- Project Runeberg -  Ordbok öfver svenska medeltids-språket / 1. A-L /
561

(1884-1973) [MARC] Author: Knut Fredrik Söderwall
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - H - härbärgheran ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

hiirliiirgheraii

5ßl

lliirians son

härlliirglicrnil, /. härbergerande. Lg 3: 485.

Iiiirdska (härdzska. härdhzsca. härzska.
lläraka: -o Bir 1: 115, 252), /. 1) hårdhet,
fasthet, vinna diurgins härzsko (dwitiam) Bir 2: 226
(jfr diursins skin liulkit soln iir suosoni flinta ib
230). 2) hårdhet (i sinnet), styfhet, känslolöshet,
för-härdelte, o tim argliasta . . . ]liärta. Iiardharo än siälf
härdhzscan Bo 174. for sins linrdli.i hiärta härdzsko
Bir 1: 189. siälinna härdzska til min älskogha ib 289.
phnraonis härdzska ib 298. ib 71, 92, 115, 2: 88, nos, 309,

329. MB 1: 377. Lg 1010. Su 298, 445. 3) hårdhet,
stränghet, til rätuisonna härdzsko Bir 3: 186. ib 1:
2i8, 252, 3: 22. — Jfr il-, iiirn-, sten-hiirdskn.
— liiirilskn ful|ler (härdzsko-. härsko-), adj.
1) bård, fast. dyäfwlsins mynt är aff koppar oc alf
hlij aff koppar thy at hon hauir gudz (för gulzj
liknilsc oc iir härdzskoful (habet duritiam) Bir 2:
58. 2) hård, hårdsint, förhärdad, gammwl
miln-niskia härskofiil oc oiibänd lf K 208. at gifwa
miskund ödhmiukom ok härdzsko fulloni rätuiso Bir 3:

330. göra . . . ondom oc häzskofullom (för
härzsko-fullom) rätuiso ib 4: 295. härdzskofulle iudano ib 1:
226. ib 242, 328, 3: 80, 309, 451. MP 1: 88, 152, 203,
2: 231. — Jfr illiiirdsko ful|ler.

Iiärdska, v. Jfr forhiirdska. — refl. hiirdskas,
förhärdas. Bir 2 : 309.

Iiärdskolika, adr. Jfr ilhärdskelikn.

Iiiirdsker, adj. Jfr il härd sk or.

lliirþ (-ar), f. [/«/. heritr] härd, sl.nldra. [iin bla
sipa ok blopogh liärp Bu 73. röra hofwodh ok härdha
Bil 101. wider ax lan a härdana oc hrystith PM 14.
Bil 268. Gr 263. MB 1: 264, 2: 408. Lg 3: 492. Di 1,
12, is, 83, 124. — hiird lin bredher, adj. [Jfr lsl.
horiibreiSr] härdabred, sknhlerbred. Di 17, 132, 133,

295. — hiir]ia iiinnliil (-mattul. -mantol),

m. L.

llär|ia (-ir, -þe, -þer), r. [lsl. heria] 1)
göra hård, härda. Iiärdo han swordit Di 76. ib 75.
härdha järn PM xlvir. ib xlviii, xlix, l. 2)
göra hård, stoppa, härdhe lösth liff LB 5: 80. 3) göra
hård, förhärda, förstorka, nero härdhor i lin 11 hugh Bil
126. iak skal härdha (indurabo) hans hiärta MB 1: 286.
ib 292, 299, 433. Bir 2: 115. thu äst härdhir i ondzskonno
Bo 175. 4) göra svår. thyngia ok härdha pinonnar
Bir 3 : 446. ib 447. 5) uthärda, hålla vt ined. taa
kwnno i well t|iro, hwro longe wij kwnno härdath BSII
5: 190 (1507). — llär|ia sik, 1) blifva bård el.
sträng, at klinuilgslik räfst härper sik SD 5: 378 (1344,
nyare afskr.). ib 4: 467 (1335, nyare afskr.). 2)
förhärda sig, förstocka sig. nar tho . . . härdha sik
at the skullin ey rädlias mik Bir 1: 92. the härdho
sik i ondskap Bil 236. MP 1: 265. som sik härda mot
honum j ondho ib 333. som härdha sik mot gudz ordhom
ok vilia ib 87. som sik härdha mot gudhi Bir 3: 82. ib
1: 200. Su 427. somliko härdhu sik . . . gon hanum
Bil 246. — refl. lliir|ias, göras hård, blif ra hård,
förhärda sig, förhärdas, härpos pa fa[uir hiärta vi|i
dnttor Bu 504. at hugliin Skuli ey härdhas j syndomon
Bir 2: 51. at thoras hiärta skullo härdas j them MB
2: 33. hans hiärta härdhis åmot gudz ordom MP
1: 87. hata oc härdhas mot gudhi Bir 2 : 227. ib 3:
460. hwi some hiirdhas suarar jak. at pharao härdhis
Ordbok.

aff sinom last oc ey aff minom ib 2 : 308. — lliirdlia a,
hårdt åtdraga? lator läggia a reep oc lierda a fast
BK 1: (Albr) s. 213. — lliirdlia fram,
framhärda. stärker amlho härdhor fram otröttcr LfK 131.
— lliirdlia lit, hålla ut. wi kwnc hordath wth
medh thöra BSII 5 : 234 (lsos). — Jfr il-,
saniail-hiirdha, samt forhiirdhas.
lliirdlia, se liirdha.

lliirdlia,/. [lsl. heria] hårdhet (i sinnet), styfhet.
han forstodh l|änna härdho (Cod. C härdzsko 1010)
Bil 425. knosa . . . swndor . . . idhra härdho (Cod.
A härdzsko 377J MB 1: (Cod. B) 561.
hiirdlie,/. Jfr en-, il-liärdhc.
hiirdlielika, se har|ilika.
hiirdlier, se harger.

lliirþer (-ar), m. [Mnt. hert,. Mkt. hert. Hvarken
det Mnt. el. det Mht. ordet synes dock vara anträffadt
i den betydelse, som tillhör det Fsv., en betydelse
i hvilken dock Nlit. hord förekommer] härd,
smälthärd; malm som på en gång smältes i en härd.
hwar smältäro skal smältit hvariä syknä viku säx
här pä. oc Him lmrii copar skulii vara i hwariom
sma-härp. i hwariom suluhärp, nio harä. hwar pättii
for-symiir allr spillr en härp uiep syalswiliä. böte half
mark SD 5: 637-8 (1347). Jfr Sllia-, Snlll-lliil’þer.
härdhis lös, liiirdhi lös, se hirdliis lös.
härdlila, se hnrdhla.

lliirdhogher (-ugher), adj. härdig, te män thr
härdugbo äru ok stadhughe KS 83 (205, 91). Jfr
ful-, il-liiirdlioglier.
liiirfangiii, adj. L.

lliirfär[t, /. [lsl. horferit] L. 1) härfärd,
härnad. tha karlamagnus kominger for i härfärdh Bil
748. SD 5: 375 (1344, nyare afskr.). KS 83 (201, 91).
Gr 264. Di 287. 2) härskara, här. säudis thit
wespaeianus ... mz härfärdh Bil 308. i’i 310. i iwda
släkt hcrfärdli MB 1: 384. ib 385. sampnadhe ban
härfärd Lg 3: 345.

Härgrove, m. härhöfvidtman, anförare, general.
sände konungin vriam til liorgreuan ioab ST 504.
thera hüfwitzman oc härgreue wara ib 327. ib 328,
340, 502. MB 2: 78, 80, 135. wp restis en annar
här-greffwe som kalladis sanghär ib 77. — höfding,
här-greffwa (duces) oc dommara MB 2: 23. fäin härgreffwa
(salrapas) aff landit philistiym ib 75. ib 37.
Iiiiri, se liari.

hiiria (-ar, -adher), v. [Isl. liorja] L. 1)
med krigshär angripa, göra anfall mot. iak wil thik
aldro opta ro häri a Al 3530. ib 4845. — med prep. a.
a rikit herya HK 1: 2825. inglion scullo aa annan
härya ib 3: 3325. — abs. anfalla, angripa, hwilken
ey kan värya, han kan ey härya PM 4. 2) med
plundringståg anfalla, plundra, liärja. lläria ok ödha
sancti iacobs land FI 4. Al 969. härinr kirkior oc
klärka MB 1: 385. iordhrikis herskap ligger nw om
kring kirkiona hälder at hiiria iin at wäria ib 386.
t Ini haffwer röffwath hiiriath oc hriint Al S293. 3)
förderfva, ban wille drozeten lläria HK 2 : 3723. tha
dödhin kombor oc wil han hiiria MD 99. — Jfr
forliiiria.

härians son (härianson L.; EG 63. häriansun
L. härienson MF.G (red. B) 59. herriäns son

71

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 00:54:58 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/svmtsprk/1/0571.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free