- Project Runeberg -  Förin til Tunglsins /
19

(1884) [MARC] Author: Sophus Tromholt
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

að inynda jafnstóra kúlu og jörðin er. Væru 30
kúlur á stærð við jörðina lagðar í röð, mundu þær
fylla upp í fjarlaegðina milli tuuglsinsog jarðarinnar,
en til þess mundi þurfa 110 kúlur ástærð við tunglið.
Fjöllin á tunglinu eru því að sínu leyti 3 og 4
sinn-um hærri en á jörðinni; en það, sem sem mest
skil-ur þau frá fjöllunum á jörðinni, er hringmyndunin,
sem þar er svo tíð, en kemur sjaldan greinilega fram
á jörðinni; helzt er það á Suðurhafseyjunum og við
eldfjöll. Hringmyndanir þessar bera hvervetna fyrir
oss á tunglinu, ýmist í smærri eða stærri stíl,
stund-um sem hrikalegustu fjallmyndanir, stundum sem
smágígar, sem ekki verða greindir frá jörðinni nema
í beztu sjónaukum; en mest sjáum vjer af hinum
svonefndu hringfjöllum. En þau eru þannig löguð,
að yzt eru hringmyndaðir fjallgarðar, en innan í
hringum þessum eru sljettlendi, og á miðjum
sljett-unum rísa opt margir keilumyndaðir tindar. Langt
til að sjá eru hringfjöll þessi svipuð eldgígum, en
þessir gígar eru allsendis ólíkir eldgígunum á
jörð-inni. Gígurinn í Etnu er t. a. m. að eins sjöttungur
mílu að þvermáli; en þvermál margra
hring-fjalla á tunglinu er nær 30 mílum, svo inn í þeim
gætu rúmazt 3 eða 4 stærstu fjöll jarðarinnar, hvað
þá eitt af smáfurstadæmunum á fýzkalandi.
Víðs-vegar um hin stóru hringfjöll eru fjölda margir
smá-gígar, og telst stjörnufræðingunum á jörðinni svo til,
að þeir sjeu frekar 50 þúsundir.

|>að er mjög skiljanlegt, hvers vegna
mishæðirn-ar á tunglinu eru miklu stærri og hrikalegri en á
jörðinni, ef vjer að eins íhugum það vandlega. Sje
svo, að sömu og jafnsterk náttúruöfl hafi valdið

2*

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 04:27:17 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/tunglsins/0023.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free