- Project Runeberg -  Swensk-Latinsk Ordbok / Förre delen. A—J /
339-340

(1875-1876) [MARC] Author: Christian Cavallin
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - D - Dödligt ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has been proofread at least once. (diff) (history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång. (skillnad) (historik)

timliga lifwet: mortalitas (T.; hwarje stund
i d-n omne punctum temporis); haec vita;
vita humana; res humanae. -ligt: wara
d. sjuk gravissime, periculose (cum vitae
discrimine l. periculo) aegrotare;
(aegrotantem) in vitae discrimine l. periculo
versari; dubia spe animam trahere (L.);
såras d. mortiferum (capitale) vulnus
accipere (mortifere vulnerari, Pn.); wara d.
förälskad i ngn perdite, efflictim amare
aliquam (Pt.); amore alicujus perire,
deperire (consumi); (poet.) perire, deperire
aliquam (objekt); d. hata ngn capitali odio
odisse, persequi alqm, dissidere,
abalienari ab alqo; penitus odisse.

Dödsarbete se Dödskamp. -bädd se
Dödssäng. -dag: supremus vitae dies
(Socrates s-o vitae die, die ipso, quo excessit
e vita, de immortalitate animorum
disseruit, C. Tusc. I. § 71; supremus ille dies
non exstinctionem, sed commutationem
affert loci, ibdm 117); döden är wiss, d-n
owiss mori certum est, mortis tempus
(dies, hora; moriendi tempus) incertum;
d-n är bättre än födelsedagen supremus
vitae dies quam primus melior est.

Dödsdom: judicium capitis (wanl. =
rättegång i lifssak); ultima, ultimae
severitatis (damnatoria) sententia; fälla d. öfwer
ngn capitis damnare alqm; stadfästa d-n
confirmare, comprobare judicum de
capite alicujus sententias; werkställa d-n
decretum supplicium sumere de aliquo.
-dwala: sopor. -fall: mors; funus;
märkliga d. mortes illustrium, notorum
hominum; clarae mortes; clara funera;
sorgligt d. acerbum funus; i den slägten har
warit l. inträffat (många) d. funesta
(multis casibus, funeribus) domus, familia est;
i händelse af d. si quid acciderit
(quaesiverunt amici ab Anaxagora, velletne
Clazomenas in patriam, si quid ei
accidisset, auferri, C. Tusc. I. § 104); för d-s
skull (= för den händelse att ngn skulle dö)
propter l. in incertos casus (vitae). -fara:
periculum, discrimen, dimicatio vitae,
capitis; wara i d. versari in periculo,
discrimine vitae; de vita dimicare. -fiende:
inimicus capitalis, acerbissimus; de woro d-r
capitali odio inter se dissidebant. -fläckar:
maculae morticinae. -fruktan: timor l.
metus mortis; hwad är orsaken till menniskors
allmänna d. quid est, quod homines vulgo
mortem timeant? -fånge: capitis
damnatus captivus.

Dödskalle: calva, calvaria.

Dödskamp: *labor supremus, afflictatio
extrema l. discedentis animae; ligga i d.
animam agere; hafwa en swår d. summo
cruciatu vitam relinquere. -läger se
Dödssäng. -qwal: ipse in moriendo angor,
dolor, cruciatus; sensus moriendi acerbus
(C. Tusc. I. § 82 ff.); mortis acerbitas; - oeg.:
utstå, lida summo dolore, vehementissime
cruciari; magnopere, vehementer
afflictari. -sjuk: periculose aegrotans,
graviter aegrotans; wara d. in dubia spe
salutis versari, jacēre; desperatum esse l.
jacere. -straff: supplicium; poena
capitis; belägga med d., wid d. förbjuda capite,
supplicio sancire alqd; utsätta d. poenam
capitis proponere; werkställa d. på ngn
supplicio afficere; supplicium sumere de alqo;
döma till d. (= till döden) capitis
damnare. -stund: hora l. ipsum tempus
mortis; i sin d. moriens; appropinquante
morte; quum mortem appropinquare sentiret;
i hans d. - ipso puncto, momento temporis,
quo animam efflavit, factum est -. -swett:
sudor letalis, mortis praenuntius.

Dödssäng: lectus morientis (de kallades
till sin faders d. ad lectum morientis
patris arcessebantur); på sin d. moriens,
moribundus (dixit l. d.). -tecken: signum,
indicium, nuntius mortis. -timma: hora
mortis, hora suprema, (hora qua quis
mortuus est). -ångest: angores morientis,
horror adventantis mortis, morientis;
afflictatio morientis, mortis; oeg. befinna sig i
d. (i en dödlig ångest) metu cruciari,
misere timere, pertimescere, ne -. -år:
annus, quo quis mortuus est, decessit,
excessit e vita.

Döende: moriens; moribundus; med d.
hand manu jam deficienti, -te.

Döf: surdus; ngt döf surdaster; wara
döf surdum esse, sensu aurium l.
audiendi carere; parum auribus audire (Cato);
blifwa döf obsurdescere; wara döf för ngn,
ngt surdum esse alicui, ad omnes voces;
i synn. i oeg. men.: wara döf, göra sig döf
för sanningen, för naturens röst veritati
aures clausas habere, claudere (C.);
obsurdescere neque audire ea, quae a natura
monetur (C. de Am. § 88); wara, förblifwa
döf för ngns bön aures occludere precibus
alicujus; preces nullas audire, admittere;
preces alicujus respuere auribus (animo
aspernari); wara döf för tadel och smicker
neque reprehensione neque assentatione
moveri; et maledicentium et assentantium
voces aspernari; ad - voces surdum esse
(jfr Vg. Aen. IV. 438); neque maledicta
neque laudes audire; et maledictis et
laudibus aures claudere, clausas habere; skrika
ngn döf aures obtundere alicujus.

Döfhet: surditas; gravitas aurium l.
audiendi (Pn.). -stum: auribus et lingua
captus; mutus et surdus.

Döfwa: 1. = göra döf, eg. och oeg.:
exsurdare alqm; auditu, audiendi sensu
privare alqm; obtundere alqm, aures
alicujus. — 2. = betaga öronens och
förståndets bruk, försätta i dwala genom ett
plötsligt slag, buller, förskräckelse o. s. w.:
attonare i synn. i part. pret. attonitus (a.
formidine, mens attonita); stupefacere,
obstupefacere (tonitru, metu, rei novitate);
turbare, perturbare alqm; sopire
(vulnere, ictu). — 3. d. smärtan, d. samwetets
röst o. s. w.: sedare, mitigare, lenire
dolorem, morsus conscientiae (retundere);

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:37:52 2023 (aronsson) (diff) (history) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swelatin/1/0172.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free