Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fedraheimen.
4de Marts 1882.
med nye Åpelsiner, og han fekk daa
Premie og onvor Æra. No er det
berre Fimskip i denne Ferdi, og det
verd fulla ikkje so snart bygt nye
Seglskip til det Bruket; men dei, som
halda seg i Live, lyt ein senda med
Fisk og kvat, som høva kann, til Spa-
nia, Italiao.s.v. No hadde me ovlege
hardt Veder i Haust framigjenom, og
den eine Skaanerbriggen etter den an-
dre, som gjekk ut i Nyvember, kom
inn atter Joletider, seglsliten og sun-
derslegen paa ymse Maatar. Farmen
laut lossast, kann ein vita, Segl og Rigg
og Skrov laut vølast; alt detta tok Tid,
og Spanjoren og Italiamannen Vardt
so forkomen fyre Fisk, at det var mesta
raadlaust. Det var berre ein Skaaner-
brig, som slap gjera Atterferd til Ber-
gen den Venda. Men Eimbaaten er
Bas; han gjeng ut saman med Skaa-
neren, kjem fram til Venedig, lossar,
lastar, kjem heim atter og tek inn ny
Last medan Skaaneren held paa aa
beita seg fram nede i Midelhavet.
Og detta er endaa til den Skaaneren,
som slepp gjera Atterferd. Etter slike
Røynslor fraa gamall og ny Tid er
det sjølvsagt, at Eimbaaten fær større
og større Raaderom; ein kunde sna-
rast undra seg paa, at han ikkje alt
heve ”reist med heile Grisen”. Men
her i Bergen er det faae og ingen,
som raader seg til Seglskip i seinare
Tid; men nye Eimbaatar hava me
fenget mange av. Det er godt, at
Bergen spenner i; for dei fleste andre
Byarne vaare hava voret helder traa
til aa fylgja med i detta Stykket, og
det er vist sant, som sagt er, at Norig
lyt hava ein vyrdeleg stor Eimbaats-
flote um ikkje alt so mange Aar, so-
framt Landet skal berga Romet sitt!
millom dei sjøfarande Tjoderna. Hug-
nadsamt er det og aa vita, at mange
av dei bergenske Eimbaatarne hava
svarat framifraa god Rekning i seinare
Tid; i 1881 var det ikkje faae, som
gav sine tjugo Prosent og vel det.
Detta var daa helst dei Baatarne, som
foro paa Øystersjøen, Midelhavet, En-
gelland o. s. Vv.
Baade sin Sundag og no Sundag
hadde me fint Veder lika vel; det bar
til Fjells med oss, for det er so vel-
signat med det her i Bergen, at me
hava reidelegt Høgfjell inne i sjølve
Byen; me sleppa aa gjera Langferd
til aa koma upp i Høgdi; baade Blaa-
mannen og Sandviksfjellet soknar til
Bergens By med Mosevollar so fine
og eijUtsyn sofager, at du kann setja
det Sida um Sida med kvat det skal
vera, hadde eg nær sagt. Veit du,
sa” ein av Felagom, ein kann verda
mild i Hugen mot baade Per og Paal,
naar ein sjølv heve det so godt som
me her i Dag med den blide Soli att
i Ryggen og den fagre Gjeltefjord med
Øyar. og Skjer og det vilde Havet
fram fyre Augo og ei Luft ikring deg,
som er den reine Helsebot. Her er
Folk so vonde paa denne Selmer, Stak-
kar. Lat oss tenkja paa, om det ikkje
er eit elder annat, me kunna takka
honom fyre. Skal tru ikkje han heve
gjort sitt til aå opna Augo paa mange
”hensynsfulde” Vinstrefolk, so at dei
umsider hava lært, at no maa alle,
som elskar Fedreland og Fridom halda
i Hop i traust Fylking; er det ikkje
under Selmers Styre desse ”hensyns-
fulde” Høgrefolk hava ymtat um ”Føl-
ger, for hvilke den Almægtige maa be-
vare 08”; er det ikkje han, som gjev
deim Mod til aa dundra aa slaa i
Bordet, so at Koppar aa Krus dansa
so laust som dei aldri hava dansat
fyrr? dJaumen hava me mangt aa
takka Selmer fyre, det er greidt. Skaal
fyre honom; hald fram som du stemnar.
on rs EEE
Sæl er den, som held seg med Gud.
(Salme 1, umsveipa paa Norsk.)
Dei ganga sin Veg,
dei leggja si Raa,
dei sitja og spotta med Gud.
Sæl er kvar den,
som inkje mun
med Syndarom standa,
med Gudløysur balda sitt Lag.
Han hev sine Uner*)
i Herrens Lov,
ban sit og grunar
i Herrens Lov
baa Dag og Nott.
Han stend som eit Tre
paa grøne Eng,
der Bladi aldri bleiknar,
og Frukti aldri veiknar,
og all si Gjerning hev ban Muni.
Inkje so
skal Gudlausen standa,
som Ågnerne fyk dei,
naar Vinden han blæs.
Inkje for Domen
skal Gudlausen standa;
inkje med Guds Folk
skal «Syndaren bu.
Herren fulla kjenner
Rettferds Flokk,
Men Vegen til Syndarann”
endar so braatt.
Kristiania, den 3dje Maris.
Av Årne Garborgs Søknad til Thinget um
Reisestipendium hev fleire Blad inne-
hallet eit Ordrag, som her skal takast
inn med Retting av Misprentin-
garne i dei andre Bladi:
«Det vil da formentlig især komme
an paa, om mit hidtidige Forfatterskab
kan antages at indeholde Fremtidsløfter
af en saadan Beskaffenhed, at det kunde
have nogen mere almindelig Interesse
at se dem indfriede. Nu har mine
Livsforhold bidtil ikke gjort det muliet
for mig at samle mig til større Frem-
bringelser. Jeg har maattet arbeide
hurtigt og spredt. Og Emnerne har
jeg maattet tage eftersom de mere til-
feldigt bød sig frem. Alligevel tror
jeg at kunne sige, at jeg har vundet en
vis Ånerkjendelse. Det har været ud-
talt offentligt, tildels af ganske kompe-
tente Mend, at jeg ikke er uden For-
fatterbegavelse. De Smaating, jeg hid-
til har kunnet udgive i Bogform (”Stu-
dier over Ibsens Keiser og Galileer”,
”Den nynorske Sprog- og Nationalitets.
bevægelse”, Hin Fritenkjar, Forteljing”)
er i det hele taget blevne gunstigt be-
dømte, tildels ogsaa i danske og svenske
Aviser. Tiltrods for de ugunstige For-
hold, under hvilke jeg har arbeidet, sy-
nes det altsaa at være blevet en Mening,
at jeg som Forfatter har gjort, hvad
man kalder en lovende Begyndelse. Jeg
skal sluttelig henvise til vedlagte Udta-
lelser fra sagkyndige Mend. Og saa
faar det blive Stortingets Sag at dømme
om, hvorvidt den Begavelse, hvoraf jeg
antages at være i Besiddelse, er af den
Art eller Betydning, at dens Udvikling
bør støttes paa den her omsøgte Maade.”
*) Lyst, Hugnad.
Størtinget hev valt Præsidentar o. fl.
for Mars. Sverdrup bad seg fri, av
di deti den fyrste Tidi var fleire Ting,
Præsidenten hadde aa stella med, som
han hadde vondt for aa taka paa seg.
Di vart J. Steen atteryald med 73 R.,
og J. Sverdrup vart Varapræsident
med 67 R. I Odelstinget vart no
vald H. Bentsen til Præsident med 45
R. (Roll hadde 29), og i Lagtinget A.
Qvam med 16 (J. Smitt hadde 9).
Tinget hev einrøystes vedtekje døn
franske Handelsavgjerdi.
Dei som sist røysta imot ”Naadigste
Konge” i Tiltalen til Kongen var desse
86: Frilseth, Furulund, Berner, Skaar,
Konov, Løberg, Juel, Thomesen, Rinde,
Egge, Leer, Hurum, Hvamstad, Blili,
Jørstad, HEilertson, Hjelmstad, Glestad,
Jaabæk, Olsen, Liestøl, Dahl, Holm,
O. Nielsen, Olafsen, Bjering, Castberg,
Huser, Øverland, Ueland, Wennberg,
Tollefsen, Welde, Qvam, L. Bentsen, L.
Solberg.
B. Björnson skal no snart paa fleire
Stader halda ein Tale um Folkesuvere-
niteten.
Av Sars’s og Skavlans Nyt Tidsskrift
er lste Heftet utkome — der det mill.
a. er ei Forteljing av Bjørnson ”Støy”.
Kristofer Janson hev skrive til Stor-
tinget, at han segjer ifraa seg Diktar-
løni, men bed um ban maa faa hava
henne Aaret ut, av di han emnar paa
ei Bok, som umhandlar Tidi kring 1800,
og som han tenkjer faa ut ber til Jol.
Nokor Handelsavgjerdsle vert det nok
ikkje av millom England og Frankrike,
men i dei franske Tingi er vedtekj ein
Lov, som segjer, at paa engelske Varur
skal det ikkje leggjast større Toll en
påa noko anna Folks. I England trengst
der ingen tilsvarande Lov, for der som
i andre Land held dei ikkje tvo Slags
Toll-Takster, som dei gjer i Frankrike.
Der er det ein (elder fleire) Slags Toll
for dei Folk, som det hev Handelsav-
gjerdsler med og ein (tarif general) for
andre. x
England. Gladstone hev kome fram
med eit Forslag, som ikkje hev vorte
venlegt motteki av hans eigne Vener;
Irarne bruka ifjor Taleretten i Tinge so
ille, at dei vart nøyde til finne paa ei
Raad for aa stana Ordkaste um ei Sak,
som berre ein liten Flokk heldt paa.
Gladstone vil no, at um berre 200 Mann
vil halda paa med Ordkaste um ei Sak,
skal Motflokken, naar han er større,
kunna krevja aa faa ein Ende paa det.
I eit Møte av 401 Tingmenn vil altso
201 kunna stana al Tale um ein Ting.
Dette tykkjest mest alle er for drygt.
Fritenkjaren Bradlaugh slapp ikkje inn
i Tinge no helder; Gladstone sjølv vilde,
at han berre skulde gjeva ein Lovnad,
ikkje gjera nokon Kid for aa koma inn,
— Um Sjølvstyre aat Irland hev Glad-
stone sagt Ting, som mange ikkje likar,
men som kan henda vil gjeva han mange
Vener i det ulukkelege Landet. Irarne
kunde hava meir Sjølvstyre i sine eigne
Ting, meinte han.
Tyskland. Etterat Bismarck hadde
fenge Keisaren til aa senda ut Binvelde-
breve og har verja det i Tinge, hev
han seinare halde fram paa same Leidi.
Den store Sogemannen Mommsen (ein
overlag gamal Mann) bev vorte klaga
for Ærekrenkjingar met Bismarck; Dr.
Engel, Formannen for det statistiske
Kontore, hev maatt ganga fraa Posten
sin, avdi han skreiv — og prova — at
Statistiken best syner, kor urettvist
Smaafolk er skattlagde i Tyskland un-
der Bismarck.
Halia. I Italia hev dei no fenge
ferdug ei ny Røysteretslog, som gjer
Rettsministaren mykje Æra. I eit Land,
der Folke er so ukunniet, kunde ein
ikkje ganga til Røysterett for alle med
ein Gong; men langt fraa er det ikkje.
Aldersgrensa er 21 Aar. Det skal bru-
kast Listeval, det som Gambetta vilde
ha inn i Frankrik. Det liberale Styre
hev 1 det siste Femaare fenge Penge-
stelle ØkLag att, og det er ventande, aé
det vil greie Sakerne so mykje betre
heretter.
Rispur.
Ei morosam Kjering. I ei høgt-
liggande Fjellbygd budde dæ eingong ei
Kjering som va so morosam aå orhitten, aa
brennande kønstig va o’ te kaama mæ di
mæ. —Soleise va dæ ei Gøng, daa Presten
kaam te’n i Besøk. Ho vilde daa som Skjik-
ken der i Bygdn va, skjenkji Preste ein Dram.
Daa han hadde smakt litevetta paa Brenne-
vine, rette han Glas te’n att. I eit grant
aa læjandes Kjeringmaal sa o’ daa: ”Aa
nei! drikk or Drammen daa, Menneskji mitt!
Dæ æ kji sterkt i Brennevine no, som dæ
va førr”.
oe ssmmnsr
Dei som ikkje vil hava Bladet len-
ger, maa segja ifraa i Tide.
Fær du ikke Bladet lenger en Maa-
naden ut, so er det, av di du ikkje
hev betalt.
Naar du skriv til Bladet um noko,
so skriv tydelegt Namn og Posthus i
Brevet, ellest kann me ikkje godt vita,
kven du er, elder kvar du er.
Lysingar.
Fedraheimen 1882.
- Fedraheimen kjem ut i Kristiania kvar
Laurdag og vil som fyrr arbeida for Norsk-
dom, Fridom og Upplysning. Bladet inne-
held Avhandlingar og Smaastykkje um ymse
Dagsspursmaal, dessutan Skildringar, For-
teljingar, Folkesegner, Dikt, Nytt, Rispur o. d.
Av Forieijingar vil det i Iste Halvaar bl. a.
innehalda: *Guten fraa Gladheim* av John
Lie og *Bondestudentar* av Forf. til ”Bin
Fritenkjar” m. fl. — Bladet kostar Kr. 2.20 for
Halvaaret og kann tingast paa alle Posthus.
Elder Ein kann senda Brev beint til Kristi-
ania, og daa med Utskrift: Til Fedraheimens
Ekspedition, Kristiania. Avissak* Peéngar maa
fylgja.
I Kristiania tingar Ein Bladet i Ekspe-
ditionen, Torggata No. 5 b (Nikolai Olsens
Trykkeri).
Fedraheimen for 2dre Halvaar 1881
er enno aa faa (Pris Kr. 2.20). Der finn Ein
millom mykje annat: *"T’ertuffe*, Lyst-
spel av Moleére (i Umskrift fraa Fransk av
J. Belsheim; — heile, Verket).
Ein Fritenkjar.
Forteljing
av
Arne Garborg.
(10/, Ark; Pris 2 Kr., pr. Post Kr. 2.20).
Aa po- ol
ved Andreas Austlid,
Vestmannalagets Utgaava, J. W. Eides Forlag
kostar 25 Øyror innb.
4 Bøker fritt i Posten ... Kr. 1.00.
12 — sy i — 2.50.
Br EE 0)
naar ein sender Pengarne i betalt Brev til
Bokprentar J. W. Eide, Bergen.
Syn og Sagn.
Af dette Blad, som udgives af S.
Knutsen, og nærmest er beregnet for
Ungdommen, udkommer hver Maaned
et Nr. afvekslende paa 8 og 16 Sider
Prisen med Postpenger 30 Øre halv-
aaret. Det udkomne første Halvaar
koster. heftet frit tilsendt 40 Øee.
Kristiania.
Nikolai Olsens Boktrykkeri.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
