Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
II
kjósandinn megi greiða atkvæði með flokki sínum, án þess að
nefna ákveðinn mann, eins og Norðmenn hafa lögleitt hjá sér.
Pegar nú kjósandi greiðir atkvæði með flokki sínum, án þess
aö nefna ákveðinn mann eða hann gjörir það, en kjörþegi hans
fellur, þá er afleiðingin sú, að harrn greiðir atkvæði með
framboða-skrá flokksins, þannig, ab framboðarnir allir fá jafna hlutdeild í
at-kvæðinu, eða réttara sagt, allir þeir af framboðunum, sem
kosn-ingu hljóta, en þetta verður að vera komið undir því, hver
fram-bo&inn fær flest atkvæði annara eða þá hlutkesti, eins og ég mun
minnast á síðar.
Pegar kjósandi greiðir atkvæði með akveðnum manni, sem
nær kosningu, þá er það mjög þýðingarmikið, að kjósandinn einnig
taki fram, hverjum flokki hann eigi að fylgja. Sérstaklega væri
þetta nauðsynlegt hér á landi, þar sem engir flokkar meö
ákveð-inni stefnu geta þrifist, þar sem sumir þingmenn virðast aldrei
hafa neina ákveðna stefnu eöa sannfæringu, heldur hringla til og frá.
Menn vilja fylgja þjóöarviljanum, hvað svo sem þeirra eigin
sannfæringu líður. Menn skifta um skoðanir, eins og menn skifta um
fot eftir veðri.
En er það heppilegt, þegar fulltrúar þjóðarinnar eru
sannfær-ingarlausir menn, stefnulausir menn, sem eru meö því í dag, sem
þeir andæfa á morgun? Eða er þaö heppilegt, þegar
trúnaðar-menn þjóðarinnar hafa svo hálsliðamjúka sannfæringu, að þeir geta
snúist eins og vindhanar.
í 31. grein stjórnarskrárinnar eru orð, sem tekin erti upp úr
grundvallarlögum Dana; þau hljóða þannig: 9 Alþingismenn eru
eingöngu bundnir við sannfæringu sína«. Pað er auðséð, að þessi
orö eru samin á þeim tíma, þegar menn eigi þektu Panamamálið
á Frakklandi eða bankamálið á Italíu. Nú á tímum munu fáir
vera svo barnalegir, að ímynda sér, að þingmenn fari jafnan eftir
sannfæringu sinni, og þó aö ég hafi sérstaklega talað um Island,
þá eru þingmenn annara landa einnig breyzkir; en því ver reynist
þingræðið, sem þjóöirnar standa á lægra stigi í siðgæði og allri
menning. Pingmenn skifta oft um skoðanir af alt öðrum
ástæð-um en sannfæringu. Danskur maöur, Vilh. Lassen ritstjóri, sagði
svo í vetur: »í öllum fulltrúaþingum eru menn. sem eru fátækir
af sannfæringu í stjórnmálum, en hafa nægtir af metorðagirnd og
undirferli«. »Milliflokkar eru reglulegt eitur fyrir skipulegt
stjórnar-far. Milliflokkar eru uppleysandi efni, sem gjora stjórnmál landsins
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
