- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
vii

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Przednmowa

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

I
VII
łoby kusić się o rozwiązanie zagadnienia w tej formie
zupełnie nierozwiązalnego. Zresztą sprzeczność leży we
wszystkich tłumaczeniach powstania świata w jego ca-
łokształcie. Stallo*) słusznie ze szczególnym naciskiem
podkreśla; „Jedynem pytaniem, które nam szereg zjawisk
nastręcza, to pytanie jaka jest ich wzajemna zależność
i z w iąz ek W sk u tek tego próbowałem tylko wykazać,
jak mgławice ze słońc powstawać mogą i naodwrót
słońca z mgławic; założyłem przytem, że te zmienne
działania istniały zawsze tak, jak istnieją teraz. Zagadnie-
nia kosmogoniczne znacznie utrudniło się przez odkry-
cie niezniszczalności energii. Odrzucono hipotezy Mayera
i Helmholtza o tern, w jaki sposób słońce swą utratę
ciepła pokrywa; zastąpiono je hypotezą inną opierającą
się z punktu widzenia drugiej zasady termodynamicznej
na zjawiskach chemicznych we wnętrzu słońca. Jeszcze
większa trudność powstała ztąd, że nauka o stałem
rozpraszaniu energii prowadzi do wniosku, iż świat co-
raz bardziej zbliża się do stanu zwanego przez Clau-
siusa „śmiercią ciepła“, stanu, w którym wszelka ener-
gia w postaci ruchu najdrobniejszych cząstek rów no-
miernie we wszechświecie będzie rozmieszczona. Z tej
trudności, wiodącej nas do zupełnie niepojętego końca
rozwoju wszechświata poszukiwałem wyjścia, które
do tego prowadzi, że energia „pogarsza się“ u ciał znaj-
dujących się w stadium słońc, natomiast „polepsza się“
u ciał w stadium mgławic.
Jeszcze jedno zagadnienie kosmogoniczne w osta-
tnich czasach aktualniejszem się stało, niż było dotąd.
Mianowicie wierzono ogólnie, że życie powstawać może
z materyi nieorganicznej za pomocą samorodztwa. Ale
tak samo, jak marzenie o samorzutnem powstawaniu
energii — perpetuum mobile — ustąpić musiało przed
*) S tallo: Concepts and theories of modern physics. 4 wyd. str.
276. London 1900.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0013.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free