Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VII. Mgławice i słońca
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
musi wydać nam się olbrzymią w porównaniu z gęstością
i temperaturą spiralnych linii mgławicy. W nich nigdy nie
ma równowagi i tylko dla tego, że siły tam działające są tak
nadzwyczaj małe, twory te mogą kształt swój stosunkowo bez
widocznej zmiany przez długie lata zachować. Są to właśnie
te części, w których masy pyłu kosmicznego się zatrzymują,
zbliżają się razem i zwolna tworzą meteory i komety. Te wę-
drują następnie do bardziej centralnych części mgławicy, z po-
wodu swej większej masy bardzo daleko do niej wnikają
i stanowią środek dla powstawania planet i księżyców. Przez
zderzanie się ze spotykanemi masami gazowemi nabierają one
ruchu wirowego około osi mgławicy, przyczem na swej po-
wierzchni kondensują część gazów i osięgają wysoką tempe-
raturę, którą jednak przez promieniowanie stosunkowo prędko
znów tracą.
Jak wiadomo, mgławice spiralne mają widma ciągłe.
Blask gwiazd w nich zawartych zupełnie gasi słabe światło
mas mgławicowych. Niewątpliwie, że te, przez kondensacyę po-
wstałe gwiazdy są w stadyum wczesnego rozwoju; należą
zatem do białych gwiazd, jak nowa gwiazda w gwiazdozbiorze
Perseusza i gwiazda środkowa w pierścieniowej mgławicy
Liry. Mimo to znaleziono, że widmo mgławicy Andromedy ma
mniej więcej tę samą rozciągłość co widmo gwiazd żółtych.
Pochodzić to może ztąd, że w tej mgławicy, którą tylko z boku
widzimy, światło gwiazd częściowo jest zaćmione przez pył
z jej zewnętrznych części, jak to miało miejsce ze świa-
tłem nowej gwiazdy w grupie Perseusza w okresie zmian jej
blasku.
Spostrzeżenia nasze doprowadzają nas do wniosku, że
około ciała centralnego mgławicy leży ogromna, zazwyczaj
około swej osi wirująca masa gazu, i że pozostałe poza nią
będące centra kondensacyjne wraz z nagromadzonemi w około
nich masami gazowemi poruszają się koło tego ciała central-
nego. Przez tarcie między temi przywędrowałemi masami
a pierwotną, w równikowej płaszczyźnie ciała centralnego krą-
żącą masą gazową, zbliżyły się one coraz bardziej do tej pła-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
