Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
59
urhljóðfæri. Barkinn er sem sé líkastur orgelpípu og
mag-inn er físibelgurinn. Pa5 verður þess vegna að fara með
rödd-ina alveg eins og með orgelið. Pegar maður á að sytigja
ein-hvern tón, þá verður hann fyrst að fylla belginn (magann) með
lofti; þessu lofti þrýstir hann aftur upp í gegnum hljóörifuna,
um leið og hann þenur raddböndin, meira eða minna. Petta
er nauðsynlegt, því þar sem orgelið befur svo margar pípur, hefur
maðurinn aö eins eina, og verður þess vegna að þenja raddböndin
eða lina á þeim, eftir því sem hann ætlar að syngja hátt eða lágt.
En það eru ekki pípurnar einar, er mynda tónana; allir hlutar
orgelsins komast í sveiflun og verða samtaka í að veita tóninum
hljóm. Pannig er það ekki nóg, að þenja út fiölustreng að eins
á milli tveggja fastra punkta, —sé þar engin hljómbotn, getur
strengurinn ekki gefið hljómfagurt hljóð frá sér, getur naumast
gefiö nokkurn tón.
Alveg er eins með rödd mannsins (og dýranna). Pegar
barkinn gefur tón frá sér, kemur hann höfðinu, brjóstinu, öllum
líkam-anum í sveiflanir, eða hann á að gera það. Pá fyrst fær tónninn
sinn rétta hljóm.
En nú er það því miður orðið svo, að flestir nota ekki allan
þennan hljómbotn, heldur að eins nokkurn hlut af honum. I
stað-inn fyrir að låta tóninn eins og hrista allan líkamann, áður en
hann fer út úr tnunninum, låta menn oftast tóninn fara beinlínis
upp úr barkanum, gegnum munninn og út, án þess að låta tóninn
fyrst leita uppi allan þann hljóm, sem er fáanlegur.
Við eigum nefnilega að leita uppi allar holur í líkamanum, og
öll bein og fylla þau hljómi, einkum holur og bein í höfðinu og
brjóstinu, en líka annarsstaðar, þar sem mögulegt er. Pennan
hljóm eigum við að nota altaf, bæði þegar við syngjum og tölum.
Pví það er kannske oft einmitt óheppilegur framburður, sem hefur
komið manninum til aö nota raddfæri sín ranglega. Pannig er víst
hinn danski hnykkur (»stød«) miöur heppilegur fyrir skynsamlega
og heilnæma hagnýtingu raddfaeranna, enda hverfur hann alveg í
söng. Auövitað eiga Danir þess vegna ekki að leggja hnykkinn
niður, þó hann sé kannske ekki sem fallegastur, en þeir ættu að
draga úr honum og gefa samstöfunum svo mikinn hljóm sem unt
er. Sumt getur líka verið í íslenzkunni, sem er miður heppilegt;
þó er hún v st yfirleitt betur fallin til söngs en danskan. Pað ríður
á að bera orðin fram svo hljómfallega, sem unt er, og að skifta
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
