Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VI. Zanik słońc. — Powstawanie mgławic
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
w okolicy drogi mlecznej. Jest to tylko wynikiem tego, że
masy mgławicowe z zetknięcia dwóch słońc powstałe rychło
przetkane są wędrującemi, a tn obficie rozsianemi gwiazdami
i przez kondensujące działanie tych intruzów przekształcają się
w gromady gwiezdne. W tych stronach nieba, gdzie gwiazdy
są stosunkowo rzadko rozsiane, np. zdała od drogi mlecznej,
zauważyć można najwięcej mgławic o widmach gwiazd. Są
to gromadki gwiazd tak oddalone, że pojedynczych gwiazd
rozróżnić niepodobna. Niewątpliwie z powodu wielkiej od nas
odległości tak rzadko zauważyć można w tej stronie nieba
gwiazdy pojedyncze i mgławice.
Wśród gwiazd zmiennych jest dużo takich, które prze-
mieniają się nieprawidłowo i żywo przypominają nowe gwia-
zdy. Do takich należy wzmiankowana właśnie gwiazda Eta
w Argusie. Drugą jest — pierwsza z gwiazd uznanych za
zmienne — Mira Ceti, co znaczy „cudowna gwiazda w Wielo-
rybie To zagadkowe zjawisko, jako gwiazdę drugiej wielkości
pierwszy zauważył fryzyjski ksiądz Fabricius 12 sierpnia 1596.
Ksiądz astronom wpierw gwiazdy tej nie widział, a później
w październiku 1597 szukał jej daremnie. W iatach 1638 i 1639
poznano zmienność tej gwiazdy i zauważono, że jest ona
bardzo nieregularna. Długość okresu wynosi mniej więcej
11 miesięcy, waha się jednak bardzo nieregularnie około tej
przeciętnej wartości. W czasie największego blasku świeci,
jak gwiazda pierwszej lub drugiej wielkości; czasem słabiej,
ale zawsze powyżej gwiazdy piątej wielkości. W dziesięć ty-
godni po maximum gwiazda nie jest już widzialna i jasność
jej zejść może do jasności około 9,5. Innemi słowy jej siła
świetlna zmienia się mniej więcej jak 1 do 1000 (może na-
wet nieco więcej). Po minimum jasność znów się wzmaga,
gwiazda staje się widzialną, to znaczy dosięga szóstej wiel-
kości a po dalszych sześciu tygodniach znów swego maxi-
mum. Widocznie mamy tu kilka okresów, które nakładają się
jedne na drugie.
Gwiazda ta daje dość osobliwe widmo. Należy ona do
gwiazd czerwonych o widmie smugowem przenizanem przez
P ow stanie św iata.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
