- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
172

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VIII. Rozpowszechnienie życia w wszechświecie

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

172
Przedstawiano sobie, że pierwotnie wszystkie gatunki, takie-
mi jak są dzisiaj, wyszły z rąk Stwórcy.
Ten rodzaj poglądów odpowiada jeszcze ogólnemu re-
ligijnemu, że tak powiem, poglądowi.
Pogląd ten często zowią poglądem Linneusza, gdyż uczony
ten w piątem wydaniu swoich „Genera plantarum4
4 trzy-
mał go się bardzo ściśle. „Species tot sunt, quot diversas
formas ab initio produxit Infinitum Ens, quae deinde
formae secundum generationis inditas leges produxere
plures, at sibi semper similies, ut species nunc nobis non
sint plures, quam fuerunt ab initio“. „Tyle jest rozlicznych
gatunków, ile ich Istota Nieskończona na początku w róż-
nych kształtach stworzyła. Kształty te według praw dziedzi-
czności wydały dalsze podobne istoty, tak, że obecnie nie
posiadamy więcej gatunków, niż ich było na początku4
4
.
Czas dojrzał jednak już do mniej sztywnego pojmowania
przyrody, co więcej odpowiada naszym dzisiejszym poglądom.
Pierwsze podstawy dla teoryi ewolucyi w biologii dali La-
marck (1794) Trevianus (1809) Goethe i Oken (1820). Przy-
szła jednak reakcya, gdy Cuvier autorytetem swoim ogólne
mniemanie znów do dawnego punktu wyjścia zwrócił, przyj-
mując, że istoty znane z minionych epok geologicznych a te-
raz wymarłe, zostały zniszczone w katastrofach, poczem przez
nowy akt stworzenia nowe powstały gatunki.
W ostatnich dziesięcioleciach szybko dokonał się prze-
wrót w tych ogólnych sposobach zapatrywania, a to dzięki
rozpowszechnieniu teoryi ewolucyi, zwłaszcza, gdy nieśmier-
telny Karol Darwin rozwinął ją w swych wiekopomnych
pracach.
Według tej teoryi gatunki z biegiem czasów przystoso-
wują się do warunków zewnętrznych i stopniowo zmiana ta
może być tak wielka, iż rzec można, że ze starego gatunku
nowy się wytwarza. Pogląd ten w ostatnich czasach poparły
prace De Yries’a: twierdzić możemy, że nieraz w naszych
oczach, poprostu skokami powstają nowe gatunki ze starych.
Teoryę tę zowią teoryą mutacyjną.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0186.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free