- Project Runeberg -  Lesibók /
457

(1911) [MARC] Author: Adrias Christian Evensen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

ist enn eftir 1800 at hava verið eitt blað eftir av gamlari
skinnbók á Bø í Húsavík, og á tí blaðinum segðist alt
Sjúrðar-kvæði at standa; er hetta síðsta álítandi, er tað merkiligt og
vísir, at Fóroyingar eisini skriftliga (á skinni) hava goymt
teirra kvæði.

íslendingar hildu fram við at nýta teirra egna mál sum
skriftmál alla ta trongu tíðina eftir trúarskiftið líka til tann
nýggja tíðin breyt ígjógnum. Niður ígjognum alla ta
luther-isku tíðina eigir ísland nógvar sálmayrkjarar, størstur av
teimum var Hallgrímur Pjetursson. í 18. árh. koma fram
týðingar úr ymsum viðgitnum útlendskum yrkjarum (t. d. týðir
presturin Jón Thorlaksson Milton). Av prosa er fyrst at
nevna Guðbrand Thorlakssons íslendska bíblia frá 1584 í
ein-um góðum íslendskum máli, eitt ótal av lestrum og
gudilig-um bókum, nógv av tí týtt úr útlendskum, nögd av
sögu-ligum, kultursóguligum og óðrum skriftum, ikki at forgloyma
stór lærd bókaverk, helst sögulig, í látínskum máli. Men
so við 19 árhundraði brýtur tað ígjögnum, ein fulltónandi
»lyrik«, borin av sterkari nationalari kenslu og heitum
fostur-landskærleika og djúpari virðing fyri tí gamla málinum (Bjarni
Thorarensen og Jónas Hallgrímsson). Á okkara dógum eiga
Islendingar i einum ríkum, liðuligum og reinum máli
verðug-ar nútíðar bókmentir, sum við heiður nevnast um lond, so
at siga á öllum andans umhvörvum.

Öðruvísi gekk tað Føroyingum. At teir tóku danskt
skriftmál, kom so at siga av sær sjálvum. Tá ið Noreg tók
danskt skriftmál, fylgdu Føroyingar bert teimum eftir. Vit,
ikki armari enn íslendingar men færri í tali, hövdu ikki teirra
ríka bókaskatt at hvíla á og liva av, nú vit málsliga og í
aðr-ar mátar losnaðu frá teimum. Teir gomlu katólsku
sálm-arnir (sum Mariu vísa, Sankti Niklas, Rudisar vísa) fingu
ongar lutheriskar eftirkomarar í Føroyum, og vit fingu onga
føroyska bíbliu. — Við Noreg var sambandið leingi fast.
Enn eftir 1600 búðu t. d. nógvir Føroyingar í Bergen.
Hvussu leingi vit andliga kendu okkum heima í Noreg,
vísir kanska tað, at Føroyingar so inniliga ognaðu sær
yrk-ingar hansara Peter Dass, ið ikki komu út á prent fyrr enn

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 15:10:59 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lesibok/0477.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free