Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - V. Pył słoneczny w atmosferze ziemskiej; zorza północna i zmiany w magnetyzmie ziemskim
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
113
wacye dowiodły, że tak zwane zaburzenia, nagłe zmiany
w położeniu igły magnesowej, wiernie odzwierciadlają wahania
plam słonecznych.
Związek ten jeszcze w r. 1852 wykryli Sabine w Anglii,
Wolf w Szwajcaryi i G-autier we Francyi. Ale i codzienne
regularne wahanie w położeniu igły magnesowej podlegają
temu samemu okresowi. Igła magnesowa swym końcem pół-
nocnym ukazuje na północ, z małem w naszych okolicach
odchyleniem ku zachodowi. Odchylenie ku zachodowi jest naj-
większe wkrótce popołudniu około godziny 1-szej. Ta co-
dzienna zmiana większa jest latem niż zimą, znaczniejsza
w dzień niż w nocy. Jest zatem jasne, że zachodzi tu oddzia-
ływanie słoneczne. Staje się to jeszcze wyraźniejszem, jeśli
zmianę codziennych wahań zestawić, z ilością plam słonecznych.
Tablica poniższa podaje wahania deklinacyi w Pradze w la-
tach 1856—1889, przyczem uwzględniano tylko lata maximum
i minimum plam słonecznych i wahań magnetycznych.
Rok 1856 1860 1867 1871 1879 1884 1889
Liczba plam słonecznych - 4,3 95,7 7,3 139,1 3,4 63,7 6,3
Rok 1856 1859 1867 1871 1878 1883 1889
Dzienne wahania ) obserwowane 5,98 10,36 6,95 11,43 5,65 8,34 5,99
w deklinacyi 1 obliczone 6,08 10,20 6,22 12,15 6,04 8,76 6,17
Jak widzimy lata maximum i minimum obydwóch zjawisk
dość ściśle ze sobą się zgadzają. Zgodność jest tak wybitna,
że można obliczyć dzienne wahanie na zasadzie tej propor-
cyonalności do ilości plam słonecznych, jak to wynika z osta-
tnich dwóch szeregów tablicy.
Roczne wahanie jest zupełnie takie same, jak zórz pół-
nocnych, jak to wynika z poniższej tablicy, która podaje za-
burzenia magnetycznej deklinayi, poziomego i pionowego natę-
żenia w Toronto w Kanadzie, jako też przeciętną cyfrę tych
trzech wielkości dla Greenwich. Jako jednostkę wzięto prze-
ciętne wahanie roczne
Miesiąc Stycz. L u ty Marz. 3Łw. Maj Czer. Lip. Sier. W rz. Paźdz. List. Gr.
Toronto Deki. 0,57 0,84 1,111 ,4 2 0,98 0,53 0,94 1,16 1 ,6 2 1,31 0,78 0,76
„ Nat. Poziom. 0,56 0,94 0,94 1,5 0 0,90 0,36 0,61 0,75 1,71 1,48 0,88 0,58
„ Nat. Pionow. 0,57 0.74 1,08 1 ,4 9 1,12 0,50 0,711,08 1,61 1,29 0,75 0,61
Greenwich, Sred. 0,931 ,2 3 1,22 1,09 0,81 0,71 0,81 0,90 1,15 1,18 1,02 0,83
Pow stanie świata. 8
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
