- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
74

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - III. Promieniowanie i budowa słońca

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

74
występują związki chemiczne, które dają widma smugowe.
Niesłusznem jest mniemanie, że wysoka temperatura rozkłada
wszystkie związki chemiczne na ich pierwiastki. Mechaniczna
teorya ciepła uczy nas tylko że ze wzrastającą temperaturą
tworzą się produkty, których wytworzenie się zużywa ciepło.
W wysokiej temperaturze więc wytwarza się ozon z tlenu,
chociaż ozon ma skład bardziej skomplikowany niż tlen: na
zamianę grama tlenu na gram ozonu zużywa się 750 kalorii.
Wiemy również że w łuku elektrycznym (w temp. około 3000°)
powstaje związek tlenu z azotem powietrza; na tym fakcie
opiera się nowa metoda otrzymywania kwasu azotowego z po-
wietrza. Dalej wiemy, że dobrze znane związki benzol i ace-
tylen wytwarzają się ze swych pierwiastków węgla i wodoru,
przyczem pobiera się ciepło. Wszystkie te ciała tylko w wy-
sokiej temperaturze ze swych pierwiastków wytwarzać się
mogą. Z doświadczenia wiemy również, że im wyższa jest
temperatura, w której się jakiś proces odbywa, tern większą
jest ilość zużytego przy tern ciepła.
Podobne prawo tyczy się też do wpływu ciśnienia. Wzrost
ciśnienia sprzyja reakcyom dającym ciała o mniejszej obję-
tości. Jeśli wyobrazimy sobie, że masa gazowa z wyższych
warstw słonecznych spada w coraz większą głębię słońca, jak
to czynią gazy plam słonecznych, to wskutek wzmożonego ci-
śnienia — wzrasta ono niesłychanie ku wnętrzu słońca, około
3500 atmosfer na kilometr — wytworzą się związki bardziej
złożone. Gazy, które przy niskiem ciśnieniu i wysokiej tem-
peraturze, w najwyższych warstwach słonecznych (po za chmu-
rami fotosferycznemi) rozłożone były na atomy, wstępują
w głębi plam słonecznych w związki chemiczne, jak to widać
z badań widmowych, Wskutek wysokiej temperatury związki
te zużywają ogromne ilości ciepła dla swego wytwarzania,
i te ilości ciepła mają się do ilości zużywanych dla proce-
sów chemicznych na ziemi mniej więcej tak, jak temperatura
na słońcu do temperatury reakcyj chemicznych na ziemi.
W coraz dalszem wnikaniu tych gazów w słońce wzrasta
coraz bardziej ciśnienie i temperatura. Tworzą się produkty

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0088.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free