- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
71

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - III. Promieniowanie i budowa słońca

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

pochłaniane, to temperatura ta odpowiadałaby temperaturze
chmur fotosfery. Ponieważ czerwone światło stosunkowo mało
jest pochłaniane, to podane przez Le Chatelier’a oszacowa-
nie na 7600° C i prawie zgodne z tern oszacowanie Wilson’a
i Gray’a na 8000° C musiałoby być przeciętną temperaturą
zewnętrznych części chmur fotosfery. Wyższa temperatura po-
chodni widoczna z ich większej siły świetlnej, w części wynika
z ich bardzo wysokiego położenia. Carrington i Hodgson wi-
dzieli np. 1-go września 1859 r. dwie pochodnie wypadające
z obwodu plamy słonecznej. Blask ich był pięć—sześć razy sil-
niejszy od blasku leżących w pobliżu części fotosfery. Odpowiada
to temperaturze 10000 — 12000° C. Wynika ztąd jasno, że
głębsze warstwy słoneczne mają temperaturę wyższą; jest to
zresztą dość zrozumiałe, skoro słońce na zewnątrz ciepło
traci. Wiadomo, że temperatura mas gazowych słońca w co-
raz większej wysokości spada z powodu ruchu powietrza.
Masa opadająca przez zwiększone ciśnienie jest zgniatana,
przez co temperatura się podwyższa, zupełnie jak w krze-
siwku pneumatycznem, gdy się tłok wsuwa. Gdyby powie-
trze było suche i w silnym ruchu, to temperatura jego zmie-
niałaby się o 10° C na kilometr, gdyby stało spokojnie na-
tomiast to miałoby prawie jednostajną temperaturę, t. zn., że
temperatura nie byłaby niższa na wysokości. W rzeczywi-
stości otrzymujemy wartość, która leży prawie w pośrodku
między temi dwiema ostatecznościami. Ponieważ siła ciężkości
fotosfery na słońcu jest 27,4 razy większą niż na powierzchni
ziemskiej, to obliczyć można, że, gdyby powietrze na słońcu
było tak gęste, jak na ziemi, to temperatura tam musiałaby
27,4 razy więcej aniżeli na ziemi, zmieniać się w miarę wzno-
szenia ku górze, a więc około 270° na kilometr (w razie sil-
nego ruchu atmosfery). Zewnętrzna część atmosfery słonecznej
jest istotnie w silnym ruchu, więc to ostatnie przypuszczenie
jest słuszne. Ale ta część atmosfery składa się przeważnie
z wodoru, który jest 29 razy lżejszy od atmosfery ziemskiej.
Musimy zatem wartość obrachowaną zmniejszyć 29 razy.
Innemi słowy, spadek temperatury wynosiłby około 9° na ki-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0085.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free