Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Wychowanie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
104 STULECIE DZIECKA.
z przywilejów ludzkości, które ona traci przez posługiwa-
nie się siłą brutalną.
Tylko widząc, jak wychowawca unika działania siłą
fizyczną, dziecię powoli uczy się pogardzać nią, o ile nie
chodzi o przyjście na pomoc słabszemu wobec fizyczne-
go ucisku.
Na obronę kary cielesnej przytaczają nieraz słowa
dzieci, które jakoby same utrzymują, iż zasłużyły na ka-
rę, a nawet domagały się jej, chcąc się „poprawić”. Ze
wszystkich nizkich fałszów natury ludzkiej, ten jest naj-
wstrętniejszy. Owszem, dziecię ma w sobie czasami ty-
le uczciwości, że rozumie potrzebę odkupienia pewnym
cierpieniem winy, dręczącej jego sumienie. Ale tego
rodzaju odkupienie staje się podstawą zupełnie błędnej,
propagowanej w imię chrześcijaństwa etyki, a mianowi-
cie, że wykroczenia można odkupić cierpieniem (choć-
by postem), nie będącym wcale w przyczynowym związ-
ku z winą. Podstawą nowej moralności jest natomiast,
że żadnego błędu odkupić, że nigdy skutków swych po-
stępków uniknąć nie można.
Kłamstwo należy do przewinień, najczęściej zasłu-
gujących, zdaniem wychowawcy, na karę cielesną; lecz
w żadnym wypadku środek ten groźniejszym nie jest, jak
w tym właśnie.
Gdyby ktoś nareszcie zredagował tak potrzebne
„Wypisy dla rodziców”, musiałby przedewszyst kim po-
mieścić znaną historję o Jerzym Waszyngtonie i siekie-
rze ale z dodaniem spostrzeżenia, uczynionego przez
dziesięcioletniego chłopca: „To nie sztuka mówić praw-
dę, kiedy się ma tak dobrego ojca!” — Ja mam zwyczaj
dzielić nieprawdy na mimowolne, zuchwałe i fantazyjne,
ale poznałam niedawno podział lepszy: na białe, zimne
kłamstwa, t. j. dobrze uświadomione i zawsze karygodne,
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
