- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
34

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - II. Ciała niebieskie, zwłaszcza ziemia, jako siedlisko istot żywych

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

34
Że ziemia może być siedliskim życia pochodzi ztąd, że jej
zewnętrzne części przez wypromieniowanie ochłodziły się do
odpowiedniej temperatury 55°, nie tak bardzo jednak by
oceany miały zamarznąć, a na powierzchni lądy stałe ochło-
dnąć poniżej 0°. To sprzyjające stadyum jest osiągnięte przez
to, że promieniowanie słońca wynagradza stratę ciepła wysy-
łanego w przestrzeń i że promieniowanie to wystarcza na to,
by większą część powierzchni ziemi powyżej 0° utrzymać. Wa-
runki cieplne dla życia potrzebne utrzymują się na planecie
tylko dlatego, że z jednej strony słońce przez promieniowa-
nie dostateczną ilość światła i ciepła dostarcza, a z drugiej
strony ciepło równomiernie promieniuje w przestwór. Gdyby
straty i zyski ciepła się nie równoważyły, to stan cieplny nie
mógłby być w trwałej równowadze. Widzieliśmy, że tempera-
tura kory ziemskiej w kilkaset czy kilka tysięcy lat spadła
z 1000° do 100°, dlatego, że w tak wysokich temperaturach
wypromieniowanie silniejsze było od zysku promieniowania
słonecznego. Natomiast według obrachunku Joly’ego upłynęło
najmniej 100 milionów lat od powstania oceanów. Upłynął
więc tak wielki okres czasu od chwili gdy temperatura z 365°
(dopiero w tej temperaturze para wodna może się kroplić na
wodę) spadła do obecnego stanu. Z powodu niższej tempera-
tury ziemi różnica między ciepłem wypromieniowaniem a do-
promieniowaniem staje się coraz mniejsza i skutkiem tego
ziemia stygnie wolniej. Joly oparł swój obrachunek na za-
wartości soli w morzach i rzekach. Jeśli obliczyć ile soli jest
w morzu i ile jej corocznie rzeki doprowadzają, to dochodzi
się do wyniku, że 100 milionów lat potrzeba było dla nagro-
madzenia soli znajdujących się teraz w oceanach.
Jeszcze wyższe cyfry otrzymamy jeśli obliczymy czas
potrzebny na ułożenie się wszystkich warstw pokładów tak
zwanych osadowych. Sir Archibald Geikie grubość tych po-
kładów, gdyby były nieporuszone, szacuje na mniej więce
30000 m. Z badań świeższych warstw wnioskuje on, że na
utworzenie warstwy o metrowej grubości potrzeba od 3000 do
20000 lat. Aby się wszystkie pokłady osadowe ułożyły, trzeba

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0048.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free