Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
168
er henni fylgdu, þótti mestu skipta, að sá búningur væri fenginn
efninu, er i beztu sam-ræmi stæði við það; þannig mátti t. d.
ekki yrkja um »dramatisk« efni í »episku« sniði, nje heldur um
»lyrisk« efni í »dramatisku« sniði. Hljómíegurð, lipurð og ljós
búningur er þvi aðaleinkennið á »skóla Heibergs«, en á hinn
bóg-inn verður þvi ekki neitað, að hvað háflejrgt og stórfenglegt
yrkis-efni snertir, stendur hann eigi alllitið að ’baki gullöld »rómanzka«
kveðskaparins. Mikill hluti seinni bókmennta vorra hefur sömu
yfirburðina og lika sömu gallana.
Sá maður, er skóli þessi dregur nafn af, hjet fullu nafni
Johan Ludvig Heiberg. Hann var borinn og barnfæddur i
Kaup-mannahöfn, eins og flestir af fylgismönnum hans; annars er
allur hávaði danskra skálda á öndverðri þessari öld prestasynir
utan af landi; það er engum efa bundið, að það eru æskuárin, er
ráðið hafa stefnu hinna einstöku skálda og gefið hverjum sinn
sjerstaka blæ. Enda er engin furða, að sá maður, sem er betur
að sjer gjör að næmum smekk og glöggu athygli, en að djúpum
tilfinningum og fjörugu hugmyndaafli, kjósi sjer heldur samtíð
sina að yrkisefni en umliðnar aldir. Og einmitt i |>ví á það rót
sina, að Heiberg varð til að endurfæða gleðileikjaskáldskap vorn
og gjörðist höfundur að leikandi liprum og þýðum söngleikjum
(»Aprílsflönin, »Fylgifiskarnir«, »Ritdómarinn og dýrið« o. fl.).
Eptirmaður Heibergs er Hertz. Hann tekur fyrirrennara
sinum fram í lýsingum á skapferli manna og geðshræringum, og
hefur ritað mörg fyndin og fjörug leikrit (»Vistferlin«,
»Sparisjóö-urinn«) og dregið upp nákvæma mynd af lifi menntamanna í
Kaup-mannahöfn um þær mundir.
Virði maður fyrir sjer rit þessara tveggja síðastnefndu skdlda,
þá verða samtíðarlýsingar þeirra, eða með öðrum orðum
gleði-leikritin, efst á blaði — frá bókmenntalegu sjónarmiði. En þau
rit, er bezt halda nafni þeirra á lopti meðal nútíðarmanna og
jafnan munu geyma minning þeirra, eru einmitt fortiðarlýsingar,
»AlfhólU eptir Heiberg, og »Hiis Sveins Dýrings« eptir Hertz. En
söguleikrit þessi hafa ekki sömu barnslegu einfeldni og
hispurs-leysi til að bera eins og sorgarleikir Øhlenschlägers; þau bera það
með sjer, að höfundar þeirra hafa verið fyrirtaks smekkmenn og
haft næmt eyra fyrir lipurð og hljóm. Skáldæð þeirra brunar
ekki fram sem beljandi elfur upp i Noregi, heldur liður fram
hægt og hljótt i sifeldu samræmi eins og árnar okkar hjerna i
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
