- Project Runeberg -  Kyrkohistorisk Årsskrift / Fyrtionde årgången, 1940 /
207

(1900)
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Oluf Kolsrud, Blodbadet i Stockholm aar 1520

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

blodbadet i stockholm aar i52o

i77

utvertes art. Gabler fortel i eit latinsk lovkvæde til Christiern II
juni 1521, at kongen hev lova den lærde Karlstadt store løner for aa
koma til Danmark:

»magna Carolstadio promisit praemia docto».1

Franciscus de Potentia veit, at Karlstadt forlangte 1000 gyldén,
men det vilde kongen ikkje gjeva, og so reiste Karlstadt. Med andre
ord: engagementet av reformatoren stranda m. a. paa
lønsspurs-• maalet. Økonomiske interessor tok ogso ein breid plass millom
dei vilkaar2j som Karlstadt sette til kurfyrst Friedrich av Sachsen
og universitetet i Wittenberg for aa uppfylla den lovnad han utvungen
hadde gjeve kong Christiern um aa koma tilbake til Danmark og
taka paa seg for eit aar den verksemdi kongen ynskte honom til,
»aa lesa, preika og sitja i raad og dom». Men det vilkaaret Christiern
paa si .sida sette, at Karlstadt »ikkje maatte skriva eller gjeva ut
noko imot påven, medmindre han hadde låte kongen sjaa det i
fyrevegen», viser tydeleg at Christiern ikkje vilde eller vaaga lata
det koma til noko ope brot med Rom, ei stöda som er fullt forstaaeleg,
fordi ein slik politikk etter blodbadet i Stockholm maatte tykkjast
kongen vera den klokaste. I slutten av juni 1521 gjekk det ordet i
Wittenberg, at Christiern hadde tilbode Karlstadt erkebispestolen
i Lund3; det er vèl trulegt, at kongen hev gjort det, under inntrykk
av biskop Jens Anderssøns aatvaringar i juni mot mester Didrik
Slagheck (s. 200). Men naar Karlstadt, trass i sin eigen lovnad, og
trass i eit slikt tilbod, ikkje vendte tilbake til Danmark, daa var
orsaki kanskje til sist den, at han i tilfelle av ein konflikt med kongen
maatte ottast ein liknande lagnad som dei svenske biskopane i
blodbadet i Stockholm. Og at hans otte hadde god grunn, kom snart til
aa sannast ved den ende Didrik Slagheck møtte som erkebiskop.

Me fær vidare vita, at Reinhart — som her kallast »munken»
»Martinoctus», d. e. litle Martin [italiensk: Martinotto] — vart
etter-latt i Danmark av Karlstadt, at han høyrde til Mor Sigbrits krins,
og at han levde sedlaust. At Reinhart vart verande i
Kjøpenhamn etter Karlstadts avreisa i juni 1521, er forstaaelegt under

1 Scriptores Rerum Danicarum, VIII, s. 487. Jfr Andersen, s. 107.

2 Um Karlstadts vilkaar for aa koma tilbake til Danmark sjaa Zeitschrift
für Kirchengeschichte, II, s. 128—30.

3 Kirkehistoriske Samlinger, 5. R., IV, s. 421—4.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 14:11:28 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/kyrkohist/1940/0219.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free