- Project Runeberg -  Fedraheimen. Eit Blad aat det norske Folket / 5:e Aargang. 1881 /
45

(1877-1891)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

1

Fedraheimen.

————=O-C—OQO0JPKDOOO———

Pris fyr Fjordungaaret Kr. 1.10
med Porto og alt.

Bladstyret i
Kristiania.

Betaling fyreaat.

Bit Blad aat det norske Folket.

Lysingar kostar 10 Øre Petitlina,

og daa etter Maaten fyr større Bokstavar.

| Laurdag den 26de Mars 1881. |

Ekspedisjonen i

Fredriksstad B Åarg.

Søgur fraa Island.

(Fritt fortalt etter Øyrbyggjasoga).

(Framhald.)

Snorre Gode hadde sendt Bod til
Grannarne sine, at dei skulde leggja
Skipi sine under Raudavikshovde, og
han for dit med Heimemennerne sine,
strakst Sendemannen hans Steintor
hadde faret av, og Snorre drog inkje
fyrr, fyr di han tottest vita, at Mannen
var send til aa speia ut, kvat han
hadde fyr seg. Snorre for inn etter
Aalftafjorden paa tri Skip, og hadde
innpaa 50 Mann, og han kom til Kaar-
stad, Garden til Torbrands-Sønerne,
fyrr Steintor. Daa dei saag Ferdi
hans Steintor paa Kaarsstad, daa sagde
Torbrands-Sønerne; at dei skulde fara

imot dei, og inkje lata dei faa koma

inn paa Tunet, ”for me hev stort og
vakkert Mannskap”, sagde dei. Det
r 80 Mann der. Daa svarad Snorre
Gode: ”Me skal inkje hindra dei, so
dei inkje kjem inn paa Garden, og
Steintor skal faa fara aat etter Logi,
for han vil føra si Sak baade vislegt
og vitugt; eg vil, at alle Mann skal
vera inne, og de skal inkje egla dykk
inn paa dei. so det vert endaa verre
aa faa i Stand Forlik”. Dermed gjekk
alle inn i Stova og sette seg paa Ben-
kerne, men Torbrands-Sønerne dreiv
paa Golvet. Steintor og hine reid fram
til Døri, og dei fortel, at han var i
raud Kjole, og at han hadde bundet
upp Flaki under Beltet. Han hadde
fager Skjold og Hjelm, og han hadde
Sverd i Beltet, og. det var utifraa fint.
Parerplata og Knappen var kvite av
vlv, og Handtaket var lindat med
Sylv, og der var Gull-Listur paa.
Steintor og hine steig av Hestarne, og
aan gjekk upp aat Døri og feste Pun-
gen, som det var 12 Øyrar Sylv i,
: tn Døri og Beitskida. Han nemnde
Fy "ne paa, atno hadde han komet

i åsetalingi fyr Trælen etter Logi.

sri var opi, og ei Kona stod i Døri
Jg høyrde, at han nemnde upp Vitne*);
daa gjekk ho inn i Stova og sagde:
"Baade er Steintor ein gasta Kar, og
Ordi fall godt fyr han, daa han kom
med Betalingi fyr Trælen”. Og daa
’orleiv Kimbe høyrde detta, daa sprang
han fram, baade han og hine Tor-
brands-Sønerne, og dermed gjekk dei
fram alle dei, som i Stova var. Tor-
leiv kom fyrst i Døri og saag, at Tord
Blig stod utanfyr Døri og hadde Skjol-

den sin, og Steintor gjekk rett fram

*) Det var ein lang Formel, naar ein skulde
nemna upp Vitne, og den var inkje god
aa hugsa.

i Tunet. Torleiv tøk eit Spjot, som
stod i Døri, og stakk til Tord Blig, og
han raakad Skjolden, og Spjotet gleid
av Skjolden og upp i Oksli, og det vart
eit stort Saar. Dermed sprang dei ut,
og det bar ihopi Tunet. Steintor slost
fælande kvast, og hogg til baade Si-
dur; men daa Snorre Gode kom ut,
bad han dei stogga Slaastingi og bad
Steintor og hans Menner rida burt
fraa Tunet og lovad, at han skulde
inkje koma etter. Daa for Steintor og
hine ner etter Vollen, og dermed skil-
dest dei.” Men daa Snorre Gode kom
burt aat Døri, so stod Torodd, Son
hans, der og hadde eit stort Saar i
Oksli. Han var 12 Aar gamal daa*).
Snorre spurde, kven som hadde saarat
han. ”Steintor fraa Øyr,” sagde hau.
Torleiv Kimbe svarad: ”No lønte han
deg vakkert, fyr di du inkje vilde fara
etter han; no er det mi Raad, at me
inkje skal skiljast med det”. ”Soskal
det vera og no”, sagde Snorre Gode,
”at me skal talast ved litet meir”, og
dermed bad han Torleiv segja til Men-
nerne, at dei skulde fara etter dei.
Steintor og hine var komne ner av
Vollen, daa dei saag dei kom ridande
etter, og daa for dei yver Aai og sidan
tok dei Vegen upp i Skrida Gjeirvor
og sette seg i Stand der, for der var
godt aa verja seg. daa det var nok av
Stein. Daa Flokken hans Snorre gjekk
upp Skrida, daa skaut Steintor etter
gamal Skikk eit Spjot yver Flokken
hans Snorre til Heil fyr seg**), og Spjo-
tet hittad sin Mann og raakad Maar,
Frænden hans Snorre, og han var
radt ufør til aa slaast. Daa detta
vart fortalt til Snorre Gode, svarad
han: ”Det er godt, at det syner seg,
at det inkje allstødt er best aa ganga
ettest”. . Dermed vart: det ei hard
Slaasting. Steintor var fremst i Flok-
ken sin og hogg til baade Sidur, men
det fine Sverdet hans dugde inkje,
naar det raakad i Skjoldarne, og han
laut tidt setja det under Foten og traa
det rett. Han gjekk mest paa der,
som Snorre Gode var. Styr Torgrims-
son, Verfar hans Snorre, søkte hardt
fram med Steintor, Frænden sin, og
fyrste Mannefallet var, at han drap
ein Mann av Flokken hans Snorre,
Maagen sin. Daa Snorre Gode saag
det, sagde han til Styr: ”Soleis hem-
ner du Torodd, Dotterson din, som
Steintor hev saarat til Ulivs, og du

*) Det er han, som for til Jamteland, og
kravde Skatt fyr Olav den heilage, og
som fekk Hjelp av Arnljot Gelline,

**) Meiningi var 39 vigja Fiendarne til
Odin.

er inkje litet til Niding”. Styr svarad:
”Detta skal eg svint bøta”, og dermed
snudde han um Skjolden og gjekk inn
i Flokken hans Snorre Gode, og drap
ein Mann or Flokken hans Steintor.
Ved det Leitet kom Aaslak og Iluge
Ramme, Son hans, fraa Langedal, og
freistad paa aa leggja seg imillom;
dei hadde 30 Mann. Vermund Mjove,
Bror hans Styr, gjorde Lag med dei,
og dei bad Snorre Gode, at han skulde
stogga Mannedraapet. Daa bad Snorre
Øyrbyggjerne koma og faa Grid (Liv
og Fred), og daa bad dei Steintor taka
Grid fyr Mennerne sine. Steintor bad
Snorre retta fram Handi, og han so
gjorde. Daa svingad Steintor Sverdet
og hogg i Handi paa Snorre Gode, og
det brakad stygt men Hogget raakad
i Stalla-Ringen*) og tok ban mest
isund, men Snorre vart inkje saarad.
Daa ropte Torodd Torbrandsson: ”Grid
vil dei inkje hava, og no skal me inkje
slutta, fyrr alle Torlaks-Sønerne er
drepne”. — Daa svarad Snorre Gode:
”Daa vart - det agalaust i Bygdi, um
alle Torlaks-Sønerne vart drepne, og
dei skal faa hava Grid etter Avtala,
soframt Steintor vil”. Daa bad alle
Steintor taka mot Grid. Detta gjorde
Steintor, og no vart det sett Grid, som
skulde vara, til dess kvar kom heim
til seg.

No skal me fortelja um Breidyi-
kingarne, at dei spurde, at Snorre Gode
hadde faret med mykje Folk til Aalf-
tafjorden. Daa tok dei Hestarne sine
og reid etter Steintor, det snøggaste
dei vann, og dei var paa Ullvarsfells-
halsen, daa Slaget stod i Skrida, og
sume segjer det, at Snorre Gode saag
Bjørn og hine daa dei var uppe paa
Halsbruni, for han snudde Andlitet
mot dei, og at det var det, som gjorde,
at han var so vegjen, daa han tingad
Grid med Steintor. Steintor og Bjørn
møttest paa Ørlygsstad, og daa sagde
Bjørn, at det hadde gjenget, som han
hadde tenkt: ”det er mi Raad”, sagde
han, ”at de snur attende, og no skal
me setja hardt etter dei”. Steintor
svarad: ”Eg vil halda den Grid, me
hev snakkat av med Snorre Gode kor-
leids. det so kjem til aa ganga, med
Saki vaar sidan”. Dermed reid alle
kvar til seg, men Tord Blig laag sjuk
av Saaret sitt paa Øyr.

I Slaget i Aalftafjorden fall det 5
Menner av Mannskapet hans Steintor
og tvo av Mannskapet hans Snorre
Gode, og mange vart saarad paa

*) Fin Ring, som laag paa Alteret, og som
Goden hadde paa, naar han var i Man-
nemøte, og som dei gjorde Eiden paa.

TT TT RT

baade Sidur, for dei hadde gjenget
hardt paa.

Snorre Gode for heim til Helgafell
etter Slaget, og det vart avsnakkat,
at Torbrands-Sønerne skulde vera an-
ten heime 1 Alftafjorden elder paa
Helgafell, til det vart ein Ende paa
desse Sakerne, fyr di at no var det fæl
Uvenskap, som ventelegt var, daa det
ingi Grid var lenger, fyrst dei var!
heimatt-komne. (Meir.)

Den nye Herskipnaden
etter Forslaget til Sverdrup og Hjorth
nyttar, etter Militærkomiteens Meining,
paa beste og billigaste Maaten dei
Forsvarsemni, som den aalmenne Vær-
nepligt skapar. Han gjev Landevær-
net og Landstormen dei same Vaapen
og det same Skapet som Lina, soleids
at dei vert ein sterk og god Hjelpe-
her. Ingen av dei uppøvde Emne
gjeng til Spilles medi alle fær Rom i
Kadrene.

Den nye Skipnaden skil seg mest
ut fraa den gamle i fylgjande Stykke:
Soldatskularne vert, som fyrr nemnt,
stuttare enn no. Ingeniørarne, som
no berre er eit Korps Officerar utan
Mannskap, fær ein heil og fast Skip:
nad, med Mannskap o. s. v. Dei dyre
leigde (gevorbne) Soldatarne vert so
godt som avskaffad. Trænet og Læ-
kjarstellet fær ein fast Skipnad. Un-
derofficersskularne skal som no ved
Artilleriet og Ingeniørarne vara i tri
og ved dei andre Vaapen i tvo Aar.
Soldatklassen som gjeng fyre Sersjant-
skulen ved dei Vaapen, som seinst er
nemnde, vert avskaffad, daa dei trur;
at ein kann gjera Reikning paa slik
Tilgang til desse Skularne, at ein paa
Forhand kan krevja ymse Forkunnska-
par. —Korporalarne skal upplærast
under Rekrutskulen og Emni takast
millom dei hagaste Unggutom. Ista-
denfor som no aa krevja Studenteksa-
men av dei, som vil verta Offiserar
utan fast Løn, sett Komiteen upp Mid-
delskuleeksamen elder — Sersjanteksa-
men. Skuletidi vert her 6 Maanadar:
Det vert serskilde Skular for dei ser+
skilde Vaapn. Krigsskulen vert paa
Lag som no, men tvoaarig istadenfor
triaarig. Den militær Høgskulen er
no triaarig, istadenfor detta vil Kom
teen, at Skulen skal greina seg uti
tri tvoaarige Greiner, ei for kvar Lær+
domen (Generalstab, Artilleri og In-
geniørfag). I Lina vert det mest faste
Befalingsmenner, i Landevernet baade
faste og værnepliktige, og i Landstor-
men berre værnepliktige. 2

*



<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 01:22:38 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/fedraheim/1881/0045.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free