- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
110

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - V. Pył słoneczny w atmosferze ziemskiej; zorza północna i zmiany w magnetyzmie ziemskim

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

110
zgadza z żadnym peryodem obiegu fotosfery słonecznej. Naj-
mniejsza jeszcze różnica przypada na równik słoneczny; na-
leży się z tem liczyć skoro ziemia nigdy się zbytnio nie od-
dala od płaszczyzny równika słonecznego i zresztą peryody-
cznie dwa razy do roku tam powraca.
Występuje jednak jeszcze jedna osobliwość: im wyżej
leży punkt jaki w atmosferze słonecznej, tem krótszy jest
czas jego obiegu. Synodyczny czas obiegu pochodni położo-
nych przy równiku słonecznym wynosi przeciętnie 26,06 dni,
czas obiegu plam — 26,82, a atmosfery — 27,3 dni. Wyżej poło-
żone pochodnie wirują jeszcze szybciej. Dochodzimy zatem
do wniosku, że wymieniona długość okresu zgadza się z cza-
sem obiegu pochodni położonych wyżej w okolicy równikowej
słońca i prawdopodobnie odeń też zależy. Zgadza się to zu-
pełnie z naszemi pojęciami o fizyce słońca. Bo w unoszących
się gazach i to na mniejszej wysokości wytwarzają się po-
chodnie, jako odrzucone przez ciśnienie światła kropelki. Ci-
śnienie światła jest właśnie najsilniejsze w bliskości pochodni.
Z tego samego powodu odrzucanie pyłu słonecznego jest
bardzo silne, gdy pochodnie słoneczne są wielkie, to znaczy
właśnie w czasach mocnej wjdbuchowej czynności słońca,
kiedy występuje też dużo plam słonecznych. Łatwo wystawić
sobie, że podczas tak silnej wybuchowej czynności również
i promieniowanie słońca jest silniejsze, niż wówczas gdy jest
mało plam. Przypuszczenie to zdaje się potwierdzać przez
niektóre bezpośrednie spostrzeżenia nad siłą promieniowania
słonecznego, dokonane przez Saweljewa w Kijowie. Tymczasem
jednak jeszcze przemawia przeciwko temu inne, przez Kóp-
pena badane zjawisko. Stwierdził on, że w okolicach pod-
zwrotnikowych temperatura podczas maximum plam słone-
cznych jest o 0,32° niższa od przeciętnej, w pięć lat później
za to, w roku minimum plam słonecznych doszła do maximum
0,41° nad przeciętną.
W innych okolicach spotyka się też podobną osobliwość,
ale z powodu mniej sprzyjających okoliczności nie występuje
ona tak prawidłowo jak pod zwrotnikami. Fizyk francuski

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0124.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free