Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
14de August 1880·
Jedratjeimen.
131
det sram ein Storm av Jubel, som aldri vilde
faa Ende. Det sagtnad vaa; Hr. Arctander vilde
til aa tala att; men so stormad Jubelen fram paa
nytt Lug, sterkare enn forr, til dess dei endeleg
langt um lengje hadde trayttat seg ut. Eg var
sjolo med i det. Meii det lagde seg samstundes
eiri sorgall Tanke hver meg: Er me daa so glade
hver, at ei Regjeritig, som daa vist ikkje meiner
paa vandt, taper den siste Resteir av sitt Folks
Kjærleik og Vording? — Men i Grunnen var det
ikkje dette, me var glade hver; det var trufaste
Republikanarar, som paa denne Maaten avdomde
alt monarkisk Sjolvtykkje»all monarkisk Trit paa
ein Nett mot Folkeviljen Me hatar denne Læra
um ei Statsmagt, som skal staa utansor og hver
Folkemagti; for ante11 hev Logi sett henne der, og
daa kann ho og med Log flytjast« elder og hev ho
sett seg sjalv der, og daa hev ho ingen Rett.
Lasra nm ein Autoritet utansor den, Folkets
sjalvgjeidiie Log hev sett — ei Læra, som i Norig
vert uppestudd, um ikkje endefram, so univegjes
ved alt dette Snakk um ei Raadsmagt med serleg
Fullmagt sraa Gud sjolv —, deri Lærar veit me
her er ei hnkeleg thn· Me kjeniier i borgarlege
Saker ingeii annan Autoritet enn Logi; men Logi
er Utslaget av den aalmenne Folkevilje11. Deiiiie
Autoriteten er den tryggaste av alle, fordi det er
deri naturlege, den, som er ·vatsen fram av Saar-
snndslivets uandshnlege Krav og Vilkaars· All
Tanke um Sjolvthkkje lVilkaarlighedser oss plent
imor; og det var dette, som gav seg llttrhkk hin
Gangen.
Eg kom til aa minnast eit Par stutte, men
fhndige Stev av eiii amerikanst Forfattar (Emerson):
«C«g er kjeid av Kongar, saxide Gnid,
det er meg eit harmelegt Hert:
tvar grhande Dag dei last sneg sjaa
paa Valds og paa Uretts Vert.
Oks Adel eg vil itkse lenger ha,
og itkie deri hogborne Stand;
Arbeidsnienn, Fiskarar, Plogmenn no
skal·bnggja med Log sitt Land!"
(Meir).
Kristiaiiia« den 13de August
Arbeidermotet. Um»detta skriv Redaktoren
av det svenske Bladet .,08tgöten-s, Hr. Jsidor
Kjellberkz, som var med baade ved det svenske
Matet ifjor ’og det aorske iaar: Det fell strakst i
Augo, at dei Spursmaal, som var uppe til For-
handling, var mest plennt dei same, som fyr eit
Aar sidan vart drhfte ved det fyrste svenske Arbeidar-
møtet. Baae Møie var so like kvarandre, at den
svenske Maanen vandt kunde faa fraa seg den
Tanken, at hitt forste Motet var detta plennt
upp att, so jamngode var Krafterne, so likelaupande
Tankegangen, fo likelydande Uttrhksmaaten so likt
ntbhtte Partitrafterne og so likstemde Raadgjerderne· «
Med Avsyii paa det Formelle, Arbeidsordning For-
handlingsmaate og Uppsettniug av Nesolutionar
laag kannhenda det svenske Motet nokot hver det
norske, men so stod det norske hogre deri, at det
heldt heilt burte kvasse, personlege Aafall« og deri,
at han elder dei, som forde Klubba, ikkje gjorde
uokon Freistnad paa aa tvingerMotet inn paa ei
viss.Leid, og agtnd seg vel shr Vald mot Tale-
retten. Det norske Motet hadde-, liksom det svenske,
aa uppvisa ei større Mengd Arbeidarar med god
Evne til aa framsora sine Tankars og gieva sine
. Kjenslur Utttrhkk, Tankar og Kjenslur, som i det
heile var fordomsfri og«tidhøoelege — —- —— ——
Blaiid framstandande Menn er ser-i-Lag aa nemna
Kristianiasamfundets Formaim, som og vart M o te - -
Formann shr Mrtet, Hr. Salsormen At J.
Dietrichs, ein Mann i si11 beste Alder, som
ntvilsamt er aa rekna til dei frilynde i Landet,
endaa, iminnste shnbart, heilt long og «sansad".
Haii tottest fhr Tilfellet nokot klemd av det And-
svar, som kvilde piia honom, og drog vonleg ein
Snkk av Lettnad, daa alt var heppelegt hver-
stadet. -
Hr. Statsrevisor Beriters shntest Referenten
aa vera ein i Botit frilhnd Mana, ein ærleg De- »
mokrat. Um hans Kjennskap til dei aalmenne
Sakerne og uiii hans Djervskap bar Fyredraget
hans i Rohsterettsspursmaalet det fagraste Vitiie-
maal. .
Hr. Helge Væri11gsiiaseii, Ordforar i
2dre Avdeildi» ein varmhjartad, hngtenkt Mann
og Arbeidarven Deri ndeilde Gau111, dei gav etter
Ordi hans, viste, at han er aalment vhrd, hans
blide Bragder og kravlause Maate aa treda upp
paa fengslad kvar og Ein«
Hr. A. Holaass, cuni1. surde Revisiotts-
sekretcer, — eit livleg ungdomelegt Andlit» graatt,
rikt Haar, innelegt venlegt Aashn — var Ord-
farar i fhrste Avdeildi, og nokon beire hadde vel .
ikkje kunnat finnast.
Hr. Georg Sverdriiii (Son til Stor-·
thingspresidenten), eiii ung, mhkje lovande Maan,
framheldt i andre Avdeildi Framiidsntsrmerne og
viste derved Datiiiig og Dug i hogt Maal. Han
hadde hmist,s meir nhtt .og noentat» men difhr
ikkje mindre sannt aa segja, og saagstdishr, syntest
det Reserenten, ikkje altid med ser-i-Lag blide
Augo av .
Hr. Oskar Andersen-Dietz, Sakfarar og
Redaktvr, Vara-Ordsørar i andre Avdeildi« kunn-
skapsrik og dugande han og, men stundom altfor
glad i, tottest det oss-, aa oerta hohrd og trudd
framfhr alle andre, og ikkje heilt nogd med Hand-
klappningar —- naar dei galdt Hr. Sverdruv.
Hr. Dr. Stol.tz, Referent i andre Avdeildi«
fnllt sjolvstendig og niykje interessant.· Uttalad
Samhug fhr Kravet paa allmenn Røvsterett.
(Her er Skildringi avbroti i det Bladet som
sist kom hit, men Fors. lovar aa skriva meir sidan).
Um« den Taleii, Hr. Kjellbei·g heldt i Festeit
i Arbejdarsamfundet i Kristiania den 28de Juli
og det Uppsthr baade norske og svenske Blasd hev
gjort med Avshn paa eit Par av dei Ord, Tala-
ren bar fran1, skriv haii bl. a. ettersaa ha app-
lyst« at inkje av Referati i norske Blad er heilt
rett: Det er allvisst eit Ord, som Vladi ser
iLag heogjevetGanm etter og som dei synest vilja
gjera nokot reint «fö1sskriickligt" utor. Talaren
liknad Bjornstjerne Bjornson med ein Orm som
Folk venta vilde slaa ned paa og forgjera Nattens
Ukla, som er«vaar Herskar (elder «som me kallar
vaar Herskar’« elder nokot dilikt). No. synest dei
i det rojalistiske Lægret aa vilja tillempa Ordet
»Ula« paa deii allra hogste og allra naadigastez
og so gjer vaar«e norske Venner og Aandssrendar,
dei frilynde Blad, seg den største Møda· med aa
burtraesonera «det fula anbudet". Sa han: Her-
skar, «vaar« Herskar elder »vaare« Herskarar?
det er Spursniaalet hjaa dei norske Yrkesbroder,
som shnest mean at derpaa kjem alt an. — —-
Ja, kvat for nokot var det: »vaar Herskar’« elder
«vaare Herskarar«? Deri, som skriv detta, burde
ha lett fhr aa lohsa Tvistencaalet, men han læt
det fo mhkje helder vera· som han tykkjer deti
det Heile kanu vera det same, anten Ordi fall so
elder so. Han skulde vilja raada den som held
paa Eintalssormi, aa lata Uttrykket »Nattens
Ula« svara til Umgripet »deu » monarkiske
priucipen3« den, som tykkjer betre um Fleirta-
let, kann derunder ordna fleire Subjekt: Vanknnna
Missgrip,— thii osb. Men me maa raada sraa
alt for eeventyrlege Utleggniugar«.
Hr«. Kjellbei»g er missnogd med Naadgjerderne
« iSkattespursmaalet No veit me vel, at Spurs-
1uaalet, um det er rett aa leggjci Tol·l paa inn-
forde Haandverks- og Jndustrivarar, er vondt aa
greida, og at det er mange, som med «Morgen-
bladet« vil sthdja Handelen til Forfang fhr Hsaaiid-
verket· Men det tore likvel henda, at dei Menn,
som var med i Arbeidarmatet, og som kjenner det
norske Skattesysiemet (høg Toll — mangedubbelt
so hog som iSverixs —- paa Mat- og Drhkke-
varar, som Arbeidaren maa kaupa, men laag elder
ingen Toll vaer dei Handverkstiloerkningar, som
Arbeidaren kann gjera sjolv), helder vil finiia seg
i aa betala nokre Dyr-ut meir shr eit Par Sko
elder ein Stol, naar han dermed kann sleppa aa
betala Kasse, Sitkker, Tobak osb. i dhre Doiiiar og
faa upphjelpt«Jndustrie1c, som her til Landsf- ling
fo djuptinede som ingen andre Stadar. — Ellest
rosar Hi’. Kjellbe1«g i sdet heile dei Raadgjerder
Matet tot. "
—— hell var so forviti —, at ho baud Frokendella
Rebbia ei Seng i Rome hennar eige.
Colnmba stota fram nokre Orsd til Takt,
skunda seg so og fhlgde Kammerjomfrua aat Miss
Nevil for aa fli seg litegrand etter Ferdi. »
Daa ho kom inn att, stana hoframfyre Bin-
senne aat Obersten; dei var uppstelte i ei Ro.
,,For fagre Vaapenl« sae ho, ,,er det dine Brort2«
»Nei, det er Obersten sine — engelske Gevanx
Dei er likso gode som fagre«.
-. »ng skulde hnskje«, sae Columba, ,,at du aatte
slikt eit«· (
««le dei tri der skal naturlegvis dellii Rebbia
haoa det eine«, ropa Obersten »Han fortener det
so vist som nokon. Idag var det fjorten Skot og
fjorteii Raakarar«· «
No dyrja ein ædel Kappestrid, som slutta med,
at Orso tapte; dette lika Columba utifraa, som ein
lett kunde sjaa paa det Uttrhkk av barnsleg Gleda,
som med eit lyste franr i Andlite hennar, det som
hellest var so aalvorsamt. «Vel deg so ut eit,
kjære Ven-C sae Oberste11. Orso negta. »No ja,
Frøkni, Shster Dykkar» vil velja for thk««. Co-
lumba let seg ikkse lengje beda; ho tok det minst
prydde» men det var eit utmerkt Manton-gevær
Med ltor Lod (Kaliber). »Dette her vil rekkje
ovlangt«.
» Bror hennar takka og takka og vart aldrifer-
dig, — daa Middagen i rette Tid vart boren inn
og drog honom burt sraa dette Emne. Columba
sette seg ei Stund imot aa vera med til Borde
og gav fhst etter, daa Broren saag paa henne.
Miss Lydia vart fegeii ved aa sjaa, at Colnmba
som god Katolik gjorde Krossteik11e, fhrr ho tok til aa
eta. «Naa, her finnst endaa gamall Tra»» sae ho
med seg sjolv. Ho lova seg aa gjem meir hell
ein Merknad ved denne unge Reprcesentauten for
gamall Sed paa Korsika. Det var lett aa sjaa, at
Orso lika seg·litt illez tvillaust var han riedd, at
Shsteri skulde gjera hell segjei uoko,. som smaka
altfor inykje av Landsbyen Men Colnmba saag
paii honom alt i eit og foor i alle Maatar aat
som han. Stundimillom saag ho fast paii han
med eit underlegt Drag av Sorg, og matte ho
Aiigo hans-, so var han den fhste til aa sjaa bnrt,
liksom han saag eit stillt Spnrsmaal i Augohe11-
nar og vilde vride seg fraa aa svara. Dei tala
fransk, av di Obersten tala laakt italieusk. Co-
lumba kunde fransk og uttala dei faa Ordi, ho
var nohdd til skifte med Vertanne sine, helder godt
dessineir
Obersteii hadde merka, at det raadde eitSlags
Tvaiig millom Bror og Si)ster; etter Middagen
spnrde han daa, likefram som vanleg, nm ikkje
Orso ynskte aa tala einsaman med Columba og
baud seg til, um so var, aa gaa inn i Sideroiiie
medDotter si. Men Orso skunda seg aa takka
honom og segja, at det var Tid nok til an svalla
i Pietranera, som den Landsbyen heitte, der haii
skulde slaa seg ned. -
Obersten sette seg paa sin vanlege Plassi
Sofaen; Miss Nevil freista med hmse Tale-
emne, men gav tilslutt upp aa faa den fagre Co-
lumba til aa tala; ho bad daa Orso lesa ein
Song av Dante; det var den Diktaren, ho sette
hogst· Orso valde Helvitessoiigeti, Stykkje um
Francesea da Rimini. ·Ha11 sette-seg til aa lesa
og pravde so godt han kunde aa lata dei herlege
Versi kotna til sin Rett. Ettersoilt hati las, nær-
ma Columba seg Borde og reiste Hovride som ho
hadde bortgi; Augnesteinane vidka seg ut og lyste
med nglans; «ho raudna og bleikna skiftevis og
kunde ikkje sitja roleg paa Stolen. Merkelege itu-
lienske Huglynde, som skhnar Poesi, utan at ein
Pedaiit tarv shne deg dei fagre Stellil
»Kor fagert det er!« ropa ho daa Lesiiaden
var slutt. »Kveu hev skrive det, Bror?«
Orso var endaa noko tekeii av Dikie, og Miss
Lydia soara smilande, at det var en slorentinsk
Diktar, daaen for fleire Hundradaar sia·
»Eg skal gjeva deg Daiite til aa lesa, naar
» —me kjem til Pietranera«, sae Orso.
»Min Gud, kor fagert det er«» tok Columba
uppatt· og ho sae fram ein tri, fire Vers-, som ho
minntest, fhst med laag Rohst, sia,ettersom ho vart
varmare, las ho dei upp høgt« med meire Eld enn
dBror»hennar hadde lagt inn i dei ved Lesna-
en sin.
Miss Lydia vart reint forbina. »De er vist
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
