapostoliske og; unaturlege i
sjolve Maaten aa driva Missionen paa. Det hev
aldri voret godt fyr ein Jnstitution, kor heilag han
so var, aa liva utan Kontrol.
Naar ,Mi·5sionsmennerne vaare gjerna vil gjera
Heidningmissionen til ein syr Gud sramifraa elske-
leg og god Gjerning, so maa dette koma av, atdei
paa ein underleg Maate mistyder Guds eiget Ord.
" Det, som Jesus segjer til DisiplarneiMath. 28,19,
maa vcel samanhaldast med det, som han segjer i
Kap. 25, der han skilleg reknar upp alle dei Gjer-
. ningarne, som han i Domen vil kjenna sine Utvalde
paa: ,,For eg var svolten, og de gav meg
Mat; eg var tyrst, og de gav meg Drikka;
·«eg var framand, og de tok meg til dykk;.
·eg var naken,· og de klædde meg; eg var
sjuk, og de saagum meg; eg variFengsel,
og de kom til meg. —- —— Sanneleg, eg segjer
dykk: So mykje som de hev gjort syr ein
av desse mine minste Brødrar, det hev de
gjort fyr meg.«
er sett jamsides, men ikkje yver, den aalmenne
Fraa denne Synstaden maa ein sjaa Heidningmis-
sionen, um Ein skal kunna føra honom ut or all
den Skodda og all den Uppstyltring, han er komen
inn i her hjaa ’oss, til botelaus Skade syr Kristen-
livet i det heile og syr Missionen serskilt; for San-
ning i alt, i Missionsarbeidet ikkje minst.
All Humbug trivst best, der Upplysiiingi er
minst. Der er nokot forargelegt i aa sjaa, at di
større Faakunna er i ei Bygd; di meir etter Maa-
ten sender ho gjerna til Suluarne. Og Folk, som
ikkje vilde ofra 1 Øre til Skule og Kyrkja og andre
store Samsundsformaal her heime, Folk, som i
reine Faakunna sordomer Upplysninizi, sordijmer
Bjornsons Forteljingar og Jensens Lesebok, fordø-
mer Song og Kunst og alt, som kann sremja Da-
ning og Kultur, —— dei same Folki gjev med raust
Haand alt det dei kann til Fremjing av dei same
gode Ting — i Stilulandet.
(Meir.)
In rokk. in ,,N·0kjgs sogassi
Gode ven! —
Tak for dei venlege orda dine at meg i
dette blade for 3d·je d. ml Eg sex- di gode
meining og din freistnad pii. Ti semje ,,Vestman-
Lalage« og meg mest mogeieg· Du l1a1· i det
beile skjøn-; meg ret; difor i dag heri-o dette:
Du ltar fulla hade set og høyrt, du au, at
ikkje eg er den einaste, som vart lite med, da
det her andre gongen vakt augsynt, at vi alt
no skal sja loklcemynt briika til Z- auke au-
toriteten bja ei viss skriftmaksel for nynorsken,
og det Sendii i boker at slculen. Vi trudde, det
eenno var so tidleg dags, at det hadde vore
meire mat-samt Ti byde mynt for ,,ei god bibel—
soga Sit skulen·« utan auna skjilord een det, at
ho skulde vera ,,pa norslc.a Men likevel —
lat gal skjønt eg vist trur, at slikt vil skade
mktlsalcja Det ser au ut til, at du er av same
meining, etterdi du skriv, at ,,vestmannalage
held pii. eistiv gamaldags malform, som
ingen levger brukar, og som er so una-
turleg, at der ingenmktlman fins lenger,
som Sjø1vmint arbeidar forvestmanna—
» hjelpe miilsakenl
Her ser Ein, at Missiosnshugen
" heller ikkje segje nei, om ein kom og bad om
Broderkjærleik, som er den rette Frukt av Trui.sz
lege.·« — l »Ferdamans«—dagom skreiv eg· ikkje
so lite i hit blinde-, men eg vart troyt og liaid av
det, da eg aldri fek sjâ—att styklkja mine, « utan
at dei først var boygdo in i den grammatilc og
staving, som »Ferctamannen«· elske ligger een
bade insendarar og alt! Eg bad om 5 fii Sja
att mi Form, men fek berre nei. —— No vedgawr
eg, at dei hadde frit loyve til a gjera
slikz men, nat- eg det gjer, So vil du an ved-
g5-, at eg har frit lø«xve til 5 nelkte ein og
kver 5 taka det, eg hiide Skriv og til med dj
koster pa pænt-, og oss-skrive dette etter
den grammatik og stavinsg, som Vestman—
nalage ønsk·jer ti kype in- —i skalebnkekne
sine. — Eg ser, at du ikkj·e truet-, at »eg tek
meg eineret· til a sove ut skulebjzkere«; og eg
bed, at heller ingen annan ma tru dette
om meg! Eg er hellerikkje ovundsjnk for, at
ein annan malman kan tene Seg 100 Kr. med Z-
skrive ihop ei lita bibelsoga. Det er ikkje no-,
ko Slikt,. som bryt; det er ikkje eingong det, at
eg misuuner andre S- take orda og- ordelagj«a .
mine; for det-skulde tvertom glede meg·
mykje» nm eg i den vegen var god-til Ti
Kvifor skriv eg lykket-, der-
som eg ikkje var glad i dette ll — Eg vilde visst
loyve til 5« omskrive· ei eller onnor av bokom
mine pii, eit bygdamal, nar eg bekre saag,
at eg hadde ein gauv kar for meg, Men eg
segjer nei, som eg alt har sagt, om nokon bed
om a føre meire eller mindre av arbeidom mine
· isn i den forma, som du so rakande karakterisera
med dei ordom, eg ovanfor rippa op etter deg.
Eg vilde føri·e gonge1 ikkje sare nokon; dikor
tagde eg med, kva Mynsle eg hadde i so meste
for nokre fae iir siden med katekjesen min. Du
saag vist att, kor eg mest.i eit og alt var
( ,,plagiera« i ord og ordelag den gongen, men
« kor heilt arbeide mit lel var inført i den forma,
Z som det no blir bede om ei lita bibelsoga i.
Dette mintes eg og sa difor stop i tide denne
gongen,. sjdan landsloven no har fat greide ver-
jeord for eigendomsretten i dette stykkje·
Trudde eg ikkje, det var til stor skade for
det norske landsfolke, at det i var tid bliv, fraa
ein viss kant, bode frem ei »for gamaldags,
stiv og unaturleg malform«« for landsens nole—
vande tungemktl, So hadde eg ingen grnn til S.
arbeide for ei, som eg trur er mejre tiltoklegz
og da hadde eg hellerikkje ret til it nekte an-
dre ii- drage bokarbeida mine isenom ei slik
entikvera lø.
Nidaros, 7 april 1880. Venl-
0. J. Høyem.
,,Fraa kjære Fodcstadcn lyt eg saradt
(Fritt etter B. Auerbach ved e. a.)
(Slutten.)
,,No lyt det vera nog,« sagde Finngard, daa
dei vaaro paa Heimvegen, ,,ja, no er det nog med
Graat og Syrgjing. No era me alt paa Ferdi
og me lyt hava Augo opne og tenkja paa noket
annat. Kom no heim og lat os faa nokot aaliva
«av, eg er svolten som ein Var-g.«
Barnepratet kvikade Foreldri; etter Maten kom
det sram Vin, som sjeldan hadde voret i Huset;
kvart Barn fekk drikka liten Graad ao Faren sitt
Glas-. Sidan kom Skyldingar og Grannar og dei,
som hadde kjopt Kjeraldi og Kopparne, som no
hadde voret nyttade syre sidste Gangen-
· stodo kringnm.
Kona vilde plent tvaa og skura kvar Koppen
og koart Kjeret, og ho tok til Graaten, daa dei
nye Eigararne gingo burt med desse Vidni, som
ho i mange Aar hadde havt inillom Hondocn.
Finngard laut skjemta litet. ,,Kvat Slag er det,
du lagar deg til med? Ser ikkje vinstre Mumi-
viki plent ut som Truten paa den brune Mit-lle-
krukka di. Vil du no vera blid og smila
litet vetta, skal du faa ein heil Brote med slike,
naar du kjem dit, og eg skal ikkje gi’ meg, fyrr en
me saa so mange Kyr, at du kann tiijieilka alle
4Bidni sulle paa ein Dag; og slikt eit Smortre,
som du skal saa, det lyt vera likso breitt som Fute-
sruoa, naar ho heve seks Understakkar paa seg og
attaat ein sptikjande Stakk utanpaa·«
Kona log i Røyndi, og no ynskte ho berre,
at Vogni kom med same; men at dei endaa skulde
venta til Midnatx — ho skynade inkje, korleids ho
skulde hakda ut det.
Finngard let Kona vera heime med dei andre
Kvendi og, gjekk sjolv med nokre Kammeratar ut i
Landsbyen;· dei raakade Kjenningar og bytte ei
Kanna Vin hjaa Gjestgivarenz medan dei saato og
: svallade, kom det Tidend um, at gamle Margit
. hadde fenget Brev sraa Amerika, sraa Son sin..
Flestalle gingo daa ut til henne Margit.
Den gamle sat paa Benken ut syre Deri og
heldt eit Brev i Handi. Baade Menner ogKvende
,,Der kjem han Finngardk han les«
betrel« Finngard sekk Brevet og las cme hoppa
yver eit og annat):
,,Kjære Moder mi!
Du veit at eg lovade, daa eg for, ateg skulde-
skriva og sortelja, korleids det gjekk med meg-
Men fyrst vil eg no segja, at eg tenkjer stundom
paa Skilnaden, og daa ser det som ein Styng
igjenom meg, og eg tykkjer det kann daainkje vera
so, at me era so langt, langt ifraa einannan, men
eg ser, at du er aat aa graata, og disyre vil eg
gjera eit Byks, men inkje paa same Maaten· som
den Gangen, daa eg datt iKalkgrovi og nær hadde
brunnet upp! Eg trur, at syrr en Aaret er til
Endes skal eg senda deg eit Brev med nokot inni,
somyket at du kann koma hit til meg, men Kasfi-
kverni lyt du taka med deg. Du lyt faa henne«
godt kvesst Du skal koka Kasfi aat meg kvar Dag,
og eg vil gjera det same som du, eg vil slaa or
Skaali paa Fatet; eg ser so grannt, korleids du sit
med Fatet i vinstre Handi, og vinstre Olbogen
kviler i hdgre Handi, og du sit soleides og blæs;
men daa skal du ikkje spara Sukkeret, og ikkje taka
det i Maanen, nei, fem Stykke i kvar Skaali, og
ikkje Smaabitar, men greide Stykke so store som
Hønsegg. Heve du alle Hpnst dine endaa? Er
Gulspragla endaa i Live, lyt du helsa henne fraa meg-
Ja, Moder, »eg« er i godt Lote, og disyre skriv eg
no, men eg heve ikkje voret det syrr og disyre heve
eg ikkje skrivet. Men no skulde du sjaa meg, eg
ser so godt ut, at det er reint ei Bisn — ——
Skulde fleire koma burtyver, vilde eg gjerne
giva deim ei god Raad: at dei ikkje stella seg som
Heimsodingan Klwde og Fotbunad lyt «Ein hava
med seg, for det er her baade dyrt og daalegt, alt
um det kann sjaa godt ut. Men allskyns Verkty
og Ambod foer helst vera heime, for det er herpaa
ei onnor Gjerd, som haver myket betre til Ytket·
Den, som kann liten Grand Engelsk er best
faren. Paa Jarnvegen lyt Ein agta vel paa Tidi;
med oss var det too Karar, som Trænet gjekkisraa
ein Stad, og dei laut betala uppatter. —- —
Men det verste er med same Cin kjem paa
Land; daa sit kvar stødt paa Kista si og er rædd,
at det skal koma Folk og stela baade honom og
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
