Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Szkoła przyszłości
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
186 STULECIE DZIECKA.
i literatury zasilić może pamięć rzeczywistemi wartościa-
mi, rozum uzdolnić do spostrzegania, rozróżniania i są-
dzenia, uczucie rozpromienić i jego żarem stopić różno-
lity materjał w tę zwartą całość, którą wykształceniem
nazywamy. Jednym słowem, szkoła i dom powinny
dziecku dawać rzeczywistość w wielkich obfitych ciep-
łych falach, nie ujmując jej w groble i nie kanalizując
przez metodykę, systematykę, sztuczne podziały i eg-
zaminy.
Ile razy czytałam rozprawy pedagogiczne, zawsze
piękne wyrazy „samodzielność", „rozwój indywidualny",
„dowolny wybór" i t. p. przypominały mi muzykę przy-
grywającą przy ludożerczych ucztach! Gdy bowiem przy-
chodzi do praktycznego zastosowania, ograniczenia i za-
strzeżenia, na które godzą się przedstawiciele każdego
przedmiotu, okazują się śmiesznie drobne w zestawieniu
z wielkiemi zasadami, w imię których są czynione.
W końcu zawsze dzieci padają ofiarą ideałów wycho-
wawczych, pedagogicznych systemów i wymagań egzami-
nowych, od których nikt odstąpić się nie odważa.
Wiecznym grzechem szkoły względem dziecka jest,
że ciągle mówi o dziecku. Naprzykład:
Slójd w pewien korzystny sposób oddziaływa na
dziecko, a zatym należy go do planów szkolnych wpro-
wadzić i wszystkich do uczestniczenia w jego korzyściach
dopuścić. A więc daje się go, między innemi, i tym dzie-
ciom, dla których stanowi on tak wstrętny i nieużytecz-
ny przymus, jak dla innych łacina! Nie należałoby zmu-
szać do slójdu dziecka, które się pragnie pogrążyć w czy-
taniu, jak nie należałoby zmuszać do literatury tego, któ-
re od swego warsztatu odsuwać się nie chce!
Wszelkie rozprawy o „harmonijnym kształceniu"
należy odesłać tam, skąd się wzięły, to jest do pedago-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
