- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
155

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VII. Mgławice i słońca

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

155
ale suma tych rozmaitych energii pozostaje niezmieniona. Clau-
sius twierdzenie to rozciągnął na wszechświat nieskończony.
Przez entropię rozumiemy ilość ciepła w pewnym ciele
podzieloną przez temperaturę absolutną tego ciała. Jeśli
zatem ilość ciepła Q kaloryi z ciała o 100° (absolutna tem-
peratura 373°) przeszła do ciała 0° (temperatura absolutna
273’ ), to entropia obu razem zmniejszyła się zwiększyła
zaś o - 5-. Ponieważ ta ostatnia ilość jest większa, w sumie
273
entropia wzrosła. Wiemy też, że ciepło zawsze przez przewo-
dzenie lub promieniowanie samorzutnie przechodzi z ciała
o wyższej temperaturze do ciała o temperaturze niższej. Przy
tem oczywiście wzrasta entropia. Dowodzi to, że słusznem jest
twierdzenie Clausiusa, iż entropia stale wzrasta.
Najprostszy przypadek ustalenia się równowagi cie-
plnej mamy wtedy, gdy w pewnej przestrzeni, nieotrzymującej
ciepła z zewnątrz, ani na zewnątrz go nie utrącającej, umie-
ścimy ciała o niejednakowej temperaturze. Wtedy ciepło w ja-
kikolwiek sposób, zazwyczaj przez przewodzenie i promienio-
wanie przechodzić będzie z ciał cieplejszych do zimniejszych,
aż w końcu gdy wszystkie ciała mieć będą jednakową tem-
peraturę równowaga nastąpi. Według Clausiusa wszechświat
zmierza do takiej równowagi. Gdyby równowaga taka nastą-
piła kiedykolwiek, ustałyby wszystkie źródła ruchu a tem sa-
mem i życia. Nastałaby tak zwana „śmierć ciepła“.
Gdyby Clausius miał słuszność, to ta śmierć ciepła od nie-
skończonych czasów istnienia świata dawnoby nastąpić musiała,
a tak bynajmniej nie jest. Albo też może świat nie istniał nie-
skończenie długo, lecz miał początek, to jednak przeczy pierwszej
części postulatu Clausiusa, że energia świata jest stałą, gdyż
przecież byłaby musiała powstać w chwili stworzenia. To jest
dla nas zupełnie niezrozumiałe i dlatego musimy szukać przy-
padku, do którego nie stosowałoby się twierdzenie Clausiusa
o entropii.
Znakomity flzyk szkocki Maxwell taki obmyślił przypa-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0169.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free