Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Liber Quartus. De bellis et moribus sylvesterium paganorum ac vicinorum - Cap. XVIII. De conuersione Finlandiæ Septentrionalis, & Orientalis, ac maxima hospitalitate - Cap. XIX. De causis tardatæ conuersionis gentium Aquilonarium
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has been proofread at least once.
(diff)
(history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång.
(skillnad)
(historik)
interprete in ambone e more adhibito, instruuntur, vt pristinis erroribus extirpatis, | Sermo per interpretem. |
ad honesta quæque sequenda quadam mentis ingenuitate promptissimi, ac alacres | |
efficiantur. Nec his dissimiles incolæ Occidentalis Bothniæ reputantur: qui deficientibus | |
scholasticis disciplinis naturali lege ita instructi sunt, vt vitia detestentur, | Lex naturalis. |
& virtutes amplectantur. Deprehendunt enim omnibus bonis eos affluere, qui recte | |
vivunt, ac nemini nocent: & econtra ob detestanda crimina, fornicationes | |
scilicet, & adulteria, furta, homicidia admissa, aves & bestias nemora, ac pisces | |
aquas eorum frequentius reliquisse, nec antea, quam orationibus ac benedictionibus | Orationibus depellitur caristia. |
sacrorum ministrorum offensa divinitas placata fuisset, rediisse: de quo infra lib. | |
XVI plura dicentur, immo & de multis remediis diversorum excessuum contra | |
violatores Ecclesiæ, & pauperum, fideliter attendendis. | Remedia attendenda. |
QVOD autem extremi Aquilonis populi ad fidem Catholicam | |
in tot retroactis ætatibus & seculis integraliter haud | Causa tardæ vocationis populi Septentrionalis. |
vocati sunt, in primis causam præstare videtur inscrutabilis | |
Dei providentia, quæ horas & momenta(quando hoc opus | |
piissimum fieri possit ) in sua posuerat potestate. Interea | Messis multa, operarii pauci. |
tamen & assidue petendum erit, vt cum messis multa sit, | |
idoneos & efficaces operarios emittere dignetur in tempore | |
opportuno. Et si ego viderer necessarius, nunquam recusarem | |
tam pium subire laborem, vbi divinæ majestati incor | |
Regis Suetiæ immittere dignaretur, vt sineret me juxta | |
ardentissimum desiderium meum adimplere tam optimum opus, quemadmodum annis | Desiderium autoris piissimum. |
XI. suscepto Archiepiscopali titulo illarum regionum incessanter cupieram, pro honore | |
excelsi Dei, & omnium incolarum perpetua securitate. Nec dubitarem eius | |
auxilio ita augere regnicolas in locis olim per me visis aptissimis, vt vbi nemo iam | |
habitat, intra decennium habitationem capacem, & idoneam redderem, pro pluribus | |
hominum millibus commodissime habitaturis: vnde quæ Dei Deo, & quæ | Bona regis et ecclesiæ facilime amplianda. |
Regis, Regi sufficienter, & omnimode impenderentur. Sed, heu dolor, adesse tempus | |
non cernitur, quo tanta vtilitas ad opus, & effectum felicibus auspiciis adduci | |
credatur. Calumniatur quidam Lutheranæ vesaniæ fautor Ziglerus in Aquilonari | Zigleri impia calumnia. |
geographia sua, præsules Septentrionales in culpa fore, quod gentes illæ Septentrionales | |
haud convertantur ad Christifidelium sanctissimam communionem: quasi | |
importabilia tributa Pontificibus daturæ, a sacro baptismate, & vera religione | |
perterritæ alienarentur. Sed revera vti hæc assertio impia & mendax est, ita Deus, | |
qui veritas est, agnoscit & judicat, Antistites in culpa non esse, quod differtur hoc | Antistites inculpabiles. |
opus piissimum: quia Episcopi vix gregem opere, & doctrina in Meridionalibus | |
provinciis suarum diœcesum olim acquisitum, ob persecutionem quorundam magnatum | |
hæresibus infectorum, defendere sufficiunt: multominus in extremas Aquilonis | |
provincias peregrinando, novum superaddere possunt, donec forte plenitudo | Plenitudo gentium. |
gentium fiat, & vnus pastor, ac vnum ovile. Attamen jus & autoritatem Metropolitanæ | |
ecclesiæ Vpsalensis defensurus, anno salutis M. D. XXVI. Ioannes Magnus | Iempthia. |
protunc Electus, licet Apostolicus legatus, visitationem fecit in extrema Iempthia: | Io. Magni Archiepiscopi Vpsal. i liberalitas. |
vbi plus proventuum pauperibus errogavit ad solatium, quam sibi retinuit ad necessarium | |
vsum, , prout latius videri poterit in vita eius sub titulo Metropolis Vpsalensis. |
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>