Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
25de Desemher 1880.
Jedraheimen·
20li
Eg stiil Bonni mine fri,
eg skal Bonni passe,
passe dei for Vjonit i Li
og for deri graae Tassm
So um Kveldamie kjem dei innspringande.
«Go’mor, Go’mor", ropar dei, «me heo sett Bjøn-
nen, han var stor og soart og greiti so sthgt.»
Men daa er det aldri anna hell ein Stuhl1e, dei
heri sett. »Ja der ser De, der ser De, De maa
passe Dikott Bonni mi.« segjer ho, »det er Bjenn
bak koar ank, Vjann hak kvar Buskno.«
So er det «Aftenhladet". Han held seg mest
red Sstixzi han, ventar paa, at Grauten skal oertci
sex-dig, so haii fcer leggje seg til aa sooa. Han
skal no stundom liksom fara til og vilja faa Lag
paa Gamla an han, men jamnast er det Unganne
haii thkkjer vert for kaate Hellest sit han ved
Eldeti og vermer seg, han frhs paa Foto111; han
toler so lite Doragnsten
Sit er det eiti liten tussutt ein, som gjoyr
og gnell tvar Efter; han heiter «Aftenposten« og
er iktje faarleg. Han sprett og galnar seg som
ein Vukk, men han er ikkje so vis som Bukketi·
Han held altid med Gamlemon og naar ho gritt
etter «Sthgghonni,« so gjohr han Han er gagn-
leg i mange Maaiar, og naar uotot er galet, er
hiin god aa skuldli paa.
— Jii, «Fa«drelandet« er au Eit. Det hetre
sit og nudrast pmi·«Verdens Gang« som ei Ktl
pint ein ranmaala Veng; hadde det ikkje «Verdens
Gang", so vilde det ikkje hava noko aa gjera.
Det held med (-s«)«amla so mhkje det kanu og hjelper-
henne med aa fara kring og sladta paa —«Stygg-
honni.» Det ser Bjonimr og Udhr i kvar Krok
og heri difor hjelpt til so godt det kunde med aa
hhggja npp eit fredelegt Sanehus aat alle desse
»Snillbonni,« men Huset heiter «Novemhersorenin-
gen«. Der skal alle «snille« sitjci trygge og kose
seg, mea Stygghonni flog ute aii traslaix
Dol.
Sogtcr fraa Jsland.
stritt fortalt etter Oyrbhggjaioga.)
ll.
I«5lutt srati forr. No)
Tidleg paa Betereu lagde alle Fjordarue seg.
Frovstein Vove gjcette Sander i Aalstafjorden og
hanvar sett til aa passa paa, um det vart Aa-
fere til aa taka paa Lilrnkek Arnkel var ein
dristig Mann og let Traklarne sine arbeida heile
Dagen fraa Morgon til Koelden. Han dreivsjolv
baade tvo Gardarne« Uloarsfell og Ørlhgsstcid,
ao di ingen oaagad seg til aa leiga Gardarne,
daa dei inkje kunne oera i Fred fyr Torbrands-
Sønei«ite· Um Veiereii hadde Arnkel fyr Skikk
aa kjøl)ra heim thet fraaOrlygsstad um Neetarne,
naar det var inaaneljost, for Trcelarne var paa
Arbeid heile Dage11, og han brhdde seg inkje nm
det, at det saag nt liksom han inkje torde kjoyra
ljose Dagen. Det var ei Natt um Veieren fhre
Jol, at Arnkel stod upp um Natti og vekkte tri
av Trælarne sine, og detc eine het Useig Arnkel
Boiide for med dei inn paa Ørlhgsstad; dei hadde
4 Uksar og 2 Sledar. Torbrands-Sonerne oart
var Ferdi deira, og Frohstein Vove for strakst um
Natti ut etter Jsen til Helgafell okz kom der ei
Stund etter Folket hadde lagt seg. Han vekkte
Snorre Gode, og Snorre spnrde, kvat han vilde.
Hiiti svarad: «No hev den gamle Vinen sloget
paa Aata paa Drlhgsstad» Snoi«tse stod npp og
bad Mennerne sine klaeda paa seg. Diict dei
var klædde, tok dei Vaapni sitw og for ti Mann
inn etter Jsen til Aalstafjorden, og daa dei kom
inn i Fjordbotiieti, kom Torlnsands-Sonerue imot
dei t; Mann sterke. Deriiied for dei npp til Ør-
logsstad, og daa dei kom det, daa hadde den eine
Trielen faret heim med Hoylasset, og Arnkel og
hine heldt paa og lesste paa det andre. Daa
saag Arnkel, at det kom Menner med Vaapenupp
fraa Sjo·eii. Ufeig snakkad paa, at det visst var
llfred, og at det var inkje onnor Raad enn aa
fara heim. Daa svarad Arnkel1 «Her veit eg ei
god Raad, for no skal kvar gjera som han hev
Hug paii; de skal springa heim og vekkjci npp
Ft)lgjekZ-S)Jieitiierne mine, og dei vil snart koma til
meg, og her er eit godt Forsoars-Stelle i Strikk-
(—83arden’«), og herfraa skal eg verja meg, soframt
detta er Ufreds-Folk, syv-bif at det tykkjer- ex; er
hetre enn aa renua; dei skal inkje raa med meg
so snart, og mine Menner vil koma til meg sort,
soframt de ntrettar LErende dykkar paa Kara-vis.«
Daa Arnkel hadde sagt detta, har det ao Garde
med Traklarue og Ufeig var den snaraste; han vart
so rasdd, at han gjekk mest fraa Vitet og flaug
npp i Fjellet og so ut i ein Foss og druknad, og
den heiter no Ufeigsfossen Din Troelen sprang
’) Deii (i)·ardeii, som var uppsett rundt nmkring Hoostakkeir.
hoerhreidd med graakvit Osta her og der stod nokre
Rnnnar, og eit Pktr store Tre stod enno etter,
sverta av Vermen og heiltupp ntan Lcitiv hell Liv.
Eiti slik Mo er ikkje mykje trivsleg aa fara hver.
Men i denne Stundi lagde Ot-so hert·e Merke til
eitt Titig, og det var ein vigtig Tiitg for han no:
Desic bare Marki kunde ikkje goyme noko Bakhald.
Og den, som kvar Stundi kann verci raedd aa
sjaa ei Byrsepipe stikke seg fram fraa eit Kjvrr,
ser paa eit sliktLandskap som piia ein sann Oase.
Etter den brennte Mer tom det fleire Ank-
rar, kringsette etter Landsens Vis med Steingjerde
paa halv Sltiannshogd Stigen gjetk millom desse
Gjerdi, og attum dei kom svæt«e Kastanjetre, sette
nm koarandre, so dei langt burte saag ut som ein
diger Skog.
Det var so hratt, at Orso laut stige ao Hesten;
han lae Betsle kring lHalsen paa han og gjekk
snogt nedyver, glidande i Oska. Han var ikkje
stort meir eun ei fem og tjnge Stig fraa ein av
desse Steingardaune paii hogre Haandi, daa han
opendagaL just rett fram for seg, forst ei Bnrse-
pipe, og so eit povud som stakk fram over Gjer-
dekanten· Vhrsa sekkte seg, og haii kjennde Or-
landuecio, ferdig til aa skjote." Orsosetteseg snøgt
til Motverje. og haae tvo stirde dei no paa svar-
andre med Byrsa ved Kinnen, i sterk Øsing» slik
som endaa deii djervaste kjenner det i den Stundi,
daa hati gjev hell tek imot Datideii«
»Din Usling!" ropa Oi«so . . . med det same
saag han Logen fraa Byrsa hans Orlandnecio, og
mest i same Blinken small det eit Skot paa venstre
Sida, og fraa andre Kanten av Stigeii; det kom
fraa ein, som han ikkje hadde set, og som maatte
lm legje attannm Gjerde og sikta. Baae Knlunne
raaka; deit fraa Otlandueeio foor tvet«t igjenom
venstre Armen, som han heldt fram i di han tok
Sikte; den andre slog mot Brjoste, skar sund Troha
men raaka til all Lykke Doltehlade, slog seg flat
paa det og gav han berre ei liti Flerte Vinstre
Armen hans Orso fell niagtlans ned paa Laare
og Byrsepipa seig ned eit lite Bil; men han lhfta
ho strakst, tok Sikte med hogre Haandi aaleine og
gav For paa Orlanduceio Hovudeltaits, som han
berre saag til Ango, kvarv burt attum Muren.
Orso snudde seg til oinstre og fhrde av andre
Skvte piia ein Mann som han knapt kunde sjaa
gienom Nooken So kvarv denne Maanen og hurt.
Dei sjore Skoti hadde fhlgt etter kvarandre ntru-
leg fort, og aldri hadde ovde Soldatar skote raskare
ved Pelotonskjotink1. Etter det siste Skote, Orso
skaut, oart alt stillt. Rotykisn fraa Bhrsa hans
steig seint upp mot Himmelen; ikkje ei Rorsle att-
nm Gut-dem ikkje den mindste Ljod· Hadde ikkje
Verketi i Armen vore, kunde han trutt, at dei
Folki, hatt just hadde skote paa, berre var Skap-
ningar av han-3 eigne Dranmar.
Diia han venta ein Salve til, tok han nokre
Steg for aa koma attum eit av dei soidde Tt·ei,
som endaa stod att paa Moen. J dette Gjoymsle
’Lak-set, og han bar inn Hohet.
heim paa Garden, og dati han kom til Lodci, so
var den Trælen der, som hadde kjohrtheim fyrste
Han ropte paii
den Træleii som kom springande, at hiin skulde
leggja inn Hot)et til han, og ein kunne sktma det,
at TrElett hadde inkje nokot tnot det Arbeidet og
han tok til aa hjelpa hin med Hotjet.
Ro skal nte fortelja, korleids det gjekk med
Arnkel; daa han saag, at Snorre Gode og hine
kom, reiv han Meiden nndanSleden og haddenpp
i Stakk-Garden med seg. Hoystakken stod paa ein
Hang, og Garden nmkring var faelt hog paa lltsida,
og her var det eit godt Forsvars-Stelle· Det
Hohet, som var ytst ved Gardeu, hadde dei kjohtit
heim. Dcicr Snorre og hine kom til Gardem so
er det inkje fortalt, at dei snakkad til koarandre
forst, og dei gjekk radt paa og stakk mest etter
haii med Spjot, men Arnkel slo av seg Spjoti med
Meiden, og mange av Spjotskcifti gjekk sund fhr
dei, og Atnkel vart inkje saarad. Men daa dei
hadde 1nistSpjoti, daa for Torleiv Kimhe mot
Garden og sprang npp paii Garden med dreget
Soerd, men Arnkel slo med Sledmeiden imot han,
og daa kastad Torleiv Kimhe seg ner av Garden
nndan Hogget, og Meiden raatad i ei srosi Jord-
Torva som stakk upp ao (—Hfarden, og Sledmeiden
hrotnad toert av i Fjetre-Holet, og den eine Biteic
for ut av ldiarden Arukel hadde sett Sverdetsitt
og Skjolden ved Hol)et, og no tok han upp Vaapni
sine og slost med dei, men daa kom han i Bekr-
hogget; daa koiii dei npp i Garden til han, men
Arnkel sprang upp paa Hoyet og oardeseg derfrait
ei Stund. Men Endeit oart likvcel den, at Am-
kel sall, og dei gjoytitde Liket i Hoyet Det-med
for Snorre og hine heim til HelgafelL
No skal me forteljci um Trælai«1te hans Am-
ke.l, at dei gjekk inn,-daa deihaddeboretinnHoyet
og hadde ao seg Skiim-Stakkarne sine. Daavak-
nad Fylgjes-:Vie1nterne hans Arnkel og spurde,kor
han var. Daa var det, liksotii Træleli oaknad
upp av Soiiine og svarad: «Det er san·t,« segjer
han, »han held nok paa og sleest inn paa Epith-
stad med Snorre Gode« Daa sprang Mennerne
upp og kliedde seg og skundad sekJ det meste, sdei
kunne, inn paa Ørlhgsstad, og daa fann dei Li-
ket hans Arnkel Bonde, og det totte alle Folk var
ein stot« Skadedande, fyr di han viir i allessiaatar
den gjievaste Maanen, so lenge Heidenskapen stod
paa. Dei tok Liket hans Arnkel og flidde det og
gravsette det. Han vart hauglagd ved Sjoetc ut
ved Vadilshovde, og den Hangen er fo vid som
eiu stor Stakt·-6)’ard.
Diici Arnkel var drepen, var det berre Kvitm-
folk til aa taka Arv og Ettermaal etter han, og
difor vart inkje hans Draap hemnt slik som ein
» skulde oentat med so gjiev Mami, som han var.
Men det oart gjort so mhkje likeveel, at deigjorde
Forlik paa Tingen men det vart inkje sastsett
tok han Byrsci millom Knei og laddei Hast.
Desimillom tok Armen til aa verkje grnsleg og
kjenndest som nedtyng av ei svær Vekit. Kor hadde-
Fiendarne vorte av? Han kunde itkje skyna det.
Um dei hadde flytt, um dei var særde, vilde han
ha hvort eitkoart Staak, eikor Rorslei Lande.
Viits dei skotne, hell ventet dei herre paa Tilfore
til aa skjote paa nhtt Lcig, loynde attum GjerdeP
J denne Uvissa kjende han Magti si minkez han
lae seg med hogte Knee paa Marki, studde den
sande Armen paa den vinstre og lae Byrsa uppaa
ein Gteinstuhb, som stakk fram fraa Treleggen
Med Fingeren paa Næme, Augo mot Gardeti og
agtsam paa mindste Ljoden, laag han soleidsi
nokre Minuttar som syntest so lange som hnndrad
Aar. Endeleg hvorde han eit Rop langt attum
seg, og strakst etter kom ein lHund sarande snogt
som ei Vil nedhver Bakketi, stana framfyr han og
viska med Nova » (Meir).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
