Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - V. Pył słoneczny w atmosferze ziemskiej; zorza północna i zmiany w magnetyzmie ziemskim
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
98
W układzie tych liczb jest wyraźna zgodność. Prawie
równocześnie z maximum plam słonecznych wzniesienie się
tych dwóch tak zwanych punktów neutralnych ponad wi-
dnokrąg przy zachodzie słońca też dosięga swego maximum;
to samo tyczy się wartości minimum. Być może, że w atmo-
sferze zjawiska te występują nieco później, niż powodujące je
zjawiska na słońcu, ale to byłoby zupełnie naturalne.
Jeśli powietrze obfituje w pył i jest przez promienie ka-
todowe silnie zjonizowane, to warunki te sprzyjają tworzeniu
się chmur. Można zauważyć to np. na zorzach północnych,
które dają tak prawidłowe charakterystyczne chmury, że przy
ich pomocy Adam Paulsen mógł zorzę północną wyraźnie w dzień
obserwować. Klein zestawił statystycznie związek między wy-
stępowaniem chmur wysokich, tak zwanych chmur pierza-
stych, w Kolonii a liczbą plam słonecznych w okresie od
1850-1900 roku. W ykazał on że w tym czasie, który wię-
cej niż cztery okresy plam słonecznych zawiera, maximum plam
słonecznych przypada na te lata, w których obserwowano
największą ilość chmur pierzastych. Tak samo zgadzają się
i minima obu zjawisk.
I na Jowiszu podobnie wzmaga się tworzenie chmur,
wtedy gdy dużo plam słonecznych obserwujemy’. Yogel zauwa-
żył, że w takich warunkach Jowisz świeci bielszem światłem,
podczas gdy w okresie minimum plam słonecznych wydaje się
znacznie bardziej czerwony. Im głębiej wglądamy w atmo-
sferę Jowisza tern planeta zdaje się czerwieńszą. Podczas sil-
nej czynności słońca wyższe warstwy atmosfery Jowisza
napełniają się zatem chmurami.
Wyładowanie naładowanego pyłu słonecznego na krań-
cach atmosfery powoduje zorzę północną. Zorze północne jak
sama nazwa wskazuje, zdarzają się najczęściej w okolicach
biegunów ziemskich. Nie są jednak częstsze wciąż w miarę
zbliżania się do bieguna, lecz dochodzą do maximum czę-
stości w kołach zamykających bieguny magnetyczne i ge-
ograficzne. Północne koło maksymalne przechodzi przez przy-
lądek Czeluskin na północ od Nowej Ziemi wzdłuż pół-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
