Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Wychowanie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
128 STULECE DZIECKA.
Pedagogowie nasi nie są jeszcze z reguły wzniosłe-
mi i wielkiemi umysłami. Dla tego to mają zawsze na
ustach wspaniałe pedagogiczne zasady, ale w sercach i dzie-
łach swoich bardzo się od nich oddalają!
Dalej domaga się Montaigne, aby nauczyciel przed-
stawił dziecku dany m aterjał ze stu rozmaitych stron
i kazał mu zastosować na sto rozmaitych sposobów, by
się przekonać, czy istotnie przetrawił go i przyswoił.
„Jeśli ono sam o nie umie przerobić postaci i kształtów
rzeczy nauczanej, znaczy to, że nie stała się ona jeszcze
jego własnością! Nie powinno ono przejmować nic do
umysłu na wiarę cudzych słów i cudzej pow agi..
Trudno wymyśleć coś bardziej biegunowo sprzeczne-
go z dziś panującym systemem. Chłopiec, któryby m ó-
wił przeciw poglądom nauczyciela zostałby i dziś jeszcze
wydalony z dziewięćdziesięciu dziewięciu klas na sto!
Na samodzielnym przyswajaniu polega wedle Mon-
taigne’a całe nauczanie. Nauczyciel powinien dziecku do-
starczyć kwiatów, z którychby miód wysysało, ale nie
powinien dla niego tego miodu robić. Powinno ono na-
uczyć się wydawać sądy i własnemi je wyrażać słowami,
nie zaś otrzymywać gotowe sądy i zdania — a to znowu
jest przeciwieństwem spółczesnych dążeń, objawiają-
cych się przy. egzaminach i poprawianiu opracowań,
a zmierzających do wymuszania z uczniów wyuczonych
sądów i konwencjonalnych stylowych zwrotów. Natu-
ralny, żywy, barwny sposób wyrażania myśli rozwadnia-
ny bywa poprawkami, usiłującemi wyrobić poprawność
i wyrabiającemi ją, ale niweczącemi to jedno, co jest je-
dynym rozsądnym celem nauki mówienia i pisania, m ia-
nowicie możność powiedzenia czegoś!
Posłuchajmy raczej, co mówi Montainge: „Rozum
dziecka czynimy niewolniczym i tchórzliwym, gdyż nie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
