Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
206
Jedraheimen.
Lsidis Desember 188().
dei store Uppgaavur· Dier er det no Vantriii
som skriv Logjerne for Framstiget. Og den legg
Uppgaavurne skjeivt frans. J gamle Dagar var
det onnorleid-8. Deri Gongen, daa Kyrkja heilt
og fullt viste seg aaa vera Verdensresormationen,
—— daa var det ikkje tungt for dei Kristne aa
ofra seg. For det gjev ei forunderleg Styrkjing
aa vita med seg sjolv, at det Eiii vil og arbeider
syre, det er heile Mannheimens Frkimgang og
Vate. Denne styrkjande Tanken eig dei Vantrn-
ande no, og ikkje dei Kristiie. Dette maa ikkje
halda paa so. Me me paa nytt faa Kristne, slike
som dei i gamle Dagar. Men for aa faa dei,
er det ein Ting, som trengstz Kyrkja maa vedkjen-
nast si Synd. —-
Dette vari dei store Drag Jnnhaldet av
Bruns Tale. Det var sterke Ord, og dei slog ned.
Det var lengje, fyrr nokon liksom vaagad seg til
aa tala etter dette. Endeleg kom Prosessor Loch-
mann· Haii sagde at baade han og ine alle maatte
bohgja oss djupt for ein Mann som Christoser
Brun. Menlikevoel sann Lochmann, at Bruii
var for streng. Han sette for hoge Krav. Det
var ikkje alle, som kunde vera som Christoser
Vrnn Eiic fekk navja seg med mindre og taka
Folk som dei var. Og det var daa ikkje so reint
ille som Brnn vildl- hava det til? Det vcir ikkje
rett av Briin aa tala so harde Ord mot Prestarne,
han trudde ikkje det fanst mange Prestar iLandet
av det Slaget, Vruic hadde skildrat. Og naar
Brnn talad nm Sjolvofri11g, Offerhiig — ja, me
hadde daa Snlnmissionem Madagaskarmissionen,
Sjoniannsmissioneu, Judremissionen, Diakonisse-
anstalteii og mykje meir. Endeleg kom Lochmann
innpaa aa tala nm Bitenskapen. Deii var ikkje
so inykje tess, som Folk trudde. Einhadde altfor
hoge Tanklir um den. Vitenskapeii visste i Grun-
nen ingen Ting. Det, han kunde forklaara, var
lite, og naar Eiii kom ned i (53rnnnarne, var han
nstod um alt. Filosofien var minst aa lita paa.
Han var baade«lite nyttig, og dessntan faarleg
Deri einaste Filososfeii, som Lochmann ikkje hadde
nokot imot, var »Tankeheros’en« Monrad; hans
Filosofi var plent uskadeleg, sagde han. Det var
det tryggaste aa halda seg tilKristendomen og lata
Vitenskapen vera for det han var.
Eiit annan Mann meinte nokot dilitt. ·Ei11
fekk ikkje krevjii for mhkje Prestarne var daa ikkje
mei1« enn Menn dei helder· Og at Kongen maatte
vera ovste Bispeti i Kyrkja var greidt; for «kvar
Phramide laut hava ein Top,"’ meinte han.
Presten Sveii Brun heldt ein lang og veen
Tale og forsvarad Petersens Foredrag. mit-Pre-
starne trudde han, at mange helst vilde vera
Sportelloningi forntan. Det var ikkje rett aa
tru, at Khrkja stod imot Fridomsarbeidet; mange
liberale var gode Kristne, og det fanst Vantruande
som og var ærlige Folk og meinte det væl. Haic
totte det var leidt, at Chr-. Brun hadde brnkt so
sterke, jli usemelege, O1·d nm snme Ting. Men
Eiic skulde med Gleda taka imotTnkt, endaa naar
ho var streng.
J næste Motet talad Prof. Peterseii og -
forklarad seg um, kva han hadde meint med snmt
i Fhred1«aget sitt, som hadde vortet motsagt fraa
Khrkjissidci. Professor Lyiiki .,gjorde Motlegg
mot Brnns Tankar nm Sjolvofring og Martyr-
skapz kvar Tid hadde sine Offer og sine Martyrar.
Dei Kristne kunde lirrli lnvkje av Vantrui ntan·
aa gjeva npp Trin; sjolt) hadde han lært mykje
av Dimvinismen Baade den og den nyare Kul-
turen i det heile var rnnnen av kristelege Roter.
Christofer Briin svarad Lhiig. Han hadde
ikkje tenkt pcm slik «Martyrskap« som den han
talad um. Pi«of. Aul7e1«t fann, at Chr. Briin
hadde hverdrivet, naar han talad ninPrestarne og
Moralen· Presta1«1ie vaare hadde i seinare Tid
arbeidt mhkje for Trufridonk. Arne Garborg
meinte, at Vrnn hadde Rett, naar han sagde, at
dei Kristiie hadde dovnat av i Idealiteten sin og
vortet «Spidshorgarart« det hadde sivlve Disan-
sionen vist, meinte han, naar nemlig dei Kristne
til Bruns Moralkrav hadde svarat, at han var
"for streng.» Hlin nedlagde ProtestmotLochnmnns
Umtale av Vitenskapen. Den Visa hadde Profes-
soren songet paii no i lang Tid; men dermed
hjelpte han ikkje upp korkje Kristendomenhell Ide-
aliteten. Chr. Larssen, Formannen i Studen-
tersamfundet, lagde seg- frami her og protcsterad
mot, at det skulde segjast um ein Vitenskapsmann
som Lochmann, at han ikkje hadde den rette Trn
og Glsk til Vitenskapen Snme klappkid til dette,
andre hhssad «Garboi·g tok uppat det han hadde
sagt og heldt fram med nokre Motlegg mot Brnn
og Petersen. Han trndde ikkje, det vilde nytta,
nm Eiit rettad paci dei Ting, Brnn hadde meint;
Skaden laag djnpare. At Kristendonnkn ikkje no
var det han eingong hadde voret, laag vcel i,
at Tiderne hadde stift. Han spnrde Petersen,
kva Teologien vilde gjera med Antoritetsprincipet,
og um Teologieii forstod, kvaVitenskapen meinte
med »Lovmessighedi Tilværet " Pros. Peter fen
forklarad, at Antoritetsprincipet fekk — paa ein
Mciate daa — Teologien halda paa; men i den
andre Vitenskapen fekk den frie Gransking raada.
Dette var det meste ao det, som var uppe i andre
Motet. Dermed var dette Ordskiftet slutt.
Men det er vasl Voii til, at det kjeiii npp
att. Jalsallvil’ vist ikkje Bladi sleppii Emnet
endaa. Christofer Vrun heldt eit nvtt Foredrag
nm det same, som han hadde nppe i Studenter-
samfundet, nm Torsdagen den 16de.
« Firskastlaget i Kristiania.
So sortalde Olati Jonson, daa han kom att
fraa Vyeit: Naar eg kjein inn i Stoga, sagde
han, so sit det ei gomol tannlaus Kjering og man-
lar Velling Det er »Sleorgenbladet«, sagde han;
ho sit ved Aaren med Turklaede nm lHovnde og
hannar Bonni; dei stukar so i Hallen; so gjeng
ho Gard-imillom med »8L’sesletranget" og snakkar
vondt nm dei. Vill og vond, vill og vond, all
Dagen. Men so er det Snme daa, som er «Snill-
bonni"; dei kokar ho god Mai aat og steller med
Njomekling og alt, som godt er; for dei er rolege
og snille og sit heimei Gruva Men «Styggbonni«
dei seer ute all Dagen, dei slit og straevar det befte
dei kann, dei Stakar«, og drag baade Mat og Ved
til Huset, og kjeiii heim baade vaate og troytte,
men dei feer aldri Annat hell Sild og kall Grant
og Hong og Slag og Skjenning attpaa. «Ein
skal slaa dei, kor Eiii ser dei,« segjer ho, »for
hava dei ’kje gjort noko gale, sotenkjii deipaadet.»
Men Snillboniii no, um dei hev fare aldri so
gale, so hev dei ikkje meint noko Vondt med det
dei. Og dei feer aldri gange nt noko langt, all-
vist ikkje burt i Skogeiiz s01« der er det baade
Skrnbb og Vidun. Dei ser so bleike og ndaam-
lege ut, det er vondt aa sjaa dei.
So sit ho og bysssar for dei:
Bjennen sit i l),oge Li,
Neer smyg i Uro,
vilde so gjenne taka Bonni mi.
hn, hn, hn for Furnr.
Vjoiiiieik sit i hozxe Li,
ja lunsar alt inn paa sort-,
vilde io gjenne taka Bonni mi,
berre nm han torde.
C o l n in li a.
Korsikaiisk Forteljiiig etter Prosper sJJieriiiiee.
lel
Fri for den usthrlege Vakti, reid Orso avstad
og han tenkte meir paa, kor hyggjelegt det skulde
vera aa faa sjaa att Miss Nevill enn paa aa
nneta Uvenenne sine. «Den Sali, som eg kjeni
til aa sora med desse Barrieinianne nohder meg
til aa fara aat Vastia. Kvifor skulde eg daii ikkse
fylgjci Miss Nevill? Kvifor? Fraa Bastia vilde
me kunim reisa i Fylgje til Helsebrunnarne ved
Orezz(1." Med eit kom han til aa tenkja paa det
fagre Landskape der, som Barndomsminni teikna
klaart npp for Hagen hans-. Han trudde seg fort
til ein grø11 Grassbakke ved Roteicite aat hundrad-
aars Kastanjetre; og piili ein ljosgroii Flekk, straad
med blaae Blomar, som svntest smile til han med
Klokknnne sine, saag han Miss Lydia sitjaattmed
seg. Ho hadde tekje av Hatten, og dei sjose Lok-
kanne, finare og mjnkare enn Silke, glinia som
Gnll iSolgjeislmine som trengde seg ned gjenom
Lauve. Auga hennar, so klaare, klaare blaci, totte
han var blaaare enn Himmelen. Kinnen studde
ho i den eine Haandi og lhdde tankefull paa dei
Kjærleiksoi«di, som han skjelvande gav henne. Ho
hadde same Mousselinskjole11, som ho gjekk med
den siste Gongen han saag ho i Ajaecio Fram
for Foldarne pali denne Kjolesii stakt det seg ein
liten Fot i ein svart Silkesko. Orso tenkte med
seg, at det vilde vera saelt aa kysse denne Foten;
men ei av Hendenne aat Miss Nevill var ntan
Hanske, og lw heldt ei Soleie iHaandi.s Orso tok
fraa henne Blomen, og Haandi hennar trykkte
hans-; og han kysste Blomen» og deretter Haandi,
og ho vart ikkje vond . Alle desse Tankanne
gjorde at han ikkje agta det minste pcia den Vegen
han reid franc etter . . . Han skulde just til aa
kysse Miss Nevill paa Hciandi andre Gongen, daa
han i Renndi kom til kysse Hoviide aat Hesteii,
som braastanna. Det var den litle Chilina, som
stod i Vegen og treiv Hesteii i Veisle.
«Kor skal De av, Ors’ Anton’?" sa ho.
«Veit De ikkje, at Uvenen thkar er iieereved·"
"U.venen min?" ropa Orso, arg av aa verta
nroa i ei so hugsam Stund. «Kor er han?"
«Orlandnccio er ikkje langt ifraa. Hanoentar
paa thk; snn um, snn nm.«
»Haa —— haa! Han ventar meg!
set han?"
» »Ja, Ors’ Anton’; eg laag i Ormegrase,daa
han gjekk framum. Han skygnde til alle Kantar
gjenom Kikaren."
«Kva Leid tok han ?«
«Han gjekk nedhver, same Vegen, De fer.«
«Takk.«
«Ors’ Anton’, gjorde De ikkje rettasti aa
Dit hel)
vente paa Morbror? Haic kann itkje vera langt
no, og i Lag med han er De sikker.?
«Jkkje brv deg, Chiliiici; eg treng ikkje til
Morbror din.« .
Um De vil, skal eg gaa fyre Dykk."
«Nei Takk, nei Takk»
Disso dreiv Hesteii fram og reid snegt den
Vegen som Gjentnngen hadde sagt han..
· Det fyrste, hiin kjende, var ei blind llpposi11g,
og han tenkte med seg, at her fekk han eit ntmerkt
Tilfore til aa refse denne Farkeii, som hemnde
ein Oyresmell med aa skamfara ein Hest. Sta
ettersoni haii reid sram, kom haii til aa minnast
det, haii hadde lova Presekten, og endaa ·me1r
tenkte han paa, nm han ikkje skulde konia train
til Miss Nevill i rett Tid, og dette gjorde, at
han stifte ng og mest iktje hnskte aa raaka Or-
landuceio. Men so kom han til aa niinnast Far
sin, Krenkjingi med Hesten og Trngsmaale aat
Varricinianne, og dette oste han npr att og gav
han Hng til aa leite npp Uvenen sin, mane han
ut, og nohde han til aa slaast. Soleids driven
av motsette Hiigdrag heldt han paa og reid; ·men
undersokte no varlegt Kjøn— og Buskar, og stana
desmeir nokre Gonger for aa lyda etter. Ti Mi- ·
nuttar etter ha11 hadde skilst med Chilinci lKlokka
var daa ikring ni nm Morgonen) var han komen
npp paci Kanten av ein vratt Balle. Vegeii, hell
Stigeii ——- for der var berre so vidt vegsynt ———
gjekk hver einavbrnnnen Skogitio· Marki her var
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
