- Project Runeberg -  Swensk-Latinsk Ordbok / Förre delen. A—J /
271-272

(1875-1876) [MARC] Author: Christian Cavallin
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - C - Chikanera ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has been proofread at least once. (diff) (history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång. (skillnad) (historik)

probro, res est probro alicui det är, blir
c. af ngt, för ngn); dedecus (imperii); ställa
till c. infamiā aspergere, probrum inferre
alicui. -nera: famam, existimationem
alicujus laedere, violare; infamare, infamiā
aspergere; infamiam inurere alicui;
swagare (= förolämpa): offendere alqm,
illudere in alqm.

Chikanös: infamis, probrosus, turpis.

Chimér: (eg. widunder; wanl. =
inbillning): monstrum; somnium; (vana opinio;
commentum). -merisk: vanus; inanis;
falsus.

Choc: impetus, incursus.

Chäs: cisium.

Cinober: minium.

Cirkel: 1. instrument: circĭnus (öppna,
utspänna en c. diducere). — 2. figur:
circulus; orbis (circulus aut o., C.); draga,
upprita en c. orbem describere; beskrifwa
en c. orbem conficere, in orbem ferri,
circumagi; slå en c. omkring ngn circulo
includere, circumscribere alqm; (jfr för
öfrigt det i icke matematiska uttryck wanligare
Krets). — 3. = sällskapskrets: circulus (C.).
— 4. cirkel i bewis, definition:
(argumentatio, definitio), quae in orbem quodam
modo fertur l. circumagitur (quae eo ipso,
quod erat probandum, pro argumento
utitur).

Cirkelben: brachium circini (Ov.). -båge:
sinus circuli. -segment: segmentum
circuli.

Cirkla: circinare. -lad: (synonym till
afmätt, beräknad, ängsligt noggrann):
compositus, meditatus, quaesitus, exquisitus;
putidus, anxius; nimis l. anxie diligens
(dicendi genus o. d.).

Cirkulation: blodets c. se Kretslopp;
myntets c. se Omlopp.

Cirkulera: blodet i kroppen sanguis per
venas in totum (in omne) corpus
distribuitur, diffunditur; ett rykte c-r fama est;
en skrift c-r in orbem per omnes mittitur
(L. III. 26).

Circumflex: apex (tecknet ^), Qu.

Ciselera: caelare; c-dt arbete opus,
signum (argento, auro) caelatum; toreuma.
-lör: caelator.

Cistern: lacus (compluvius); cisterna.

Citadell: arx (urbi imminens; jfr
Fästning).

Citat: 1. = hänwisning till en författare
l. ett ställe i en bok: delegatio;
commemoratio (loci). — 2. = citeradt, anfördt ställe
i en bok: verba (scriptoris, libri)
commemorata, allata, relata.

Citationstecken: signum, nota.

Citera: auctorem alqm adhibere,
nominare, proferre (= anföra ngn ss.
sagesman l. auktoritet); testem, auctorem (L.)
citare alqm (blott i denna förbindelse är
citare, eg. = framkalla, möjligt); uti alqo
auctore; (ipsa) verba (alicujus) adhibere,
afferre, referre, commemorare, ponere,
ascribere (citera = anföra ett ställe ur en
bok); uti verbis alicujus; der citera är =
hänwisa till: allegare (ad scriptorem)
lectores.

Citerspelare: citharista; (sångare till citra)
citharoedus.

Citra: cithăra; spela på c. fidibus
canere; psallere; citharizare.

Citron: malum citreum.

Citronträd: citrus.

Civil: 1. om saker: a. som hör till
samhällets inre förwaltning och styrelse: civilis
(res civiles civila ärenden; c. tjenst, embete
munus, officium civile); urbanus (res
urbanae, mots. res bellicae, C.). — b. i
juridiken = som rörer enskildes rättigheter:
civilis (jus; controversia); privatus
(causa); mots. till civilis och privatus i denna
mening är publicus = hwad som är af
statsrättslig l. kriminal natur. — 2. om personer
och hwad dem tillhör: c. person togatus (i. e.
c. romersk medborgare); c-a personer i allm.:
urbani; pagani; urbana multitudo;
populus, i mots. till milites; c. embetsman
magistratus (urbanus); qui togatus rei
publicae praeest, rem publicam gerit; qui
domi rempublicam gerit.

Civilisation: cultus humanus et civilis;
humanitas; vita humana, humanior,
exculta, humanitate perpolita; eruditio; c-ens
framsteg progressus l. incrementa
humanitatis (persequi skildra); den grekiska c-en,
wår tids c. artes Graecae; cultus vitae,
qualis Graecorum proprius fuit; hic
noster cultus vitae; stå högt i c.
humanissimum, humanitate perpolitum, perfectum
esse; stå lågt i c. inhumanum, rudem,
impolitum esse (jfr Bildning, Hyfsning).

Civilisera: ad humanum cultum
civilemque deducere; mansuefacere, excolere
(Tusc. I. § 62); (ex agresti vita) ad
humanitatem mitigare (C.); erudire; c-dt folk,
samhälle, tidehwarf gens, civitas humana,
humanitate exculta; tempora erudita (C.);
jfr Bilda, Bildad, från hwilka ord civilisera
och civiliserad skilja sig så, att de förra mera
hafwa afseende på den enskilda menniskans
intellektuella odling, de senare mera afse
social hyfsning samt ordning och humanitet i
samfundsförhållanden.

Civilrätt: jus civile l. privatum.

Cylinder: cylindrus. -formig: teres.

Cymbal: cymbălum; aes, aera acuta
(klingande kopparstycken, som slogos mot
hwarandra, pulsabantur, geminabantur, Hor.
Carm. I. 15).

Cypress: cupressus, (cyparissus, poet.);
cypress- i sammansättningar: cypressĭnus.
-skog: cupressetum.

Czar (= Caesar): imperator Russorum.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:37:52 2023 (aronsson) (diff) (history) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swelatin/1/0138.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free