Full resolution (JPEG)
- On this page / på denna sida
- ARBEIÐIÐ Nr. 1. 14. juli 1934
- Hví
- Arbeiðið
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has been proofread at least once.
(diff)
(history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång.
(skillnad)
(historik)
 |
ARBEIÐIÐ
OGNARLEYSU FYLKIST |
| Nr. 1. | Leygardagin 14. juli 1934 | 1. árg. |
|
Hví
 |
| liggur „Pourquoi pas“ flaggskrýddur 14. juli? |
Tí: 14. juli 1789 fleýt fýrstu ferð mannablóð fyri frælsisrørsluni.
Sigur yvir tí franska borgaraharkaliðinum var vunnin við
arbeiðarablóði. Hesin dagur minnir um yvirgongdina frá tí gamla til hitt
nýggja Frakland, og er vorðin grunnlógardagur teirra og nevnist
„bastilledagurin“. Tað var á hesum degi at „bastillan“ varð tikin við vápn
í hendi av tí arbeiðandi fólkinum í París, ið gekk á odda í
frælsisstríðinum.
Tað eru ikki tey bestu tíðindi,
ið frættast higar úr útheiminum.
Tær ringu tíðirnar tykjast ikki at
skula fáa enda. Best sum vit kunnu
halda og vænta, at ymisk tekin
týða upp á, at tað brátt fer at
líða til ljósari dag, júst tá er tað
mangan sum vónirnar vilja bresta,
nýggj brek og svik koma upp. I
radio hoyra vit um tann ræðuliga
standin, ið fíggjarliga sum um á
annan hátt ger seg galdandi um
flest allan heimin; arbeiðsloysið
økist í staðin fyri at minnka;
hin stóra fjøldin livir í nívandi
fátækdømi og má nógvar staðir
freista hungursdagar. — Men verst
av øllum er, at aftanfyri hitt
ráðandi óskilið hómast alt ov grefliga
tey svørtu skýggj, ið boða frá
mannaættarinnar størsta fígginda:
kríggsørskapurin. Enn
eru vit ikki komin longur enn at
ein stórur partur av teim monnum,
að fjøldin hevur valt til at stýra
og ráða yvir samfelagsins lagnu
og vælferð — einans duga at
síggja ein nýggjan verðaldarbardaga
— eitt nýtt altoyðandi blóðbað, sum
ta einastu bjarging úr hesi
vandamiklu tíð.
Hetta eru korini, ið samfelagið
bjóðar tryggastu og bestu stuðlum
sínum: arbeiðsmonnunum
at liva undir. Undir hesum
óliviiigu viðurskiftum verður hann
dømdur at søkja sítt breyð til seg
og síni. Hann hevur megi at
arbeiða við og hugurin er hin
besti. Men hvat batar tað, at hann
hevur hug og megi, tá hann
verður forðaður at nýta hesar gávur
soleiðis, at tær verða honum og
hansara at gagni. Hann fær ikki
fult virði fyri sítt arbeiði. Móti
einari órættvísari samfelagsskipan
má arbeiðarin stríðast til lívsins
enda. Hann, ið skapar peningin
við sínum likamliga arbeiði, livir
í armóð — á somu tíð sum aðrir,
ið als ikki kenna til arbeiðsins
virði, ríka seg upp og liva í
yvirflóð av hesum sama
peningi. — Slíkur stendur bardagi
ímillum rættvísi og órættvísi í hesi
løgnu verð.
Hvør er leiðin, ið kann bjarga
tí minni menta og føra hann fram
til liviligari kor?
Leiðin er einans, og hon er vís,
um hon enn kann sýnast drúgv
at ganga. Arbeiðaraflokkurin skal
sjálvur bróta slóðina og umsíður
vinna fram til tað mál, ið gevur
honum sigurins sonnu krúnu. Í
einum sterkum, ærligum og
málvísum samhaldi, skal arbeiðarans
mál røkkast; øksl móti økslum
mugu vit standa saman sum brøður
í vissu um, at eingin makt á
foldum er so stór sum ein
sameindur arbeiðaraflokkur!
— — —
Eitt hitt týdningarmiklasta lið í
bardaga arbeiðaraflokksins fyri
rættvísi og frælsi, er mentan. Og
í hesum føri er tað bløðini —
pressan — hvar menn fáa høvi
til at framseta sína hugsan um
viðurskifti, ið týða almikið í
dagliga strevi teirra — sum hava tað
stóra orðið at siga. Tað er tí eitt
sera hugnaligt tekin, at
arbeiðarapressan um at kalla allan heimin
tykist at gerast sterkari og
sterkari og verður fatað av fólkinum
sum tess størsti stuðul í stríðnum
fyri krøvum rættvísisins.
— — —
Her í Føroyum eru viðurskiftini
lítil eins og fólkatalið, metað
saman við onnur lond. Men øll vita,
at tann føroyski arbeiðarin ikki á
nakran hátt er betri staddur enn
arbeiðarin í útheiminum.
Tvørturímóti — hansara arbeiði er stórt
og verður avrikað gott og
samvitskufult; men lønin, hann
uppiber á hvørjum ári, er so lítil og
ússalig, at hon neyvan kann
hugsast minni. Hetta er sannleikin um
hin føroyska arbeiðsmannin, bæði
á sjógvi og landi.
Latum okkum tá ikki gloyma
at vit eru í sama báti
sum brøður okkara í
hinum londunum! Tað er nú
tið at vísa, at hetta lítla fólk er í
ferð við at vakna til ljósan dag.
Vit mugu skapa okkum eitt blað,
eitt blað, ið kann nevnast okkara.
Í 1916 varð fyrsta takið tikið
til útgevan av einum føroyskum
arbeiðarablaði, „Virkið“. So
neyðturviligt eitt slíkt blað longu tá
mátti sigast at vera, miseydnaðist
tó royndin og bert eitt nummar
kom út. Seinni tóku
fiskimenninir seg saman og góvu út egið blað.
Tað eydnaðist nøkur ár at halda
lív í hesum blað; so fell eisini
tað fyri bakka.
Saknurin við at missa
fiskimannablaðið, sum vit vóru vón
við at hava og eitt arbeiðarablað,
sum tað tíverri ongantíð
eydnaðist at fáa í lag, hevur stuðlað
føroyskum arbeiðsmonnum og
fiskimonnum til at geva út eitt
føroyskt arbeiðarablað fyri
Føroyar.
Blað okkara vil í fyrstu syftu
umboða vinnulívið og liv
arbeiðaraflokksins á sjógvi og landi, eins
og til fjalls og fjøru. Frá hesi
uppgávu boðar navn blaðsins.
Føroyingar vita, hvat ið
arbeiðið týður og vónandi vilja teir tí
eisini vita at styðja „Arbeiðið“,
teirra egna blað, ið vil flyta fram
teirra hugsanir og áskoðanir um
øll týdningarmikil viðurskifti og
verja teirra rættvísis krøv í einum
hvørjum máli.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Project Runeberg, Sat Dec 9 02:52:49 2023
(aronsson)
(diff)
(history)
(download)
<< Previous
Next >>
https://runeberg.org/arbeidid/0001.html
