- Project Runeberg -  Ur Finlands historia. Publikationer ur de alopæiska pappren / Del II /
737

[MARC] Author: Adolf Alarik Neovius
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - I. N. J. Oratio, habita in Conventu Synodali Aboæ d. 15 Sept. 1775

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has been proofread at least once. (diff) (history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång. (skillnad) (historik)

Ipse cultus Divinus peragebatur latina lingua, quam
neque Auditores, neque pars magna clericorum, intelligebant,
unde nulla expectari potuit ædificatio. Si aliquando conciones
ad populum habebantur, illæ quoque plerumque Latino
sermone fiebant, ac loco lactis Catechetici Auditores legendis
sanctorum nutriebantur. Erant quidem scholæ erectæ ad sedes
Episcopales et in monasteriis; sed fere nihil, præter
Scholasticam Theologiam, jus canonicum et statuta Patrum ibi
juventuti instillabatur; lectio vero Scripturæ S. et linguæ
originales plane negligebantur. Non ignoro, requirere Concilioruin
canones aliquos, ut sacerdotes etjam per villas et vicos
scholas habeant, ubi juventus erat gratis instituenda. Sed si vel
maxime aliqui huic mandato gerebant morem, brevissimis
absolvebatur illa institutio. Qui enim Decalogum, credo,
orationem Dominicam et salutationem Angelicam centies vel
pluries ad catenulas precatorias quovis die recitanda,
didicerat Latine vel etiam lingua materna, nam hoc demum
simplicioribus concedebatur, jam erat abunde doctus, et, observatis
simul ritibus quibusdam superstitiosis, largitate erga templa
et monasteria, Mariæ quoque et sanctorum invocatione, de
salute sua certissimus. Qui insuper memoria tenebat aliquas
preces et cantilenas, de operibus supererogationis potuit
gloriari.

Adeo defecerat Papismus a primi Christianismi puritate,
et prisca in instituendis catechumenis sedulitas plane
negligebatur. Atque quamvis dubitandum non sit, illo etiam tempore
repertos fuisse fideles aliquos ecclesiæ ministros, labori in
his officii sui partibus non parcentes, Deum etiam habuisse
inter laicos fideles sui cultores, ignorantiæ tamen spissæ
tenebræ generatim ecclesiæ incnmbebant. Hinc etiam eorum, qui
ecclesiæ reformandæ adjiciebant animum, prima et palmaria
erat cura, ut populus de Salutis via erudiretur. Inter
argumenta, quæ ipsi Pontificii afferre solent, ad evincendum,
Valdenses fuisse hæresi contaminatos, hoc est, quod se
invicem ad Christianismi et pietatis studium excitare satagebant.
In scriptis Wicklefianis occurrunt breves tractatus, ad
instruendam simplicem et pauperem plebeculam comparati, quos
inscripsit Pauper Rusticus. Johannes Hussus in ipsa
captivitate Constantiana libellos huic usui dicatos composuit,

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 01:49:17 2023 (aronsson) (diff) (history) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/finlhist/2/0131.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free