Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
170
Mýrar og engjar
Af fjöldamörgum bréfum og máldögum, frá 14. öld og
síðar, sést, að móstuuga hefir verið almenn, og er talin
með hlunnindum jarða, gengur kaupum og sölum og er
leigð öðrum; stundum er móskurður itak i jörðu eða kirkju-
eign. Mótekjan er þá oftast talin áttfeðmings- eða tólffeðm-
ings-skurður o. s. frv., en oftast er þó miðað við fleiri eða
færri, 3 eða 4, tólffeðminga. Hafa menn ætlað, að hér væri
átt við flöt, sem væri 8 eða 12 fornir faðmar i hvert horn,
en það er mjög efasamt, hvort svo er; liklega er hér átt
við rúmmál mósins, sem upp er tekinn, og hefir mórinn þá
verið mældur í föðmum likt og hey. Eftir rekaskrá Yatns-
fjarðarkirkju 1327 átti af Unaðsdal að gjalda kirkjunni »átt-
feðming torfs hvert sumar ok fá eyki til að, færa til sjófar,
þá sóttur erc;.1) Hér er auðséð að átt er við eitthvert rúm-
tak, en hvað er áttfeðmingur? Pað bendir lika til þess
hins sama, að ekki hafi verið átt við fiatarmálið. heldur
við afrakstur mógrafanna, að torfskurðarréttiudi eru miðuð
við stakka, þannig á Staður á Reykjanesi 1397 »þriggja
stakka skurð í Hamarslandi«.2) Stundum er talað um fer-
tugar eða áttræðar torfgrafir til móskurðar,3) og er þá lík-
lega átt við lengd mógrafanna. Þegar menn eiga móskurð
i annara landi, áskilja þeir sér i jarðabréfum að mega beita
þar hestum, er nota þarf við torfskurðinn, að hafa vegu að
mógröfum og stundum land til mófærslu til þess að þurka
f t
móinn.4) Arið 1387 kaupir Olafur Kolbeinsson tólffeðmings
torfskurð á Bakka i Oxnadal og áskilur sér að gera »skurði
um torfvöllu«,5) hefir þá liklega ætlað að ræsa fram mó-
mýrina, og er slikt sjaldgæft fyrr og siðar. Mór hefir vist
sjaldan gengið kaupum og sölum, enda hefi eg ekki séð
t
verðs hans getið til forna. I dómi um mógjaldið af
Unaðs-dal til Yatnsfjarðarkirkju 1526 er áttfeðmingur af torfi met-
») Dipl. isl. II, bls. 620.
8) Dipl. isl. IV, bls. 156.
3) Dipl. isl. III, bls 636.
4) Dipl. isl. VII, bls. 32.
6) Dipl. isl. IH, bls. 397.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
