- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
57

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - III. Promieniowanie i budowa słońca

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

flMHfllHHf ■■■■■■
57
gwiazd znajdują się związki chemiczne. Wiadomo każdemu,
że drut platynowy lub włókienko węglowe w lampie żarowej
świeci czerwonem światłem przy słabym prądzie, żółtem —
przy silniejszym, a coraz bielszem w miarę wzrastającej siły
prądu. Równocześnie podnosi się temperatura. Zapomocą barwy
żarzenia można więc określić temperaturę. Znając długość fali
świetlnej danej barwy dającej najsilniejsze działanie cie-
pła w widmie normalnem gwiazdy, łatwo obliczyć tempera-
turę tej gwiazdy za pomocą prawa Wien’a. Należy tylko dłu-
gość fali w milimetrach podzielić przez 2,89 a otrzymamy
temperaturę absolutną gwiazdy; odciągając od tej sumy 273°
mieć będziemy temperaturę w zwykłych stopniach Celsiusa.
U słońca maximum działania cieplnego występuje w fali (żółto
zielonej) o długości 0,00055 mm. Według tego temperaturę
absolutną promieniującej warstwy słonecznej, tak zwanej
fotosfery, oblicza się na 5255° co odpowiada prawie 5000’1
Celsiusa. Ale atmosfera ziemska osłabia światło słoneczne
i powoduje, że maximum słoneczne w widmie się przesuwa.
Toż samo tyczy się i o własnej atmosfery słońca; tempera-
tura słońca jest zatem wyższa niż 5000°. Z promieniowania
słońca na zasadzie prawa Stefan’a, obliczono temperaturę
słoneczną na mniej więcej 6200°, co odpowiada długości fali
0,00045 mm. Poprawka, jak się okazuje jest bardzo zna-
czna. Polowa tej absorpcyi ciepła przypada na atmosferę sło-
neczną, reszta na atmosferę ziemską. Węgierski astronom
Harkanyi określił w ten sposób temperaturę kilku innych
gwiazd białych (Wegi i Syrjusza) i znalazł, że jest prawie
o 1000° wyższa od temperatury słońca; czerwona gwiazda
Beteigeuze, najjaśniej świecąca w grupie Oriona, ma mieć
natomiast około 2500° mniej od temperatury słońca.
Wyraźnie tu powtórzyć musimy, że przez temperaturę gwia-
zdy w tym wypadku, rozumiemy temperaturę każdego ciała, które
świeci takiem samem światłem jak gwiazda, o której mowa
Światło gwiazdy tymczasem silnym ulega przemianom zanim
dochodzi do ziemi. Jak u gwiazd nowych zauważono, gwiazda
może być otoczona np. chmurą pyłu kosmicznego, który pro-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0071.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free