- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
19

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - I. Zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

19
Na ten 3V2 lat trwający peryod trzęsienia ziemi przy-
pada około pół miliona wstrząśnień i ćwierć miliona huków
podziemnych ze znaczniejszemi wstrząśnięciami. Z tych wstrzą-
śnień tylko około 300 poczyniło większe szkody i tylko 35
uznano za godne wzmianki w gazetach. Trzęsienie ziemi 23
października 1904 r. również należało do cyklu wstrząśnień
trwających od 10 do 28 października, przyczem liczne mniej-
sze wstrząśnienia szczególniej 24 i 25 paźdriernika odczuwać
się dawały. Trzęsienie ziemi w San Francisco rozpoczęło się
18 kwietnia 1906 r. o godzinie 5 minut 12 sek 6 przed połu-
dniem (w czasie oc. Spokojnego) i skończyło się o godzinie 5
min. 13 sek. 11; trwało zatem 1 min. i 5 sek. Podczas na-
stępnej godziny zauważono 12 małych wstrząśnień. Przed
godziną 6 minut 52 po południu zanotowano dalsze 19 wstrzą-
śnień i różne małe wstrząśnienia powtarzały się jeszcze w na-
stępnych dniach.
W takich zjawiskach zazwyczaj słabsze wstrząśnienia
przychodzą przed silnemi, burzącemi i są poniekąd rodzajem
ostrzeżenia. Czasami jednak niestety tak nie jest, jak n. p.
w trzęsieniach ziemi, które w 1755 zburzyły Lizbonę i w 1812
Caracas, jak również w tych, które w Zagrzebiu w 1880 r.
i w San Francisco w 1906 r. tak wielkie spustoszenia poczyniły.
Niezbyt wielkie trzęsienie ziemi nie poprzedzone lżej-
szemi zwiastunami nawiedziło Ischię w roku 1881; wielka
katastrofa, która w 1883 r. cudną tę wyspę zburzyła zazna-
czyła się licznemi ostrzegawczemi wstrząśnieniami. Po silnych
trzęsieniach ziemi w większości przypadków powtarzają się
jeszcze lżejsze wstrząśnienia tak np. w 1906 r. w San Fran-
cisco i Chili. Bardzo rzadkie są trzęsienia ziemi z jednego
tylko wstrząśnienia się składające, jak n. p. trzęsienie ziemi
w Lizbonie 1755 r.
Silne trzęsienia ziemi powodują często wielkie pęknięcia
gruntu. W San Francisco w kilku miejscach potworzyły się
takie szczeliny. Jedna z największych znajduje się koło Mi-
dori w Japonii, powstała w trzęsieniu ziemi 20 października
1891 r. Wywołało ono „przerzucenie4
* warstw ziemnych na 6
2*

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0033.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free