Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Praca i przestępstwa dzieci
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
STULECIE DZIECKA. 237
logiki. Wiem jednak dobrze, że właśnie te sofizmaty
wywołują w społeczeństwach chrześcijańskich takie roz-
powszechnienie obłudy, że jest ona już prawie nieświa-
domą i że potrzeba nowego Kirkegaarda, by ostrą chło-
stą rozbudził sumienia! Do wszystkich dziedzin stosują
się słowa Rousseau: dajemy dziecku wzniosłe zasady, lecz
otoczenie zmusza je, by działało według zasad nizkich, ile
razy zechce te wzniosłe zasady w życie wprowadzić!
Znajdujemy wtedy tysiączne „ale“ i „gdyby“, które mają
dziecko przekonać, że wzniosłe zasady są tylko słowami,
a życie rzeczywiste jest czymś całkiem innym!
Niebezpieczeństwo nie na tym polega, że ideały
chrześcijańskie są bardzo wysokie, leży to bowiem w po-
jęciu ideału jako niedościgłego, gdyż im bardziej się do
niego zbliżamy, tym więcej się on podnosi. Demorali-
zującą stronę ideału chrześcijańskiego stanowi to, że jest
przedstawiany jako absolutny, podczas gdy człowiek, ży-
jący w społeczeństwie, codziennie musi się mu sprzenie-
wierzać, i podczas gdy prócz tego z nauki religji dowiaduje
się, że jako istota upadła wogóle ideału osiągnąć nie
może, choć cała jego możność uczciwego życia na ziemi,
a zbawienia w niebie od urzeczywistnienia tego ideału
zależy.
W tej sieci oczywistych a nieprzejrzanych sprzecz-
ności pokolenie po pokoleniu swą idealną wiarę plątało,
a stopniowo każde pokolenie nowe umacniało się w prze-
konaniu, że ideałów na serjo brać nie należy. Tchórzli-
we lub wielkoduszne ustępstwa na rzecz śmiesznej mody,
szaleństwa, które nas rujnują, gdy chcemy żyć wedle swe-
go stanu, prócz innych przycyn psychologicznych biorą
źródło w niekonsekwencji ludzkiej, płynącej stąd, że dziec-
ko już dzięki nauce religji przekonywa się, że co innego
są poglądy, a co innego czyny. Przekonanie to nie prze-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
