- Project Runeberg -  Stulecie dziecka /
135

(1907) [MARC] Author: Ellen Key Translator: Iza Moszczenska
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Wychowanie

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

STULECIE DZIECKA. 135
jego i jego spółczesnych jest pojęcie dziecka, jako dosko-
nałości bez zarzutu.
Poza tym w tej ewangielji naturalnej znajdujemy
wszystko, czego potrzeba do zbawienia dziecka i jego
wychowawcy przez wiarę w naturalny rozwój dziecka od-
powiednio do jego wrodzonych skłonności. Jednakże
widziany tylko w powiększeniu ideał jego wytrzymuje
krytykę, chciał on bowiem przedstawić wcielenie ideała
wychowawcy, a w tym celu musiał i stosunki idealizować.
Wielkim błędem jego, a później i Spencera, było,
że te ostatnie nadmiernie systematyzował, chcąc wycho-
wywać za pośrednictwem zewnętrznego świata więcej niż
przez uczucie i fantazję. Jeden i drugi radzą, by naj-
przód praktyczne zdolności rozwijać, a następnie dopiero
uczucie i wyobraźnię, a rada ta świadczy o niedostatecz-
nym wniknięciu w życie duchowe dziecka. Jeszcze
zgubniejszym byłoby polecane przezeń egoistyczne od-
gradzanie dziecka od życia i jego zadań. Jednakże to,
co jest błędne w jego systemie, w żadnym razie zasto-
sowanym być nie m oże— np. odosobnienie się od świa-
ta i powszednich jego doświadczeń oraz przygotowanie
doświadczeń innych — natomiast to, co w nim jest praw-
dziwe, jest tego rodzaju, że może i musi wejść w życie
z chwilą, gdy raz nareszcie zaczniemy wychowywać w du-
chu i w prawdzie.

*


* *
Nie rozwodząc się specjalnie nad pedagogami i psy-
chologami, jak Basedow, Pestalozzi, Salzmann, Fróbel,
Comenius i inni, zaznaczam tylko, że najwięksi pisarze
Niemiec, a mianowicie Lessing, Herder, Goethe, Kant
i inni, byli obrońcami wychowania naturalnego. Co do
Anglji, to wiadomą jest rzeczą, iż John Locke w dziele

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Mon Dec 11 22:44:36 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/stulecie/0139.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free