Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VI. Zanik słońc. — Powstawanie mgławic
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
czy pierścieniowej mgławicy w gwiazdozbiorze Liry, to nowsze
pomiary Newkirka wykazały, że gwiazda widzialna znajdująca
się w tej mgławicy leży w odległości 32 lat świetlnych od
nas. Ponieważ niewątpliwie się zdaje, że gwiazda ta jest cia-
łem centralnem owej mgławicy, to i odległość tej ostatniej
taka sama być musi. Ze średnicy pierścienia mgławicznego
wynoszącej około 1 minuty Newkirk obrachował, że pierścień
od ciała centralnego odległy jest o 900 promieni drogi ziem-
skiej t. j. około 10 dalej niż Neptun od słońca. Wewnątrz
świecącego pierścienia daje się tu zauważyć słabe światło
mgławicowe. Prawdopodobnie ma-
terya mgławicowa była tam pier-
wotnie bardziej skoncentrowana,
aniżeli w pierścieniu dalej na ze-
wnątrz leżącym, ale została zgęsz-
czona przez przybyłe z zewnątrz
meteory i gdy te pozbijały się ze
sobą, powstały ciemne planety,
które się około ciała centralnego
poruszają i zebrały gazy znajdu-
jące się w ich bliskości. Gdyby to
cia)o centralne było tak ciężkie
jak nasze słońce, to materya pier-
ścienia potrzebowałaby około 5000 lat, by je obiedz dokoła,
Takie wirowanie wystarczy, by pierwotny kształt spiralny prze-
ważnie zatrzeć; jednak tyle zeń pozostało jeszcze, że wyra-
źnie zauważyć można, iż linia spiralna miała dwa skrzydła,
Centralne ciało mgławicy pierścieniowej daje widmo ciągłe
z jasnemi liniami, które ku niebieskiej stronie rozwinięte jest
za silnie. Zdaje się zatem być młodsze i gorętsze od naszego
słońca, dlatego też jego ciśnienie światła musi być intenzy-
wniejsze i czas obiegu pierścienia zapewne jest znacznie dłuższy.
Z ruchu własnego 168 mgławic wybitny astronom holen-
derski Kapteyn wywnioskował, że przeciętna ich odległość
od ziemi wynosi około 700 lat świetlnych czyli tyle, ile odle-
głość gwiazd 10 wielkości. Dawny pogląd zatem, że mgławice
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
