Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
98
Folke h ngxkuJen.
theoriernes luftige regioner og fordybede sig i
renteberegninger og driftsoverslag og deltog i stiftelsen af
bankinsti-tn tioner. Vinje blev „fæsjaataler- o g fandt eti slags udve t
for sit poetiske talent, sit lune og sin fantasi i foredrag om
hesteopdræt ning og griseavl. „Morgenbladet* s spalter
fyldses i denne tid mere og mere med vidtløftige afhandlinger
om emner, som mere syntes at passe i et fagskrift for
landmænd og teknikere end i et politisk dagblad." (Prof. E. Sars
i „Norges politiske historie".)
Maalsaka var enno ikkje vorte stridsspursmaal. Ivar
Aasen hadde gjeve ut ei grammatik (1848) og ordbok (1850).
Men han var ikkje iiiaalstrævar. Han var vitskapsmann.
Det var først seinare med Vinje, Fjørtoft og Garborg og
folkehøgskulane, at maalstrævet tok til.
Fleire av dei første lærarar ved universitetet høyrde til
Grundtvigs vener. Men i 50-a ara kom menn, som
repræsen-tera ei heilt onnor aandsretning, til universitetet. Dei fremste
av desse var prof. Caspari (lektor 1848, prof. i 1857) og
Gisle Johnson (lektor 1849, prof. i 1860). Med desse kom
den „tyske rettroenhed" i høgsætet. Etter kvart kom denne
rørsla til aa gaa saman med den, som Hans Nielsen Hauge
hadde vakt. Grundtvigs „glarie kristendom" var for desse
heilt eller halvt kjæften.
Presten Wexels hadde saman med prof. Keyser og
Kaurin faatt i stand ei ny utgaave (1843) av „Luthers lille
katekismus" og „Pontoppidans forklaring". I don nyo utgaava
var m. a. orda „en hellig oh ri s t eli g kirke" forandra til „den
hellige almindelige kirke" og i forklaaringa var Kristi
nedfart til dødsriket uttyda soleis at det var evangeliet, det
glade bodskap, Kristus forkynnte. („Han predikede evangelium
for aanderne, som vare i forvaring".
Om desse „Wexelsbø kerne" vart det sterk strid i månge,
bygder. I Sæt isdal en fekk dei i stand ei „forening" mot
skulebøker som var omarbeidde av Wexels. Til stortinget
i 1851 vart det sendt ikkje mindre enn 1"2 søknader om at
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
